Πολεμικό κλίμα από τον Ερντογάν – Στη Βουλή οι συμφωνίες για την ΑΟΖ   

Εν μέσω νέας παράνομης τουρκικής Navtex και ελληνικής αντι-navtex εισάγονται στη Βουλής οι συμφωνίες για τον καθορισμό ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Την ίδια ώρα, έντονη διπλωματική κινητικότητα είναι σε εξέλιξη, ενόψει μιας κρίσιμης εβδομάδας στα ελληνοτουρκικά, η οποία θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή με την Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στο Βερολίνο.

Στο πλαίσιο αυτό, έρχεται, αύριο Τρίτη, στη Αθήνα ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Μάας, ο οποίος θα έχει συνομιλίες με τον Δένδια, και την επομένη θα μεταβεί στην Άγκυρα. Εντωμεταξύ, η γερμανική κυβέρνηση εξέφρασε την λύπη της για την νέα τουρκική  Navtex και την παράταση των ερευνών του Oruc Reis έως τις 27 Αυγούστου, κάνοντας λόγο για «βήμα προς την λάθος κατεύθυνση».

Η ενέργεια της Άγκυρας δεν είναι άλλωστε πρόκληση μόνον για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρη την ΕΕ, αφού με τη νέα navtex παρατείνει την παράνομη παρουσία του τουρκικού ερευνητικού σκάφους μέχρι την ερχόμενη Πέμπτη. Την ημέρα δηλαδή που θα συνέλθει το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, στη διάρκεια του οποίου, αναμένεται να παραουσιαστεί και η λίστα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.

Τον χαβά του ο Ερντογάν 

Σήμερα, ο Ερντογάν προχώρησε σε νέες προκλήσεις αρχικά με Navtex, με την οποία προσπάθησε να ακυρώσει την αεροναυτική άσκηση με πραγματικά πυρά που ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει η Ελλάδα. Πριν από λίγο, με νέα Navtex, εξάωρης διάρκειας, από τις 5 τα ξημερώματα της 25ης Αυγούστου έως τις 11 το πρωί της ίδιας ημέρας, στέλνει τον τουρκικό στόλο για ασκήσεις νότια της Κρήτης.

Στις εξίσου προκλητικές δηλώσεις του, ο Ερντογάν υποστηρίζει ότι η Ελλάδα θα είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για ό,τι συμβεί. Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο ο τουρκικός στόλος θα υπερασπιστεί τα “δίκαια” της Τουρκίας και όσοι βγουν μπροστά του σε αυτές τις περιοχές θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες.

Σε ένα ντελίριο κατά της Ελλάδας, ο Ερντογάν ισχυρίζεται ότι η Αθήνα δεν έχει δικαίωμα να εκδίδει Navtex για τις συγκεκριμένες περιοχές και επαναλαμβάνει ότι «η Τουρκία δεν θα υποχωρήσει ούτε ένα βήμα όσον αφορά τη δράση του Oruc Reis και τη δράση του πολεμικού ναυτικού που το συνοδεύει. Αντιθέτως θα κινηθεί πιο αποφασιστικά για να υποστηρίξει τα δικαιώματα της Τουρκίας στην περιοχή». Υποστηρίζει τέλος ότι η Άγκυρα γνωρίζει «και η Ελλάδα πρέπει να το ξέρει, πως  όσοι την ρίχνουν μπροστά στον τουρκικό στόλο, μόλις δυσκολέψουν τα πράματα, θα την αφήσουν μόνη».

Επιμένει στον άμεσο διάλογο το Βερολίνο

Σχολιάζοντας τη νέα τουρκική πρόκληση, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών είπε ότι «αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι μηνύματα αποκλιμάκωσης», ενώ αναφερόμενος στις επαφές που θα έχει ο Μάας επανέλαβε ότι για το Βερολίνο «παραμένει απαραίτητος ένας απευθείας διάλογος και βήματα προς αποκλιμάκωση και από τις δύο πλευρές».

Στην ερώτηση, πάντως, εάν στο επικείμενο Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών θα συζητηθούν πιθανές κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας, ο Γερμανός αξιωματούχος παρέπεμψε στον Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για τα θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Μπορέλ. Δεν απάντησε, επίσης, ούτε στην ερώτηση σχετικά με την γερμανική θέση για το ζήτημα των κυρώσεων.

Την θέση ότι το Βερολίνο θεωρεί απαραίτητο να ,παραμείνει σε συνομιλίες και με τις δύο πλευρές επανέλαβε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Ζάιμπερτ, τονίζοντας ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα συνεχίσει τις προσπάθειες, προκειμένου «να έρθουν σε απευθείας διάλογο η Ελλάδα και η Τουρκία και να διαβουλευθούν τα διαφιλονικούμενα θέματά τους άμεσα ο ένας με τον άλλον».

“Τουρκικά drones” made in Germany

Η Γερμανία έχει επικριθεί για την πολιτική των ίσων αποστάσεων απέναντι στην Ελλάδα και την Τουρκία, ειδικά σε σύγκριση με την ξεκάθαρη και δυναμική στήριξη της Γαλλίας. Η ίδια η Μέρκελ στην πρόσφατη συνάντησή της με τον Μακρόν μίλησε για διαφορετικές προσεγγίσεις, αν και έκανε ένα βήμα, αναφέροντας ότι δεν θα γίνει «αποδεκτή» η παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων χωρών-μελών της ΕΕ. Αυτό, ωστόσο, αναμένεται να επιβεβαιωθεί στην πράξη και μια ξεκάθαρη τοποθέτηση της γερμανικής κυβέρνησης υπέρ των κυρώσεων θα μπορούσε να είναι η αρχή.

