Οι εξουσιαστές στο τρενάκι της ευτυχίας…

Η συνεύρεση των πολιτικών αρχηγών στον ίδιο χώρο απέκτησε συμβολική σημασία, ιδίως με το μυστηριώδες λευκό φακελάκι, που ο Γάλλος Πρόεδρος επιχείρησε να απομακρύνει διακριτικά από τα βλέμματα των δημοσιογράφων. Η φαινομενικά ασήμαντη κίνησή του προκάλεσε εικασίες για το περιεχόμενο του φακέλου, καθώς και για τη σχέση του με το αινιγματικό χαμόγελο του Μακρόν. Αν και η υπόνοια εμπλοκής πολιτικών σε χρήση ναρκωτικών αφορά την προσωπική ηθική του καθενός, το παρόν άρθρο εστιάζει στον ευρύτερο συμβολισμό της συγκυρίας.

Σε μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής αναταραχής, η εικόνα των πολιτικών “εν πορεία” σκιαγραφεί την αποστασιοποίηση της εξουσίας από την κοινωνική πραγματικότητα. Η σκηνή θα μπορούσε να είναι δημιούργημα φαντασίας ενός τολμηρού σκηνοθέτη: πολιτικοί αρχηγοί με βλέμμα αγωνίας, καθώς τα φώτα της δημοσιότητας εστιάζουν επάνω τους.

Το διακριτικό χαμόγελο του Προέδρου υποδηλώνει ένα πολιτικό “μεσοδιάστημα”, έναν ενδιάμεσο χώρο ασφάλειας και απομάκρυνσης από τον λαό. Η εξουσία, περιχαρακωμένη στη δύναμη του κύρους της και στην ικανότητά της να διαμορφώνει τη δημόσια εικόνα, μοιάζει να λειτουργεί ως διόπτρα, που παραμορφώνει την πραγματικότητα.

Παρά το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για την ταυτότητα του περιεχομένου του φακέλου, οι επίσημες διαψεύσεις κατόρθωσαν να εξουδετερώσουν τις ανησυχίες, χωρίς όμως να διαλύσουν τις υποψίες. Ίσως η αλήθεια για τη συμμετοχή των πολιτικών να μη γίνει ποτέ γνωστή. Ωστόσο, αυτό που αναδεικνύεται είναι η οξύμωρη αντίθεση ανάμεσα στους πολίτες που αγωνίζονται για επιβίωση και σε εκείνους που απολαμβάνουν μια “προσωρινή ευτυχία”. Η αντιπαραβολή των δύο αυτών κόσμων —των επιβατών του “τρένου της εξουσίας” και των απλών πολιτών— αποκαλύπτει ένα βαθύ κοινωνικό και πολιτικό χάσμα.

Το τρενάκι της ευτυχίας και της δυστυχίας

Η διαχείριση των πολιτικών προβλημάτων μοιάζει να γίνεται μέσα από μια αποστειρωμένη απόσταση ασφαλείας και την υποστήριξη ενός προστατευμένου κύκλου εξουσίας. Το χάσμα αυτό διαμορφώνει ένα πεδίο, όπου η πολιτική υπεροχή αναπαράγεται και επιβάλλεται, ξεχωρίζοντας από τα υπόλοιπα κοινωνικά στρώματα. Οι πολίτες, αποδυναμωμένοι από την οικονομική αβεβαιότητα, αδυνατούν να σχεδιάσουν ακόμη και τα βασικά της ζωής τους. Παρόλα αυτά, συνεχίζουν να αναζητούν ελπίδα σε αυτούς, που βρίσκονται απομονωμένοι στο “τρενάκι της ευτυχίας”.

Η φαινομενική πολιτική σταθερότητα, όπως παρουσιάζεται από τα κοινοβούλια και τις ηγεσίες, προσφέρει την ψευδαίσθηση συνέχειας. Όμως, η επίφαση αυτής της “αντιπροσωπευτικότητας” διαλύεται γρήγορα, αφήνοντας πίσω της απογοήτευση για όσα δεν πραγματοποιήθηκαν και όσα δεν ειπώθηκαν. Το “τρενάκι της ευτυχίας” παραμένει προνόμιο αυτών, που αποφασίζουν για την κατεύθυνση που θα πάρει. Το τραγικό είναι ότι η εικόνα αυτής της απόστασης, τόσο κυριολεκτικά όσο και συμβολικά, καταδεικνύει ότι ζούμε σε μια κοινωνία, που έχει εθιστεί στην παρωδία.

Η κοινωνία μοιάζει να έχει παραιτηθεί από την ανάγκη να εξετάσει τις ίδιες της τις παθογένειες, νιώθοντας ανίσχυρη να επηρεάσει εκείνους που τη διαχειρίζονται. Το βαγόνι της εξουσίας προχωρά ασταμάτητα, ενώ η κοινωνία παραμένει στάσιμη, ακινητοποιημένη από την αγωνία για το αύριο. Δυστυχώς, το “τρενάκι της ευτυχίας” είναι φτιαγμένο για όσους έχουν τη δύναμη να μεταβάλλουν την πραγματικότητα. Αντιθέτως, το “τρενάκι της δυστυχίας” είναι η αληθινή αμαξοστοιχία του λαού—ένα τρένο σε διαρκή πορεία που ψάχνει απεγνωσμένα έναν σταθμό για να σταματήσει και να πάρει ανάσα.