Παρασκηνιακές κινήσεις κατά του Σαμαρά σχεδιάζει το Μαξίμου

Αν και το Μέγαρο Μαξίμου προσπαθεί με κάθε τρόπο να την υποβαθμίσει, η παρέμβαση Σαμαρά για τα εθνικά θέματα προκαλεί κραδασμούς στο εσωτερικό της ΝΔ, ξυπνώντας μνήμες του παρελθόντος και δημιουργώντας ερωτηματικά –και νευρικότητα στο επιτελικό κέντρο- για τις επόμενες κινήσεις του στο εγγύς μέλλον.

Παράλληλα τροφοδοτεί έναν ευρύτερο διάλογο για την στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσει η χώρα και η οποία δεν αφορά μόνο τη ΝΔ αλλά συνολικά το πολιτικό σύστημα. Το Μέγαρο Μαξίμου διά του κυβερνητικού εκπροσώπου, Χρήστου Ταραντίλη, θέλησε να περιορίσει την εμβέλεια της παρέμβασης, με την δήλωση ότι «ο κ. Σαμαράς είναι πρώην πρωθυπουργός και οι απόψεις του για τα εθνικά θέματα είναι γνωστές».

Μόνο που ο Αντώνης Σαμαράς δεν περιορίστηκε στις γνωστές του θέσεις για το Σκοπιανό, αλλά αποδόμησε πλήρως την παρούσα πολιτική Μητσοτάκη τόσο έναντι της Βόρειας Μακεδονίας (τηρούμε και τιμούμε την Συμφωνία των Πρεσπών) όσο και κυρίως έναντι της Τουρκίας. Ήταν προειδοποίηση του Αντώνη Σαμαρά προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αλλάξει πλεύση στο Μακεδονικό και να μην προχωρήσει σε έναν διάλογο με την Τουρκία, που σύμφωνα με την ανάλυση του πρώην πρωθυπουργού θα σημάνει υποχωρήσεις και εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Υπό αυτή την έννοια ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι εγκλωβισμένος: εάν κάνει πίσω στο πεδίο του ελληνοτουρκικού διαλόγου και πολύ περισσότερο στις σχέσεις με την Βόρειο Μακεδονία, δικαιώνει την κριτική του Αλέξη Τσίπρα  –που δεν έχασε την ευκαιρία να παρέμβει με προσωπικό του άρθρο– ότι “είναι πρωθυπουργός υπό κηδεμονία”.

Εάν συνεχίσει στην προοπτική ενός ελληνοτουρκικού διαλόγου, διακινδυνεύει τα επόμενα πολιτικά και εσωκομματικά χτυπήματα του Αντώνη Σαμαρά και παράλληλα να χάσει ένα τμήμα τουλάχιστον της “πατριωτικής δεξιάς”. Εάν μάλιστα βασιστεί στην στήριξη του Αλέξη Τσίπρα, θα διασπάσει το ετερόκλητο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο που τον ανέδειξε και εν πολλοίς χάρη στο οποίο διατηρεί το μεγάλο προβάδισμα. Σε κάθε περίπτωση η παρέμβαση Σαμαρά συνιστά αμφισβήτηση της ηγετικότητας και της “πρωθυπουργικότητας”, του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Νευρικότητα

Καίτοι όμως είχε προαναγγελθεί και έπρεπε να αναμένεται, το επιτελικό κέντρο του Μεγάρου Μαξίμου αντέδρασε με νευρικότητα, φορτίζοντας περισσότερο την εσωκομματική ατμόσφαιρα. Φαίνεται αυτό και από τις αντιφατικές δηλώσεις και τις διαρροές. Ενώ ο Χρήστος Ταραντίλης ήταν προσεκτικός και συγκαταβατικός επιχειρώντας να εμφανίσει περίπου γραφικές τις ευαισθησίες του πρώην πρωθυπουργού, δεν ήταν το ίδιο και ο επιτελάρχης του Μαξίμου.

Ο Γιώργος Γεραπετρίτης στις δηλώσεις του απέρριψε τις αιτιάσεις Σαμαρά για τον ελληνοτουρκικό διάλογο αλλά κυρίως, βλέποντας την επόμενη ημέρα (ή με τον φόβο της επόμενης ημέρας) στο εσωκομματικό πεδίο, διεμήνυσε: «ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν εκβιάζεται δεν φοβάται, προχωράει με την κρίση του και την άποψή του…Η κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ είναι απόλυτα συμπαγής στα ζητήματα που άπτονται των σχέσεων με την Τουρκία και τη Βόρεια Μακεδονία».

Απάντησε έτσι στο ερώτημα πως θα περάσει η κυβέρνηση από την Βουλή τα μνημόνια συνεργασίας με την Βόρεια Μακεδονία. Το μήνυμα είναι ότι για τους άλλους πλην Σαμαρά, υπάρχει κομματική πειθαρχία και ότι ο Αντώνης Σαμαράς έχει μία ψήφο, την δική του. Αυτό το τελευταίο δεν ακούστηκε καλά στην πλευρά του πρώην πρωθυπουργού.

