Ο Τσίπρας ξαναπουλάει τις Πρέσπες με οικονομικό περιτύλιγμα

Ενόψει των εκλογών, βασικό ζητούμενο της κυβέρνησης ήταν να καταλαγιάσει η δυσαρέσκεια των πολιτών όσον αφορά στη Συμφωνία που υπεγράφη στις Πρέσπες, ωθώντας το συγκεκριμένο ζήτημα στο περιθώριο της επικαιρότητας. Η απέλπιδα αυτή προσπάθεια, ωστόσο, απέτυχε. Έτσι, στο Μέγαρο Μαξίμου αποφάσισαν να αλλάξουν γραμμή πλεύσης και να περάσουν στην αντεπίθεση, επιδιδόμενοι σε μία εκστρατεία για να πείσουν ότι η Συμφωνία είναι εθνικά επωφελής. Η κυβέρνηση φαίνεται, λοιπόν, πως όχι μόνο δεν θα επιχειρήσει να “εξαφανίσει” το ζήτημα από την επικαιρότητα, αλλά αντιθέτως θα το αναδείξει από τη δική της πλευρά και με τη δική της οπτική.

Με τον τρόπο αυτό στοχεύει να ανατρέψει εν μέρει τις εντυπώσεις, προβάλλοντας τα όποια θετικά σημεία της Συμφωνίας. Μεταξύ άλλων, κυβερνητική πρόθεση είναι να υπογραμμίσει τα οικονομικά οφέλη, ειδικά για τη βόρεια Ελλάδα, που υποστηρίζει ότι μπορεί να προκύψουν από την αλλαγή κλίματος ανάμεσα στις δύο χώρες. Αυτός είναι και ο λόγος που το Μέγαρο Μαξίμου έχει επενδύσει ιδιαίτερα στη σημερινή επίσκεψη του πρωθυπουργού στη “Βόρεια Μακεδονία”. Πρόκειται, σύμφωνα με κυβερνητικό στέλεχος, για «κρίσιμη αλλά και ριψοκίνδυνη πολιτικά κίνηση».

Η παρασκηνιακή κινητικότητα ήταν έντονη εδώ και πολλές ημέρες στην βόρεια Ελλάδα. Πάντα σε συνεννόηση με το πρωθυπουργικό επιτελείο, τις επαφές είχε αναλάβει η νέα υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) Ελευθερία Χατζηγεωργίου, η οποία, μάλιστα, επέδειξε ένα ιδιαίτερα σκληρό πρόσωπο. «Στόχος της ήταν να δείξει εξαρχής ποιος είναι το αφεντικό, να αποδομήσει όποιον διαφωνούσε, αλλά και να δημιουργήσει σχίσμα μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου», μαρτυρά επιχειρηματίας που συμμετείχε στις συζητήσεις.

Εκείνη ήταν που διερεύνησε τις προθέσεις επιχειρηματικών παραγόντων να συμμετάσχουν στην αποστολή. Εκτός αυτού, όμως, βασικό μέλημά της ήταν να σκανάρει ποιος θα συναντήσει τον πρωθυπουργό, ώστε να περιορίσει όσο ήταν δυνατόν τις αντιδράσεις που θα έβλεπαν το φως της δημοσιότητας. Ενδεικτικό είναι ότι στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μόνον 40 επιχειρηματίες από τους 70 που είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον να παραστούν.
Παράλληλα, η υφυπουργός επιχείρησε να δικαιολογήσει το γεγονός ότι πρόεδροι των επιμελητηρίων δεν θα πάρουν μέρος στην αποστολή στα Σκόπια, λέγοντας ότι «στην αποστολή έχουν κληθεί επιχειρηματίες και όχι φορείς».

Παρά την προθυμία της, στο Μέγαρο Μαξίμου προκλήθηκε δυσαρέσκεια για τους χειρισμούς της και ειδικά για τον πόλεμο που ξέσπασε ανάμεσα σε εκείνη και τον πρόεδρο του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου. Η προσωπική επίθεση που εξαπέλυσε κατά του Μιχάλη Ζορπίδη, απλά επειδή ο φορέας αρνήθηκε να μεταβεί στο επιχειρηματικό ταξίδι στα Σκόπια με τον Αλέξη Τσίπρα, προκάλεσε αρνητικές εντυπώσεις στη συμπρωτεύουσα. «Η κυβέρνηση εμφανίστηκε να αντιδικεί με τους παραγωγικούς φορείς, ενώ στόχος της σύσκεψης ήταν να τους πείσει για τα οφέλη της Συμφωνίας των Πρεσπών και να τους πείσει να σταθούν δίπλα της», παραδέχεται στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ της Θεσσαλονίκης.

