Οι άνθρωποι ενώπιον του εφιαλτικού σεναρίου

Δυστυχώς η οικονομική κρίση του 2008, που αποκάλυψε μεγαλοπρεπώς τους κινδύνους που κυριαρχούν στην υπερσυνδεδεμένη παγκόσμια οικονομία, παρότι οδυνηρό πάθημα, δεν έγινε μάθημα. Οι κυβερνήσεις, ελεγχόμενες σε μεγάλο βαθμό από τις ελίτ, έκρυψαν το πρόβλημα κάτω από το χαλί, αφού έχυσαν κροκοδείλια δάκρυα πως θα επιβάλουν κανόνες σεβαστούς από όλους, πως θα πατάξουν την μεγάλη φοροδιαφυγή στους φορολογικούς παραδείσους. Δεν έκαναν απολύτως τίποτα.

Η πανδημία ενός φοβερού ιού παρέλυσε την παγκόσμια οικονομία και κανένα σενάριο δεν είναι δυνατόν να προβλέψει πως και πότε θα κλείσει αυτός ο κύκλος της ύφεσης του φόβου και του πανικού. Τούτη τη φορά οι κοινωνίες ανακαλύπτουν μεγαλοπρεπώς την αδυναμία των αγορών να ρυθμίσουν την οικονομία και προσδοκούν από το δημόσιο τομέα να τους προστατεύσει από τους κινδύνους, υγειονομικούς και οικονομικούς. Μάλιστα σοκ προκάλεσε η είδηση πως ο ποδοσφαιριστής της Γιουβέντους Πάουλο Ντιμπάλα βρέθηκε για 4η φορά(!) θετικός στον ιό.

Μόνο που δεν είναι όλες οι κυβερνήσεις ίδιες και πρόθυμες να αναλάβουν με γενναιότητα το ρόλο τους απέναντι στις κοινωνίες τους. Αν μάλιστα η κρίση λόγω του ιού τραβήξει μακριά, η παραλυσία της οικονομικής δραστηριότητας θα προκαλέσει χρεοκοπία σε παγκόσμιο επίπεδο για άγνωστο χρόνο. Τρομακτικό το σενάριο; Ποιος όμως μπορεί να το αποκλείσει. Και κυρίως, ποιοί έχουν σχέδια ενιαίας αντιμετώπισης, όταν ο Τραμπ διέλυσε και τυπικά τους οργανισμούς παγκόσμιας διακυβέρνησης;

Ο Γερμανός οικονομολόγος Μάρτσελ Φράτσερ τάραξε τα νερά: «Θα έλεγα ότι η κρίση του κορονοϊού είναι κάτι σαν το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του νεοφιλελευθερισμού. Τα όρια των ελεύθερων αγορών και η ισχύς της πολιτικής, φάνηκαν στον αγώνα κατά των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας. Εάν οι κοινωνίες βασίζονταν μόνο στον ελεύθερο ανταγωνισμό, οι κίνδυνοι θα ήταν υπερβολικά μεγαλύτεροι».

Ο φόβος της επόμενης μέρας…

Σε αυτοψία που πραγματοποίησε στις 21 Απριλίου το CNN στη Γουχάν της Κίνας, την πόλη του πρωτοεμφανίσθηκε ο κορονοϊός και επιχειρείται η πρώτη απόπειρα επιστροφής στην κανονικότητα, διαπίστωσε ότι παρά τον ολικό τερματισμό της καραντίνας, περισσότερες από τις μισές τοπικές επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές. Το ΑΕΠ της επαρχίας συρρικνώθηκε σχεδόν κατά 40% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2020, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Xinhua, με τις λιανικές πωλήσεις να μειώνονται περισσότερο από 15% μόνο τον Μάρτιο.

Το χειρότερο από όλα είναι, ότι ορισμένοι ντόπιοι πιστεύουν ότι είναι θέμα χρόνου έως ότου ένα δεύτερο κύμα μολύνσεων “χτυπήσει” την πόλη, προκαλώντας ένα δεύτερο κλείσιμο και ένα νέο μεγαλύτερο πλήγμα στην οικονομία. Περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν σε πόλεις σε όλο τον κόσμο ενδέχεται να πέσουν στη φτώχεια, εξαιτίας της πανδημίας προειδοποίησαν την Τετάρτη ειδικοί, ζητώντας εργαλεία ταυτοποίησης για να εντοπίσουν τις πιο ευάλωτες κοινότητες και επενδύσεις που θα επικεντρώνονται στις παραγκουπόλεις.

