Οι φορολογικοί παράδεισοι, η κα Μαρέβα και το περί δικαίου αίσθημα

του Δημήτρη Χρήστου  – 

Το πρώτο όνομα από την εγχώρια ελίτ που φέρεται να είχε offshore στα νησιά Κέιμαν της Καραϊβικής ήταν της συζύγου του κ. Μητσοτάκη, της κ. Μαρέβα Γκραμπόφσκι. Μια ημέρα πριν έρθει το όνομά της στην επικαιρότητα, ο κ. Μητσοτάκης έκανε ένα ταξίδι αστραπή στο Παρίσι όπου, όπως έγινε γνωστό, συναντήθηκε μόνο με τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών κ. Λεμέρ. Τα προγραμματισμένα ταξίδια για πολιτικές επαφές είθισται να ανακοινώνονται. Και είθισται η ανακοίνωση να προηγείται της συνάντησης και μετά να γίνονται δηλώσεις ή έστω ανακοινώσεις για το περιεχόμενο των συζητήσεων.

Τίποτα από όλα αυτά δεν συνέβη. Το ταξίδι ήταν έκτακτο, ανεπίσημο και δεν μάθαμε τους λόγους που το έκριναν τόσο αναγκαίο. Η σιωπή των δύο πλευρών δημιούργησε εύλογες απορίες και αμέσως συνδέθηκε με την επικείμενη αποκάλυψη για την offshore της κ. Μαρέβα, την οποία έσπευσε να υπερασπιστεί ο μηχανισμός της ΝΔ. Λες και οι παγκόσμιες αποκαλύψεις από 94 ΜΜΕ από όλο τον κόσμο έγιναν μόνο γι’ αυτήν! Τί, όμως, έχει να κρύψει ο κ. Μητσοτάκης, αφού όπως λέει και η εκπρόσωπος Τύπου κ. Σπυράκη, όλα ήταν γνωστά για τη δραστηριότητα της συζύγου στον φορολογικό παράδεισο των Κέιμαν;

Τι ξέχασε;

Ήταν όλα γνωστά όμως; Στο βιογραφικό της κ. Μαρέβα αναφέρει ότι κατέχει το 50% των μετοχών στην εταιρεία Eternia Capital. Η συγκεκριμένη offshore που αποκαλύφθηκε από τα Panama Papers είναι η Eternia Capital management, διότι υπάρχει και η Eternia Capital Advisor με μέτοχο την κ. Γκραμπόφσκι που έχει έδρα την Ελβετία. Μια από τις δύο εταιρίες, λοιπόν, δεν έχει συμπεριληφθεί στο βιογραφικό της συζύγου του κ. Μητσοτάκη. Κατά την κ. Μαρέβα η εταιρεία στα Κέιμαν έκλεισε το 2012. Όμως, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η εν λόγω εταιρεία παρέμεινε ενεργή ως το 2015, όταν και ανέστειλε τη λειτουργία της.

Πολλά θα μπορούσαν να απαντηθούν, αν η κ. Μαρέβα παρουσίαζε τις φορολογικές της δηλώσεις και αποδείκνυε ότι είχε δηλώσει τις μετοχές της στην συγκεκριμένη offshore, καθώς όλοι οι φορολογούμενοι οφείλουν να δηλώνουν όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους και τα μερίδια που κατέχουν σε εταιρείες εντός και εκτός Ελλάδας. Μέχρι στιγμής δεν το έχει πράξει.

Οι υποχρεώσεις του Κυριάκου

Επιπλέον, όσον αφορά τους συγγενείς πολιτικών προσώπων, τα σχετικά στοιχεία πρέπει να περιλαμβάνονται και στις δηλώσεις “πόθεν έσχες” των αξιωματούχων. Το ζεύγος Μητσοτάκη έχει δηλώσει ότι βρισκόταν σε διάσταση μέχρι το 2014. Ήταν, λοιπόν, υποχρεωμένος ο Κυριάκος να συμπεριλάβει στις δηλώσεις “πόθεν έσχες” που αφορούν τις χρήσεις 2013, 2014 και 2015 πως η σύζυγός του κατείχε το 50% της υπεράκτιας εταιρείας. Δεν το έπραξε όμως.