Με σκοπό την επούλωση των πληγών

Η παρουσία του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα εκεί, είχε ως στόχο να επουλώσει τις πληγές και να καθησυχάσει τους βορειοελλαδίτες επιχειρηματίες και όχι μόνο. Εξάλλου, ο ίδιος ο πρωθυπουργός γνωρίζει καλύτερα από τον καθένα πως μία συντριπτική ήττα στη βόρεια Ελλάδα στις ευρωεκλογές θα λειτουργούσε ως πρόκριμα για κατακρήμνιση και στις εθνικές εκλογές. Ο διευθυντής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Γιώργος Τσίπρας, ο οποίος συνόδευε τον πρωθυπουργό, επιχείρησε να παρουσιάσει την συνάντηση με τους επιχειρηματίες σαν μεγάλη επιτυχία.

Γεγονός παραμένει ότι ο πρωθυπουργός εν μέρει “έφαγε πόρτα”. Η επιχειρηματική κοινότητα εμφανίστηκε εξαρχής διχασμένη για τη συγκεκριμένη επιχειρηματική αποστολή, αλλά και εν γένει για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Τόσο στη συνάντηση στο Μακεδονία Παλλάς όσο και στην επιχειρηματική αποστολή καθαυτή ήταν ηχηρή η απουσία του προέδρου του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) Γιώργου Κωνσταντόπουλου, όπως και άλλων.

Είχε προηγηθεί αναστάτωση και εκνευρισμός με την όλη διοργάνωση της πρωθυπουργικής αποστολής στη γείτονα χώρα. Αν και ακούγονταν εδώ και εβδομάδες ψίθυροι, οι παραγωγικοί φορείς της πόλης επισήμως ενημερώθηκαν την τελευταία ώρα. Ο οργανισμός Enterprise Greece, ο οποίος και συντονίζει την αποστολή, έστειλε προσκλήσεις. Μέχρι εδώ καλά! Αυτό που προκάλεσε αρνητική εντύπωση είναι ότι στις προσκλήσεις προς τους προέδρους των φορέων έγραφε πως έπρεπε να απαντήσουν το αργότερο μέχρι την επόμενη ημέρα για αν θα συμμετέχουν ή όχι.

Απαντώντας σε όλα αυτά, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Παντελής Φιλιππίδης δήλωσε χαρακτηριστικά: «Εμείς κυκλοφορούμε στη Θεσσαλονίκη και έχουμε συγκεκριμένες θέσεις για ορισμένα θέματα όπως για παράδειγμα το Μακεδονικό», επισημαίνοντας πως «φυσικά και δεν πρόκειται να συμμετέχει ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης στην επιχειρηματική αποστολή».

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Μιχάλης Ζορπίδης, ο οποίος υπογράμμισε ότι «το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης έχει αποφασίσει να μην συμμετέχει σε καμία δράση που θα σχετίζεται με τη γειτονική χώρα, όσο αυτή χρησιμοποιεί ένα όνομα το οποίο δεν της ανήκει». Η υφυπουργός τον κατηγόρησε για όψιμο μακεδονομάχο, παρότι δραστηριοποιείται επιχειρηματικά στα Σκόπια, υπενθυμίζοντας ότι έχει διατελέσει αντιδήμαρχος επί δημαρχίας Παπαγεωργόπουλου. Απαντώντας στην επίθεση που δέχθηκε, ο Ζορπίδης υπενθύμισε ότι η απόφαση του Επιμελητηρίου είναι συλλογική κι όχι προσωπική του, αφήνοντας υπαινιγμό για τον υποτυπώδη εργασιακό βίο της υφυπουργού.

