Πώς ανατράπηκε η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός στη Σουηδία

Η Μαγκνταλένα Άντερσον είχε γράψει ιστορία ως η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Σουηδίας. Διαδέχθηκε τους 33 άνδρες που προηγήθηκαν στο αξίωμα από τη δημιουργία του θεσμού το 1876 μέχρι και σήμερα. Η Σουηδία είναι η μοναδική σκανδιναβική χώρα που δεν είχε ποτέ μέχρι σήμερα εκλέξει γυναίκα στο ανώτατο πολιτικό αξίωμα. Όμως, η θητεία της Κεντροαριστερής πρωθυπουργού έληξε άδοξα, με την Άντερσον να ανακοινώνει την παραίτηση της μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, που δικαίως χαρακτηρίστηκε ως «σοκ» από τον παγκόσμιο Τύπο.

Πρώτο σε ψήφους, ήρθε η συμμαχία των Δεξιών κομμάτων που θα συγκεντρώσουν 176 έδρες στην Βουλή, έναντι των 173 της συμμαχίας της Κεντροαριστεράς. Το μπλοκ της Δεξιάς αποτελείται από τα κόμματα των Σουηδών Δημοκρατών, των Μετριοπαθών, των Χριστιανοδημοκρατών και των Φιλελεύθερων.

Οι Σουηδοί Δημοκράτες επιβεβαίωσαν τις δημοσκοπήσεις, συγκεντρώνοντας το 20,06% των ψήφων, μία μονάδα μπροστά από τους Μετριοπαθείς. Μία λεπτομέρεια: Οι Σουηδοί Δημοκράτες είχαν νεοναζιστικές καταβολές, από τις οποίες φρόντισε να αποστασιοποιηθεί ο ηγέτης τους, Τζίμι Άκεσον, μετατρέποντας ένα άλλοτε περιθωριακό κόμμα, σε ρυθμιστή του πολιτικού σκηνικού στην Σουηδία.

Ποια ήταν, όμως, η πρώτη Σουηδή πρωθυπουργός Μαγκνταλένα Άντερσον; Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1967. Είναι μοναχοπαίδι μιας μεσοαστικής οικογένειας. Ο πατέρας της, Γκόραν, ήταν λέκτορας πανεπιστημίου και η μητέρα της Μπριτζίντα δασκάλα. Αποφοίτησε από τη φημισμένη επιχειρηματική σχολή της Στοκχόλμης και συνέχισε τις σπουδές της στο Χάρβαρντ.

Από μικρή ασχολήθηκε με την κολύμβηση. Ο πρωταθλητισμός την βοήθησε αργότερα και στην πολιτική της καριέρα, αναδεικνύοντας στοιχεία, όπως το πείσμα και την στοχοπροσήλωση. Η τελευταία ήταν που την οδήγησε στην κυβερνητική αντιπροσωπεία που είχε σταλεί στη Νέα Υόρκη για να πείσει ότι πρέπει η Σουηδία να βοηθηθεί για να ανακτήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητά της. Την περίοδο εκείνη, ταλανιζόταν από σφοδρή οικονομική κρίση.

Η βία των συμμοριών

Με τα χρόνια απέκτησε τη φήμη της εκνευριστικής, δύσκολης και ιδιαίτερα αυστηρής με τους συνεργάτες της, πολιτικού. Πολλοί την χαρακτηρίζουν “αγέλαστη” και “γεράκι” της δημοσιονομικής πολιτικής. Στην προσωπική της ζωή είναι ένας διαφορετικός άνθρωπος. Είναι παντρεμένη εδώ και 26 χρόνια με έναν καθηγητή οικονομικών που απολαμβάνει να αφήνει τη σύζυγό του να είναι η πρωταγωνίστρια και αυτός να τη στηρίζει από το περιθώριο. Έχουν αποκτήσει δύο παιδιά.

Όλη η οικογένεια απολαμβάνει ακόμα και σήμερα αποδράσεις στο δάσος. Λατρεύουν την ορειβασία και άλλα αθλήματα, όπως το καγιάκ. Ως ηγέτιδα των Σοσιαλδημοκρατών και πρωθυπουργός είχε θέσει στις προτεραιότητες της την ανάκτηση του δημοκρατικού ελέγχου των σχολείων, του συστήματος υγείας και των οίκων ευγηρίας, μετά το κύμα των ιδιωτικοποιήσεων. Είχε επίσης δεσμευθεί να αντιμετωπίσει και την βία των συμμοριών, έναν τομέα στον οποίο απέτυχε.

Τα τελευταίο χρόνια η Σουηδία ζει μία πρωτοφανή έξαρση της εγκληματικότητας, την οποία ο ηγέτης των Μετριοπαθών είχε χαρακτηρίσει από το 2019 «ακραία για μία χώρα που δεν βρίσκεται σε πόλεμο». Η βία των συμμοριών που μαίνεται στην Σουηδία έχει κάνει πολλούς να μιλήσουν για το τέλος του πολυπολιτισμικού μοντέλου της χώρας. Ακόμα και η ίδια η Άντερσον, παραδέχτηκε πως το μεταναστευτικό μοντέλο της χώρας «απέτυχε».

Η αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, αλλά και η ενεργειακή κρίση, είχαν περίοπτη θέση στην καμπάνια των Σουηδών Δημοκρατών, που αποτελούν πλέον το δεύτερο κόμμα στην Σουηδία και τα τελευταία χρόνια γνωρίζουν ραγδαία άνοδο. Η προσπάθεια της Άντερσον, η οποία έβαλε την ιστορική υπογραφή της για να ενταχθεί η Σουηδία στο ΝΑΤΟ, να τους παρουσιάσει ως “φιλοπουτινικούς”, δεν είχε κανένα αποτέλεσμα.