Παγωμάρα στη ΝΔ μετά την διαγραφή Σαμαρά – Οι επόμενες κινήσεις

Ο ανασχηματισμός επισπεύδεται, η ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση με πρωτοβουλία του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι στο τραπέζι, ενώ και οι πρόωρες εκλογές αρχίζουν πλέον και σηζητιούνται. Ο ανασχηματισμός και η ψήφος εμπιστοσύνης είναι δύο πιθανές κινήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη που θα ενισχύσουν το ηγετικό του προφίλ, σε συνέχεια της διαγραφής, εάν η πλευρά Σαμαρά (ή μήπως Σαμαρά – Καραμανλή) δεν έχει επόμενη κίνηση. Οι πρόωρες εκλογές με τον ίδιο στην ηγεσία, αποκλείονται αλλά είναι ενδεικτικές του προβληματισμού που επικρατεί.

Η διαγραφή φέρνει τον Κώστα Καραμανλή και τους βουλευτές της ΝΔ ενώπιον των ευθυνών τους. Εάν δεν αντιδράσουν στα επόμενα 24ωρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα βγει ενισχυμένος από την κρίση. Ίσως είναι νωρίς καθώς δεν έχει περάσει ούτε ένα 24ωρο, αλλά μέχρι στιγμής εκείνοι που βγήκαν να τοποθετηθούν είναι οι άλλοτε ευεργετηθέντες από τον Αντώνη Σαμαρά, με το βαρύ ακροδεξιό παρελθόν, ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Μάκης Βορίδης, επιβεβαιώνοντας το γνωστό ρητό. Και οι δύο εμφανίστηκαν σαν εξαπτέρυγα του Κυριάκου Μητσοτάκη στηρίζοντας την κίνησή του και αποδοκιμάζοντας εμμέσως (κυρίως ο Βορίδης) τον Αντώνη Σαμαρά. Ο Κώστας Καραμανλής θα μιλήσει στις 22 Νοεμβρίου σε εκδήλωση, ωστόσο στην πολιτική παίζει ρόλο και το timing.

Η διαγραφή έγινε γιατί ο Αντώνης Σαμαράς καταγγέλλει δημοσίως την υποχωρητική πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη τόσο στα ελληνοτουρκικά όσο και στο Κυπριακό. Ένα ερώτημα που δεν απαντά κανείς με βεβαιότητα είναι εάν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβγαλε από την μέση το σημαντικότερο εμπόδιο για να κάνει υποχωρήσεις είτε στο Αιγαίο είτε στην Κύπρο. Μία εκτίμηση στα πολιτικά παρασκήνια είναι ότι σε συνεργασία με τον Νίκο Χριστοδουλίδη θα προωθήσει έναν νέο γύρο στο Κυπριακό, μακριά από την εθνική θέση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου. 

Αναγκαστική κίνηση η διαγραφή

Η διαγραφή του Αντώνη Σαμαρά ήταν υποχρεωτική για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ήταν πλέον θέμα πρωθυπουργικού προφίλ και ηγετικού κύρους. Στο Πολεμικό Μουσείο -που ήταν η προηγούμενη κρίσιμη στιγμή-, ο Αντώνης Σαμαράς δεν ήταν μόνος του, είχε μαζί του τον Κώστα Καραμανλή και περίπου 1000 κομματικά στελέχη που τον χειροκροτούσαν. Ήταν μεν αναγκαστική για τον Κυριάκο Μητσοτάκη για να διατηρήσει το ηγετικό προφίλ, ωστόσο δεν αναιρεί το βάσιμο των αιτιάσεων του Αντώνη Σαμαρά. Επίσης δεν απαντά στα ερωτήματα που του απηύθυνε με την δήλωση-απάντηση στη διαγραφή του. Το non paper του Μεγάρου Μαξίμου, για τους έξι λόγους της διαγραφής, βασίζεται σε ερμηνεία (ή παρερμηνεία) των θέσεων του πρώην πρωθυπουργού και καταλήγει ότι η κυβερνητική πλειοψηφία ισχυρή και συμπαγής θα συνεχίσει την πολιτική για την ενδυνάμωση της χώρας και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου…

Από όποια πλευρά και αν ειδωθεί η κριτική Σαμαρά κατεδαφίζει την συνολική πολιτική του Κυριάκου Μητσοτάκη – οικονομικά, εξωτερικά, πολιτικό υπόβαθρο του κεντρώου χώρου– και παράλληλα αναδεικνύει τον βαθύτερο αξιακό διχασμό που επέφερε στο δεξιό κόμμα η μητσοτακική μετάλλαξη. 

Έρχεται δε σε μία συγκυρία που ο Κυριάκος Μητστοάκης είναι στην αποδρομή του, όσο και αν τον βοηθά το χάος στην αξιωματική αντιπολίτευση να διατηρεί την πολιτική κυριαρχία. Οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν να κινείται στην ζώνη του 22%-25%, η πλειοψηφία των πολιτών διαφωνεί με τις βασικές επιλογές του, ενώ παρά τις επικοινωνιακές παρλάτες είναι εμφανές ότι δεν έχει απάντηση στην ακρίβεια, στην υγεία και στα θέματα καθημερινότητας. 

Δεν θα ρίξει την κυβέρνηση

Εάν κάτι μπορεί να λεχθεί με βεβαιότητα είναι ότι ο Αντώνης Σαμαράς δεν θα επιχειρήσει να ρίξει την κυβέρνηση αποσύροντας τους βουλευτές του. Θα συνεχίσει όμως να ασκεί κριτική και να αποδομεί την κυβέρνηση και την πολιτική της. Τώρα μάλιστα ίσως και περισσότερο καθώς, όπως λένε οι δικοί του είναι απελευθερωμένος. Είναι ο φυσικός ηγέτης της καθ’ ημάς Νέας Δεξιάς που εξαπλώνεται από από το εσωτερικό της ΝΔ μέχρι τα κόμματα πέραν αυτής. 

Το να αναγκαστεί να αποχωρήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την ηγεσία της ΝΔ, είναι μία προοπτική που όμως έχει μία σειρά προϋποθέσεις. Το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην ηγεσία είναι απονενοημένο διάβημα και δεν έχει δικαιολογητική βάση. Ένας θεσμικά αυτοδύναμος πρωθυπουργός δεν προσφεύγει στην κάλπη για να βγάλει ένα αποτέλεσμα που στην καλύτερη περίπτωση θα τον φέρνει πρώτο αλλά δίχως αυτοδυναμία, για να αναζητά κατόπιν συμμαχίες με κόμματα που την πρώτη προϋπόθεση που βάζουν είναι να μην είναι πρωθυπουργός. 

Αλλά το ερώτημα είναι και προς την πλευρά του Αντώνη Σαμαρά. Διαθέτει απήχηση εντός της ΝΔ όπως και στην ευρύτερη Δεξιά. Το πώς θα το κεφαλαιοποιήσει όμως και μέχρι που φθάνουν οι φιλοδοξίες του δεν είναι δεδομένο. Η λογική συνέχεια της αμφισβήτησής του είναι να δημιουργήσει νέο φορέα που θα συγκεντρώσει τον διάσπαρτο κόσμο της ευρύτερης Δεξιάς. Εφόσον το κίνητρό του είναι η χώρα, όπως διαβεβαίωσε στην πρόσφατη κρίση, δεν μπορεί παρά να διεκδικεί την αλλαγή πορείας.