Δεν τα κατάφερε

Δεν χωράει αμφιβολία ότι όλα αυτά τα ηχηρά πλήττουν το όλο εγχείρημα, αν και τελικά ήταν πολύ δύσκολο για επιχειρηματίες να αρνηθούν κατηγορηματικά, όταν το Μαξίμου πίεζε για τη συμμετοχή τους. Η κυβέρνηση επεδίωκε εξαρχής την εντυπωσιακή συμμετοχή βορειοελλαδιτών επιχειρηματιών, προκειμένου να επιδείξει την καθολική αποδοχή της Συμφωνίας των Πρεσπών από την πλευρά τους. Η σύμπλευση οικονομικών παραγόντων της περιοχής ενισχύει το κυβερνητικό αφήγημα ότι η Συμφωνία βοηθάει οικονομικά την ελληνική Μακεδονία κι ότι αντιδρά μία ισχνή ακραία μειοψηφία.

Τα γεγονότα δείχνουν ότι η απροθυμία ήταν διάχυτη στη Θεσσαλονίκη. Στην Αθήνα περισσότερο ενδιαφέρον έδειξαν ξένοι παράγοντες, κυρίως Αμερικανοί και Γερμανοί, οι οποίοι ήταν εξαρχής ευνοϊκά διακείμενοι όσον αφορά στη Συμφωνία των Πρεσπών. Στην βόρεια Ελλάδα έχουν σχηματιστεί δύο “στρατόπεδα” στον επιχειρηματικό κόσμο. Οι εξαγωγείς βρίσκονται, επίσης, απέναντι στην κυβέρνηση, καθώς ήταν οι πρώτοι που διαπίστωσαν τα προβλήματα με τις επωνυμίες των προϊόντων τους στις διεθνείς αγορές.

Ασχέτως των κυβερνητικών χειρισμών, προβληματισμός προκύπτει από τα στοιχεία για τις οικονομικές σχέσεις Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας για το εάν η επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, η βελτίωση των σχέσεων των δύο χωρών και η προοπτική ένταξης της γειτονικής χώρας στην ΕΕ θα επιφέρει και νέο κύμα φυγής μικρομεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων προς τη Βόρεια Μακεδονία. Δηλαδή, όπως ακριβώς έχει σημειωθεί τα προηγούμενα χρόνια προς τη Βουλγαρία, που έγινε μέλος της ΕΕ το 2007.

Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς πως το εργατικό κόστος στην Βόρεια Μακεδονία είναι σαφώς χαμηλότερο, όπως και η φορολογία των επιχειρήσεων σε σύγκριση με την Ελλάδα. Το ακόμα πιο παράταιρο στην όλη υπόθεση είναι ότι ασχέτως από την Συμφωνία των Πρεσπών, η Ελλάδα ήταν ανέκαθεν ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές της βόρειας γείτονος και οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών αναπτύχθηκαν χωρίς εμπόδια μετά την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας πριν περίπου 24 χρόνια.

Η αποεπένδυση των τελευταίων ετών οφείλεται στην κρίση και όχι σε πολιτικούς λόγους. Πολλοί, μάλιστα, εκφράζουν ανησυχία για την μαζική μετάβαση επιχειρήσεων της ελληνικής Μακεδονίας στην Βόρεια Μακεδονία, πριν καν ξεκινήσει η σημαντική διαπραγμάτευση για την κατοχύρωση των εμπορικών σημάτων. «Μήπως πυροβολούμε μόνοι μας τα πόδια μας», αναρωτιέται επιχειρηματίας.

Όπως και να έχει, εν μέσω αντιδράσεων και γκρίνιας, η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προβάλει μία εικόνα συναίνεσης και επιτυχίας. Το πρωθυπουργικό επιτελείο θα προωθήσει το μήνυμα ότι η Συμφωνία των Πρεσπών ανοίγει δουλειές και ότι η πρώτη που θα ωφεληθεί θα είναι η Θεσσαλονίκη. Τί και αν η Θεσσαλονίκη δεν συμφωνεί Αν μη τί άλλο, πάντως, θα υπάρξει και σίκουελ, καθώς ο Ζόραν Ζάεφ θα ανταποδώσει την επίσκεψη, με τις αβρότητες μεταξύ των δύο ηγετών να συνεχίζονται και επί ελληνικού εδάφους!