Πυκνοκατοικημένες πόλεις αναμένεται να βρεθούν στην πρώτη γραμμή της επιδημίας covid-19 και να πληγούν ιδιαίτερα από αυτήν, καθώς οι άνθρωποι εκεί ζουν συνωστισμένοι με λίγο ή και καθόλου τρεχούμενο νερό και αποχετευτικό σύστημα, ενώ το σύστημα υγείας είναι ανεπαρκές. Αυτό επεσήμαναν ειδικοί της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Πόρων (WRI) και άλλων οργανισμών.

Οι συνεχείς αναθεωρήσεις αναφορικά με την μείωση του ΑΕΠ το 2020 παραμένουν στον αέρα, καθώς κανείς δεν ξέρει το τέλος αυτής της παγκόσμιας δοκιμασίας. Κανείς δεν ξέρει για την περαιτέρω πορεία της πανδημίας και αν νέες λοιμώξεις θα εμφανίζονται πιο συχνά και αν όλα αυτά και πολλά άλλα, έχουν σχέση με την κόπωση του πλανήτη από την ασέβεια και την απληστία των ανθρώπων.

Μερικοί αριθμοί, όμως, έχουν τη σημασία τους: Για παράδειγμα τη μεγαλύτερη μείωσή του, σε επίπεδο τριμήνου, από το 1949 παρουσίασε το ΑΕΠ της Γαλλίας, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις που έδωσε την Πέμπτη στη δημοσιότητα το INSEE. Συγκεκριμένα, όπως εκτιμάται, το γαλλικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 5,8% το πρώτο τρίμηνο του 2020 και η συνέχεια δεν αναμένεται καλύτερη.

Ο Σόιμπλε και οι αναλώσιμοι άνθρωποι!

Έχουν λάβει όλοι το μήνυμα; Δυστυχώς όχι. Για παράδειγμα ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε πρόσφατα πως: «Δεν είναι απόλυτο ότι όλα υποχωρούν μπροστά στην ανθρώπινη ζωή. Εξ άλλου το γερμανικό Σύνταγμα δεν απαγορεύει το θάνατο των ανθρώπων». Ανατριχίλα! Τα γερμανικά εργοστάσια θα πάρουν μπρος, με ανθρώπους εκτεθειμένους στον κίνδυνο της μόλυνσης;

Και που θα εξάγουν τα αγαθά που παράγονται, όταν δεν θα υπάρχουν εισοδήματα αρκετά, ούτε για τη διατροφή; Ουρές άρχισαν ήδη να σχηματίζονται στη Γαλλία στα συσσίτια για τους απόρους. Όταν με βάση τα σημερινά δεδομένα το ένα τέταρτο των εργαζομένων στις χώρες της ΕΕ εισέρχεται σε άγνωστης διάρκειας ανεργία, για ποια ανάκαμψη μπορούμε να μιλάμε;

Και δυστυχώς, στον δικό μας τόπο, η κυβέρνηση πορεύεται μέρα με τη μέρα. Πέρα από τα ζητήματα δημοκρατίας και σεβασμού της νομιμότητας, στην οικονομική διαχείριση, αποκαλύπτεται το δόγμα “πρώτα οι δικοί μας”. Μετά το κόλπο της τηλεκατάρτισης, σε όλες σχεδόν τις αναθέσεις έργου από το δημόσιο προκύπτουν υπόγειες σχέσεις. Ακόμα και το φυσικό περιβάλλον θυσιάζεται με φωτογραφικές ρυθμίσεις σε νομοσχέδιο υπέρ της Eldorado Gold στη Χαλκιδική.

Ο σεβαστός γιατρός κ. Τσιόρδας άλλαξε άποψη και τώρα ορίζει ως απαραίτητες τις μάσκες για όλους όσους εξέρχονται από το σπίτι τους. Ταυτόχρονα, ξεφύτρωσε και εταιρεία στελέχους της ΝΔ στη Λάρισα για παραγωγή μασκών με βασικό πελάτη το δημόσιο. Και εκεί που λες, ας το πάρει το ποτάμι, έρχεται η υπουργός Θρησκευμάτων και ολίγον Παιδείας και ενημερώνει ότι «δεν είναι απαραίτητη η μάσκα για μαθητές και εκπαιδευτικούς». Τι μας μένει; Να σπεύσουμε στους ναούς να προσευχηθούμε για τη σωτηρία της πατρίδας μας;