Πώς ανακατεύει την πολιτική τράπουλα το κόμμα Χαρίτση

Μέσα στο Σαββατοκύριακο, οι αποχωρήσαντες από τον ΣΥΡΙΖΑ θα αποφασίσουν το όνομα του νέου φορέα (με επικεφαλής της Κ.Ο. τον Αλέξη Χαρίτση) που θα συγκροτήσουν και την Δευτέρα θα το παρουσιάσουν σε ανοικτή εκδήλωση. Παράλληλα, θα προσδιορίσουν και το πολιτικό-ιδεολογικό πλαίσιο του νέου φορέα, που φιλοδοξεί να απευθυνθεί στο «αριστερό, οικολογικό και προοδευτικό ακροατήριο της χώρας». Έχει επισημανθεί η ταχύτητα, με την οποία κινήθηκαν οι αποχωρήσαντες της “Ομπρέλας” και της “ομάδας 6+6”, ωσάν η προεργασία να είχε ήδη συντελεστεί, τουλάχιστον ως έναν βαθμό.

Το ερώτημα είναι εάν έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση και μιντιακή υποστήριξη για το νέο κόμμα. Περί αυτών κυκλοφορούν αρκετές φήμες –προς το παρόν ανεπιβεβαίωτες– στα πολιτικά και δημοσιογραφικά παρασκήνια. Επίσης, είναι ανοικτό εάν στην πορεία προς τις ευρωεκλογές θα συνεργαστούν με τον έτερο αποχωρήσαντα, Πέτρο Κόκκαλη, που προς το παρόν κινείται μόνος του για τη δημιουργία πολιτικού φορέα, επικεντρωμένου στα οικολογικά ζητήματα. Πάντως μέχρι στιγμής, οι αποχωρήσαντες απολαμβάνουν την κατανόηση της ΝΔ και την θετική προβολή από τα συστημικά Μίντια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Άδωνις Γεωργιάδης έπλεκε το εγκώμιο του Αλέξη Χαρίτση, όταν αντίστοιχα τον Στέφανο Κασσελάκη, αμέσως μετά την εμφάνισή του, τον αποκαλούσε «sport Billy» και στιγμάτιζε την «ροπή του προς την επικοινωνία».

Παρομοίως δημοσιογράφοι των συστημικών Μίντια ακολουθούν την ίδια γραμμή: θετικές τοποθετήσεις για τους αποχωρήσαντες και τον Αλέξη Χαρίτση και επιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ, στον Στέφανο Κασσελάκη ακόμη και με την αναπαραγωγή fake news ή εύκολων και αδιασταύρωτων πληροφοριών που δημιουργούν θολή αρνητική εικόνα. Το ότι το “σύστημα Μητσοτάκη” αγκαλιάζει τους αποχωρήσαντες ενώ επιτίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ και στον Στέφανο Κασσελάκη, είναι ένας δείκτης για το ποιον θεωρεί δυνάμει απειλή για την παντοδυναμία του.

Ετεροπροσδιορισμός

Μέχρι στιγμής πάντως τα στελέχη που αποχώρισαν ετεροπροσδιορίζονται, καθώς περιορίζονται σε επικρίσεις κατά του Στέφανου Κασσελάκη, που βασίζονται στα προσωπικά του χαρακτηριστικά και εικασίες ότι θα προκαλέσει την «ιδεολογική και πολιτική μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ». Η κριτική τους βασίζεται περισσότερο στον τρόπο επικοινωνίας που έχει επιλέξει ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, με την χρήση των σύγχρονων μέσων και λιγότερο στις πολιτικές του θέσεις, αφού άλλωστε στα βασικά ζητήματα ακολουθεί το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που παρέλαβε.

Επίσης καταδικάζουν τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε την εσωκομματική αντιπαράθεση, αποσιωπώντας ότι αντέδρασε στις εξαρχής ανοίκειες επιθέσεις που δέχθηκε. Υπενθυμίζουμε ότι τον κατηγορούσαν για «τραμπισμό» μέχρι «φυτευτό και εγκάθετο της διαπλοκής», δίχως από την πλευρά του να έχει δυνατότητα αντίδρασης. Η στρεψοδικία αποκαλύπτει έλλειψη ουσιαστικών επιχειρημάτων.

Άλλωστε, ενώ κλείνουν την λέξη Αριστερά σε όλες τις πτώσεις και την χρησιμοποιούν σαν επιθετικό προσδιορισμό για τα πάντα, εντούτοις, αδυνατούν να προσδιορίσουν το πώς εννοούν «την σύγχρονη, προοδευτική, ριζοσπαστική, οικολογική Αριστερά». Αναπαράγουν μία παραδοσιακή συνθηματολογία δίχως περιεχόμενο, τουλάχιστον μέχρι τώρα. Αλλά και μεσοπρόθεσμα, πέρα από τις κατηγορίες για την επικοινωνιακή πολιτική του Στέφανου Κασσελάκη, θα έχουν πρόβλημα να προσδιορίσουν τις μεταξύ τους διαφορές.

Μέχρι στιγμής ο νέος πρόεδρος κινείται στις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ για μείζονα ζητήματα όπως η αντιμετώπιση της ακρίβειας, η στεγαστική κρίση, το πρόβλημα των κόκκινων δανείων κ.α. Έχουν παρόμοιες θέσεις στο νέο φορολογικό της κυβέρνησης, ενώ ο Αλέξης Χαρίτσης ταυτίστηκε στο θέμα του γάμου των ομοφύλων με τον Στέφανο Κασσελάκη, για τον οποίο το συγκεκριμένο θέμα είναι βιωματικό, όπως έχει ο ίδιος πει.

