Οι ευρωτουρκικές σχέσεις περνούν και από τον Έβρο

Με το βλέμμα στραμμένο στη έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και τις ευρωτουρκικές σχέσεις επισκέπτεται την Ελλάδα ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ. Της Συνόδου θα προηγηθεί, όμως, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, στην ατζέντα του οποίου περιλαμβάνεται συνολικά το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας.

Η ελληνική κυβέρνηση αξιοποιεί την επίσκεψη, προκειμένου να καταδείξει την έκταση των τουρκικών προκλήσεων, οι οποίες δεν στρέφονται μόνον εναντίον των ελληνικών συμφερόντων, αλλά και των ευρωπαϊκών. Στο πλαίσιο αυτό, ο κορυφαίος Ευρωπαίος διπλωμάτης, συνοδευόμενος από τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια, επισκέφθηκε, το πρωί της Τετάρτης, το Στρατιωτικό Φυλάκιο 1 στις Καστανιές του Έβρου. Το σημείο δηλαδή που, τον περασμένο Μάρτιο, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας ενορχηστρωμένης, από την Τουρκία και τον Ερντογάν, απόπειρας κατάλυσης των ελληνικών-ευρωπαϊκών συνόρων.

Τότε, επίσης σε κορυφαίο επίπεδο, οι ευρωπαϊκοί θεσμού βρέθηκαν στην περιοχή, μετά από πρόσκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στις 3 Μαρτίου, συγκεκριμένα, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι και ο προεδρεύων της ΕΕ, Κροάτης πρωθυπουργός  Αντρέι Πλένκοβιτς, είδαν με τα ίδια τους τα μάτια τις επιδρομές Τούρκων παρακρατικών εναντίον των ελληνικών συνόρων.

Στο πνεύμα του Μαρτίου 

Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί είναι όμως γνώστες και της άθλιας προπαγάνδας, στην οποία επιδόθηκε στη συνέχεια η Άγκυρα, διοχετεύοντας fake news για δήθεν πυροβολισμούς από την ελληνική πλευρά εναντίον “αμάχων και κατατρεγμένων προσφύγων”. Σημειώνεται ότι, τότε, όλοι οι θεσμοί της ΕΕ είχαν εκφράσει τη στήριξή τους στην Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και ευρωπαϊκά.

Η σημερινή επίσκεψη του Ζοζέπ Μπορέλ στον Έβρο αποτελεί συνέχεια των γεγονότων και της ευρωπαϊκής παρέμβασης που είχε σημειωθεί τον Μάρτιο και είχε δρομολογήσει μια συζήτηση επαναπροσδιορισμού των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία. Σήμερα, ωστόσο, οι Βρυξέλλες μιλούν για μια συνολική εξέταση των σχέσεων της ΕΕ με την Άγκυρα και βάζουν σε αυτήν την συζήτηση συνολικά την τουρκική προκλητικότητα, όχι μόνον στο Έβρο και το Αιγαίο, αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο (Κύπρος) και στη Λιβύη.

Η τροπή αυτή προήλθε από την απαράδεκτες, παράνομες και αντισυμμαχικές ενέργειες της Τουρκίας να παρενοχλήσει γαλλική φρεγάτα, η οποία είχε λάβει εντολή να στηρίξει την ευρωπαϊκή επιχείρηση “Ειρήνη”, αποστολή της οποίας είναι η επιτήρηση εφαρμογής του εμπάργκο που επέβαλε ο ΟΗΕ στη αφρικανική χώρα. Ένα ζήτημα, εξαιτίας του οποίου ξεκίνησε ήδη έρευνα το ΝΑΤΟ και μπήκε στο τραπέζι των Βρυξελλών η αναγκαιότητα μιας συνολικής συζήτησης με την Τουρκία.

Στο πλαίσιο αυτό, η επίσκεψη Μπορέλ, ο οποίος είχε συναντήσεις και με τον υπουργό Άμυνας, Νίκο Παναγιωτόπουλο, αλλά και με τον πρωθυπουργό, αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι συζητήσεις περιλαμβάνουν όλο το φάσμα των τουρκικών προκλήσεων, με «έμφαση στην κλιμακούμενη παραβατικότητα της Άγκυρας εις βάρος της ΕΕ». Σε αυτήν εντάσσονται  βεβαίως η παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, καθώς και η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από τον Ερντογάν. Ο ευρωπαίος διπλωμάτης θα επισκεφθεί, άλλωστε, την Πέμπτη και την Κύπρο, όπου θα ενημερωθεί από τον πρόεδρο Αναστασιάδη για τις εκεί τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.

Τα νέα δεδομένα 

Η “παρακαταθήκη του Μαρτίου” αποτελεί στην παρούσα φάση όχι μόνον τη βάση για μια ουσιαστική από πλευράς ΕΕ στήριξη των ελληνικών Δικαίων, αλλά και την αφετηρία για την διεκδίκηση υιοθέτησης μιας περισσότερο σκληρής ευρωπαϊκής στάσης έναντι της Τουρκίας. Η γαλλοτουρκική κρίση, μετά τις απαράδεκτες προκλήσεις της τουρκικής νηοπομπής στη Λιβύη, έχουν ανοίξει αυτόν τον δρόμο και ακόμη και το Βερολίνο, το οποίο έχει σημαντικά στρατηγικά συμφέροντα στη γείτονα, αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι χρειάζεται μία παρέμβαση.

Το Βερολίνο αναλαμβάνει βέβαια την προεδρία της ΕΕ σε μία εβδομάδα και σήμερα αναμένεται να καθορίσει το πλαίσιο, στο οποίο θα κινηθεί τους επόμενους έξι μήνες. Μια περίοδο που θα είναι, έτσι κι αλλιώς, καθοριστική για την πορεία της Ευρώπης, καθώς θα πρέπει να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.

Το Σχέδιο Ανάκαμψης της Ευρώπης, που παρουσίασε η Κομισιόν, θα είναι το θέμα της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ που έχει προγραμματιστεί για τις 17 και 18 Ιουλίου. Η Σύνοδος αυτή θα γίνει με γερμανική προεδρία, θα είναι όμως και η πρώτη, από τον περασμένο Μάρτιο, η οποία θα γίνει με φυσική παρουσία των ευρωπαίων ηγετών.

Έτσι, όπως συνήθως συμβαίνει, αναμένεται να υπάρξουν επαφές στο περιθώριο, που δεν θα αφορούν μόνον το κύριο θέμα της Συνόδου, αλλά και άλλα ζητήματα που άπτονται  ευρωπαϊκών και διμερών σχέσεων. Και αυτή η Σύνοδος αποτελεί μια καλή ευκαιρία για τον πρωθυπουργό για επαφές τουλάχιστον με τον Μακρόν και τον Κουρτς, οι οποίοι είναι εμπράκτως πολύ πιο κοντά στις ελληνικές θέσεις. Ιδιαίτερα μάλιστα, όταν και ο Μπορέλ έδωσε σήμερα από τον Έβρο το στίγμα της αποφασιστικότητας των Βρυξελλών να «στηρίξουν σθεναρά τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και την κυριαρχία της Ελλάδας».