Το Βερολίνο, όμως, δείχνει να μην επιθυμεί κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, με το πρόσχημα ότι πρόκειται για μια μεγάλη χώρα, στρατηγικής σημασίας για την ΕΕ. Ο ουσιαστικός λόγος, ωστόσο, είναι τα συμφέροντα της Γερμανίας στη γείτονα, τα οποία εκτείνονται σε ένα ευρύ φάσμα της τουρκικής οικονομίας.

Ενδεικτική είναι και η σημερινή ομολογία ότι γερμανικές εταιρείες συμμετείχαν στην ανάπτυξη του τουρκικού στόλου drones. Απαντώντας σε ερώτηση του κόμματος της Αριστεράς (Die Linke), το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών παραδέχθηκε ότι «την περίοδο 2009-2018, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξέδωσε συνολικά 33 άδειες για την παράδοση σχετικών ειδών και εξαρτημάτων, συνολικού κόστους περίπου 13 εκατομμυρίων ευρώ».

Αναφερόμενος πάντως στην επίσκεψη του Μάας στην Αθήνα και την Άγκυρα, καθώς και στο ενδεχόμενο μιας γερμανικής μεσολάβησης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι η Γερμανία είναι μια μεγάλη δύναμη στην Ευρώπη «και έχει ιδιαίτερη βαρύτητα οποιαδήποτε πρωτοβουλία κι αν αναλάβει». Τόνισε, ωστόσο, ότι «η Τουρκία πρέπει να αποδείξει ότι είναι αξιόπιστος συνομιλητής». Σε ό,τι αφορά το θέμα των κυρώσεων η θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι, όπως είπε ο Πέτσας, ότι θα περιμένουμε την εισήγηση του Μπορέλ, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να τις παρουσιάσει, και μετά θα τοποθετηθούμε.

Στη Βουλή οι συμφωνίες για ΑΟΖ

Μέσα σε αυτό το κλίμα εισήχθησαν το απόγευμα της Δευτέρας στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής οι συμφωνίες οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Ιταλία και την Αίγυπτο. Αναφερόμενος στο θέμα, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επανέλαβε τη θέση της κυβέρνησης Μητσοτάκη ότι πρόκειται για συμφωνίες που βάζουν τέλος στην «εποχή των δισταγμών». Μίλησε, επίσης, για ιστορική στιγμή, στην οποία όλες οι πολιτικές δυνάμεις και ειδικά η αξιωματική αντιπολίτευση, καλούνται να τοποθετηθούν ξεκάθαρα με ένα “ναι ή όχι”.

Η απάντηση από τον ΣΥΡΙΖΑ ήρθε λίγη ώρα αργότερα με την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος να αποφασίζει ότι στην ψηφοφορία της Τετάρτης στην Ολομέλεια θα ταχθεί υπέρ της συμφωνίας με την Ιταλία, αλλά θα ψηφίσει παρών στην συμφωνία με την Αίγυπτο. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση για παντελή απουσία εθνικής στρατηγικής και για άρνηση οποιουδήποτε ουσιαστικού διαλόγου διαμόρφωσής της, η οποία θέτει τη χώρα σε ολοένα και μεγαλύτερο κίνδυνο.

Σε ό,τι αφορά ειδικά την συμφωνία με την Αίγυπτο, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, αν και παραδέχεται ότι “διεμβολίζει” την παράνομη Συμφωνία Άγκυρας-Τρίπολης, υποστηρίζει ότι «μπορεί να δημιουργήσει αρνητικά προηγούμενα σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις, εξαιτίας του κενού στρατηγικής στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης». Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αναφέρεται κυρίως στην τμηματική οριοθέτηση και την μειωμένη επήρεια νησιών των Δωδεκανήσων και της Κρήτης.  

Στο σημείο αυτό κάνει λόγο και για απουσία σχεδίου θωράκισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων, εστιάζοντας στην πολυήμερη παρουσία του Oruc Reis σε ύδατα άνωθεν ελληνικής υφαλοκρηπίδας, για την οποία, όπως επισημαίνει, η ελληνική κυβέρνηση δεν μπόρεσε να πάρει από την ΕΕ ούτε μια Κοινή Δήλωση για καταδίκη των παράνομων τουρκικών ενεργειών με απειλή κυρώσεων.

Σχολιάζοντας το “παρών” του ΣΥΡΙΖΑ, ο Πέτσας απάντησε ότι «σε σημαντικά εθνικά θέματα αυτό δεν χωρά». Τέλος, σε ό,τι αφορά την τμηματική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο επικαλέστηκε δήλωση του Τσίπρα στο Φόρουμ των Δελφών, όπου, όπως είπε, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αναφερόμενος  στη συμφωνία με την Ιταλία, εκτίμησε ότι πρέπει να οδηγήσει σε άμεση διαπραγμάτευση και με Αίγυπτο, συμφωνώντας με τη μερική οριοθέτηση.