Αλλεργία με την “πατριωτική Αριστερά”

Διαφορά υπάρχει στην χρήση του όρου “πατριωτική Αριστερά”, που δεν αρέσει στους αποχωρήσαντες. Είναι δε ενδιαφέρον ότι μέχρι τώρα δεν έχουν εκφράσει καμία θέση για τα ελληνοτουρκικά. Αντίθετα, ο Στέφανος Κασσελάκης, ακολουθώντας την γραμμή Τσίπρα, έχει ξεκαθαρίσει «καμία υποχώρηση μόνο συζήτηση αυστηρά προσδιορισμένη στο θέμα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ».

Το ότι στη νέα Κοινοβουλευτική Ομάδα των αποχωρησάντων συμμετέχουν και οι δύο μουσουλμάνοι βουλευτές δημιουργεί υπόνοιες ότι αυτό οφείλεται στις προσδοκίες τους για αλλαγή θέσεων όσον αφορά την μουσουλμανική μειονότητα. Η θετική τους προδιάθεση στον διάλογο με την Τουρκία που έχει ξεκινήσει η κυβέρνηση, εικάζεται ότι είναι ένα από τα στοιχεία που εξηγούν την μέχρι στιγμής θετική αντιμετώπιση του νέου εγχειρήματος από τον “σύστημα Μητσοτάκη”. Ανοικτό είναι και το τί θέση θα πάρουν για το μεταναστευτικό. Για τον μεν ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχει η θέση Τσίπρα που εκφράστηκε ακόμη και με αποδοχή του φράχτη του Έβρου και της επέκτασής του εφόσον το εισηγηθούν οι αρμόδιοι. Οι αποχωρήσαντες αποφεύγουν αναφορές στο θέμα, όπως και στα εθνικά.

Δεξιά-Αριστερά

Έχει ενδιαφέρον ότι, την ώρα που εξελίσσεται η συζήτηση για τον προσδιορισμό της σύγχρονης Αριστεράς, αντίστοιχη συζήτηση ανοίγει και στον χώρο της ΝΔ μετά την παρέμβαση του Αντώνη Σαμαρά. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν περιορίστηκε στην συνηθισμένη του κριτική στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τα ελληνοτουρκικά. Επεκτάθηκε σε όλο το φάσμα της κυβερνητικής πολιτικής, αγγίζοντας ακόμη και το φορολογικό, ενώ έδωσε ιδεολογικό υπόβαθρο, μιλώντας για την υπεράσπιση της “πυρηνικής οικογένειας” απέναντι στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Συμπύκνωσε δε την τοποθέτησή του, υποστηρίζοντας ότι «οι κοινωνίες στην Ευρώπη και στην Ελλάδα κινούνται δεξιότερα».

Για την Νέα Δεξιά, εντός και εκτός ΝΔ, που φιλοδοξεί να εκφράσει στο πεδίο των ιδεών ο Αντώνης Σαμαράς, δεν υπάρχει αμφιβολία για τα ζητήματα της εθνικής ταυτότητας, της οικογένειας όπως και για το μεταναστευτικό. Φυσικά έχει και εκείνη τις αντιφάσεις της, στο βαθμό που απορρίπτει την πολιτισμική παγκοσμιοποίηση που προσβάλλει π.χ. την εθνική ταυτότητα, ή επιφέρει αλλαγές στην αντίληψη για την υποδοχή των μεταναστών, την ώρα που αποδέχεται την οικονομικό φιλελευθερισμό και την οικονομική παγκοσμιοποίηση.

Η συστημική Αριστερά πάλι αδυνατεί να αντιληφθεί ότι τα “ανοιχτά σύνορα” είναι μια ουτοπική ιδέα, καθώς επίσης κι ότι η συζήτηση περί “ανοιχτών συνόρων” οδηγεί τους ψηφοφόρους των λαϊκών στρωμάτων στην αγκαλιά της Νέας Δεξιάς, γεγονός που αδυνατίζει τις προοδευτικές δυνάμεις. Παρομοίως, αδυνατεί να αντιληφθεί ότι ο σύγχρονος εθνικισμός προσδιορίζεται με έμφαση στο εθνικό κράτος, ως προστάτη των δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, των συντάξεων και των άλλων κοινωνικών κεκτημένων απέναντι στην νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και την κυριαρχία των αγορών.

Η σοσιαλδημοκρατία και η Κεντροαριστερά τόσο στην Ευρώπη όσο και στην χώρα μας, όταν κυβέρνησε περιορίστηκε σε υποδειγματική διαχείριση σύμφωνα με τα κριτήρια που θέτουν οι τράπεζες, οι οίκοι αξιολόγησης και τα όργανα των Βρυξελλών. Ο Αλέξης Τσίπρας που τα είχε αντιληφθεί, όπως έδειξαν οι τοποθετήσεις του για τον φράχτη στον Έβρο και για τα ελληνοτουρκικά, έβρισκε τοίχο στην εσωκομματική αντιπολίτευση και ακόμη και αν ήθελε, δεν τόλμησε να κάνει την στροφή.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι ενώ ο Αλέξης Τσίπρας εξέφραζε περισσότερο “εθνικές θέσεις” στα ελληνοτουρκικά, σε σχέση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη που ακολουθεί σταθερά “υποχωρητική πολιτική” – όπως του καταλογίζει ακόμη και ο Αντώνης Σαμαράς – εντούτοις ο ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε κατηγορούμενος και δεν ξεπέρασε το στερεότυπο της “εθνομηδενιστικής Αριστεράς”. Ο Στέφανος Κασσελάκης πάντως δεν έχει παρόμοια εμπόδια.