Πολύ περισσότερο που συνοδεύτηκε από διαρροές κύκλων της Πειραιώς ότι «οι συνεργάτες του Σαμαρά αναζητούσαν βουλευτές για να αναπαράγουν την συνεντευξη που έδωσε στη Καθημερινή, στις προσωπικές τους ιστοσελίδες ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά δεν έβρισκαν». Πάντως, μόλις προ δύο εβδομάδων δύο σαμαρικοί βουλευτές, του σκληρού πυρήνα, οι Ανδρέας Κατσανιώτης και Δημήτρης Βαρτζόπουλος ζήτησαν με ερώτηση τους στην Βουλή την επέκταση της αλιευτικής ζώνης στο Αιγαίο στα 12 μίλια, εκφράζοντας αμφισβήτηση της επίσημης πολιτικής.

Εσωκομματικές αιχμές

Ενδιαφέρον έχει ότι το Μαξίμου επιστράτευσε ακόμη και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Παναγιώτη Πικραμμένο ο οποίος απευθυνόμενος προς τον Αντώνη Σαμαρά δήλωσε:«δεν υπάρχουν έλληνες μη πατριώτες ας μην τραβάμε το χαλί της ελληνικής αποστολής». Επιπροσθέτως, “φιλικά” στο Μαξίμου μέσα ενημέρωσης “θύμιζαν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης στήριξε τον Αντώνη Σαμαρά στην υπόθεση Novartis”, αφήνοντας να εννοηθεί ότι ο πρώην πρωθυπουργός είναι ακόμη εκτεθειμένος.

Το εσωκομματικό θερμόμετρο όμως ανέβηκε ακόμη περισσότερο από την παρέμβαση της Ντόρας Μπακογιάννη η οποία δήλωσε ότι «ο κ. Σαμαράς έχει παγίως αυτές τις απόψεις με ένα διάλειμμα όταν ήταν πρωθυπουργός, γιατί όταν ήταν πρωθυπουργός οι διερευνητικές προχωρούσαν». Φυσικά η Ντόρα Μπακογιάννη είναι εξίσου δυσαρεστημένη από τον Αντώνη Σαμαρά και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αφού η αντιμετώπιση που της επιφύλαξαν είναι παρόμοια: πλήρης περιθωριοποίηση. Ωστόσο με τον ένα είναι πάντα οικογένεια, ενώ με τον έτερο η έχθρα είναι ανυπέρβλητη και κρατάει πάνω από 30 χρόνια. Εάν τα υπόλοιπα μπορεί να τα αντιπαρέλθει ο κ. Σαμαράς, δύσκολα θα ξεπεράσει το “κάρφωμα” από την άσπονδο εχθρό.

Το επόμενο ερώτημα είναι τι θα κάνει ο Αντώνης Σαμαράς, θα ρίξει την κυβέρνηση αν προχωρήσει ο ελληνοτουρκικός διάλογος με μία προοπτική παραπομπής στην Χάγη, παρόμοια με το σχέδιο του 2003 (αποκαλυπτικό το αναδρομικό ρεπορτάζ του Σταύρου Λυγερού) που ματαιώθηκε; Η απάντηση είναι σαφώς όχι, καθώς υπάρχει το προηγούμενο του 1993, αλλά δεν θα αφήσει τον Κυριάκο Μητσοτάκη να φθάσει σε αυτό το σημείο. Υπάρχουν κι άλλα πεδία που μπορεί να αναπτυχθεί η αμφισβήτηση, με διάφορους τρόπους και από πολλές πλευρές. Σε αυτό άλλωστε έχει διαπρέψει στο παρελθόν.

Ερωτηματικά για τις επόμενες κινήσεις

Ωστόσο στην περίπτωση που ο ελληνοτουρκικός διάλογος συνεχιστεί θα συμπέσει με τις αρνητικές εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας που μειώνουν την αποδοχή της κυβέρνησης και την οικονομική κρίση. Μέσα σε ένα κλίμα κοινωνικής δυσαρέσκειας από τα λάθη στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και την εξέλιξη της δευτερογενούς οικονομικής κρίσης, τα εθνικά μπορούν να λειτουργήσουν σαν καταλύτης.

Η εσωκομματική απήχηση που είχε η παρέμβαση Σαμαρά είναι αντιστρόφως ανάλογη με την δημόσια συζήτηση, προκειμένου να μην εμφανιστούν ρωγμές στην ενότητα του κόμματος. Στο πλαίσιο αυτό οι βουλευτές κρατούν την άποψη για τις μεταξύ τους συζητήσεις. Οι επιφυλάξεις μεταξύ των βουλευτών της ΝΔ, τουλάχιστον όσων αναφέρονται στην πατριωτική δεξιά, είναι αυξημένες.

Δεν είναι όμως δίχως σημασία οι συχνές εμφανίσεις του πρώην υφυπουργού Εξωτερικών και συνομιλητή του Κώστα Καραμανλή, Γιάννη Βαληνάκη ο οποίος απερίφραστα χαρακτήρισε λάθος την σπουδή της Ελλάδας να επανέλθει στις διερευνητικές και την απέδωσε σε εισηγήσεις που δέχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης από έναν κύκλο σημιτικών παραγόντων που στην καλύτερη περίπτωση, έχουν μία ρομαντική (ήθελε να πει αφελή) άποψη για την Τουρκία.

Ο κ. Βαληνάκης είχε χαρακτηρίσει αποτυχία τις δύο προηγούμενες Συνόδους Κορυφής της ΕΕ, πέρα από το ότι κατά την άποψή του ήταν συνολικά λανθασμένη η στρατηγική της κυβέρνησης. Διευκρίνισε βέβαια ότι μιλά σαν καθηγητής και εκφράζει μόνο τον εαυτό του, επιβεβαίωσε όμως ότι έχει σταθερά καλή σχέση με τον Κώστα Καραμανλή.