Να θυμίσουμε ότι η Βουλή ψήφισε τον Ιούνιο του 2016 μια τροπολογία με την οποία απαγορεύτηκε η εμπλοκή των συγγενών πρώτου βαθμού σε εταιρείες εκτός Ελλάδας. Όλα τα κόμματα την υπερψήφισαν, εκτός της ΝΔ, η οποία αποχώρησε από τη διαδικασία. Περισσεύει, λοιπόν, η υποκρισία στο περιβάλλον του κ. Μητσοτάκη που πρόσφατα έκανε την βαρύγδουπη προεκλογική δήλωση: «Επιχειρηματίες που δεν τηρούν την εργατική νομοθεσία, έχουν απλήρωτους εργαζόμενους και τα χρήματά τους σε φορολογικούς παραδείσους θα μας βρουν απέναντι και θα υπόκεινται αμέσως στις συνέπειες του νόμου». Και η κ. Μαρέβα, που εκτός από σύζυγος, είναι και επιχειρηματίας;

«Η δημοκρατία θεμελιώνεται στο Σύνταγμα και τους νόμους, προσπαθεί διαρκώς να έχει υλικότητα και αντικειμενικούς όρους. Χωρίς, όμως, τον ηθικό γνώμονα, χωρίς την ατομική ευθύνη, χωρίς πάλη κατά των τυπικών θανάσιμων αμαρτημάτων, χωρίς αίσθηση του κοινού και του κύριου, η δημοκρατία δεν λειτουργεί· μεταπίπτει σε μπίζνες, νομιμοφανή μεν, ανήθικη δε. Αυτή τη δημοκρατία-μπίζνες θέλουμε;» είχε γράψει στην “Καθημερινή” ο Νίκος Ξυδάκης με αφορμή την παρόμοια υπόθεση Βουλγαράκη, τον οποίο η κοινή γνώμη καταδίκασε σε αποβολή από την πολιτική.

Στην ουσία του ζητήματος

Γιατί κανείς κρύβει τα χρήματά του σε φορολογικούς παραδείσους. Τα κρύβει ή διότι δεν είναι νομίμως κτηθέντα ή δεν είναι φορολογημένα ή δεν θέλει το κεφάλαιο και οι τόκοι να φορολογηθούν με τους συντελεστές των χωρών της ΕΕ. Διότι με δύο λόγια θέλει να τα κρύψει. Για αυτό και οι τόποι σαν τα νησιά Κέιμαν αποκαλούνται φορολογικοί παράδεισοι. Οι προκλήσεις για τους απλούς νομοταγείς πολίτες όλου του κόσμου, είναι μεγάλες όταν μαθαίνουν ότι φοροδιαφεύγουν κολοσσοί όπως η Apple και η Nike. Πρόσωπα όπως η Βασίλισσα Ελισάβετ. Και αυτή φάμπρικα της κραυγαλέας φοροδιαφυγής της απληστίας του πλούτου, πρέπει επιτέλους να λάβει τέλος. Δεν είναι δύσκολο αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση.

Η Γαλλία κάλεσε αμέσως, μετά την δημοσιοποίηση από 96 έντυπα και μέσα σε όλο τον κόσμο, των Paradise Papers, τους Ευρωπαίους εταίρους της να συμφωνήσουν στον περιορισμό της διεθνούς χρηματοδότησης των κρατών που προσφέρουν φορολογικά καταφύγια. O υπουργός Οικονομικών, Μπρούνo Λεμέρ (!) ζήτησε να δημιουργηθεί μια «αξιόπιστη» μαύρη λίστα φορολογικών παραδείσων και να επιβάλλονται κυρώσεις σε όσες δεν συνεργάζονται.

Όπως μετέδωσε το Reuters, ο κ. Λεμέρ κάλεσε την ΕE να εξετάσει την διακοπή της χρηματοδότησης χωρών που προσφέρουν φορολογικό καταφύγιο. «Εξετάζουμε για παράδειγμα το ενδεχόμενο να διακόψουμε την οικονομική στήριξη διεθνών οργανισμών όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή η Παγκόσμια Τράπεζα σε κράτη που δεν προσφέρουν πληροφορίες για φόρους» σημείωσε σε δημοσιογράφους.

Πριν είναι αργά!

Και επειδή η προκλητική ανισότητα και αδικία θρέφει τον εξτρεμισμό καλά θα κάνουν όλοι οι Ευρωπαίοι ηγέτες να τολμήσουν και να αποδείξουν ότι έχουν πλέον τη βούληση και τα μέσα, να σταματήσουν να προστατεύουν το κρυμμένο χρήμα που ξεπερνά, σύμφωνα με τους μετριοπαθέστερους υπολογισμούς, τα οκτώ τρισεκατομμύρια δολάρια!

Και όπως δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Γκόρντον Μπράουν: “Πριν από 8 χρόνια, ως πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου και επικεφαλής της G20, προσπάθησα να βάλω τέλος στην αδικία των φορολογικών παραδείσων. Όπως δείχνει όμως η διαρροή των Paradise Papers, τρισεκατομμύρια εξακολουθούν να φυγαδεύονται στα πιο σκοτεινά μέρη της παγκόσμιας οικονομίας, για να γλυτώσουν τη φορολογία. Είναι μια από τις μεγαλύτερες αδικίες της εποχής μας, που επιτρέπει στους πλουσιότερους του πλανήτη να βγάζουν την ουρά τους απέξω, όταν οι υπόλοιποι πληρώνουμε για την υγεία, την παιδεία και την προστασία των αδυνάτων”.