Πώς μπορεί να ανασυγκροτηθεί πολιτικά ο προοδευτικός χώρος

Το στοίχημα για τον προοδευτικό χώρο είναι ακριβώς αυτό: να διαμορφώσει μια νέα προγραμματική πλειοψηφία με κοινωνικό έρεισμα και καθαρές δεσμεύσεις, ένα νέο “κοινωνικό συμβόλαιο” ικανό να πείσει τους πολίτες ότι υπάρχει εναλλακτικός δρόμος για όλη τη χώρα. Η μεταπολιτευτική εμπειρία υπήρξε για δεκαετίες υπόδειγμα εναλλαγής προγραμμάτων και πολιτικών, κάτι που εξασφάλιζε δημοκρατική ισορροπία και αίσθηση συμμετοχής των πολιτών.

Σήμερα όμως, η αντιπαράθεση τείνει να περιορίζεται σε προσωπικές αντιθέσεις ή σε στείρο αντιπολιτευτικό λόγο. Αυτό αποξενώνει τους πολίτες και οδηγεί σε χαμηλή συμμετοχή και δυσπιστία. Επομένως, η ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου πρέπει να βασιστεί σε θετικό περιεχόμενο και σε σαφή πολιτικό λόγο, όχι σε συγκυριακές τακτικές. Απαιτείται σοβαρή αυτοκριτική για τις αστοχίες του παρελθόντος, αλλά και σαφής δέσμευση ότι η πολιτική θα επανέλθει στο επίκεντρο ως εργαλείο επίλυσης των πραγματικών προβλημάτων της κοινωνίας.

Η προοπτική πρόωρων εκλογών είναι υπαρκτή, καθώς το κυβερνητικό έργο δεν εμφανίζει απλώς κενά και αστοχίες (από τη διαχείριση των υποδομών μέχρι την αδυναμία αντιμετώπισης της ακρίβειας) αλλά και εξώφθαλμα σκάνδαλα. Ωστόσο, το αν αυτές οι εκλογές θα αποκτήσουν ουσιαστικό περιεχόμενο εξαρτάται από την ικανότητα του προοδευτικού  χώρου να παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη πρόταση. Το ζητούμενο δεν είναι απλώς η πολιτική εναλλαγή, αλλά η διαμόρφωση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που θα στηρίζει την εγχώρια οικονομία, ενός κράτους που θα λειτουργεί με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα για όλους τους πολίτες, καθώς και μιας στρατηγικής εξωτερικής πολιτικής που θα αναβαθμίζει τον ρόλο της χώρας στο ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον.

Σχέδιο με συγκεκριμένες πολιτικές

Ο προσανατολισμός του προοδευτικού χώρου με σύγχρονη πολιτική έκφραση  προϋποθέτει δύο βασικές αρχές: πρώτον, καθαρή απόρριψη συνεργασιών με τη Νέα Δημοκρατία, καθώς η ανάγκη δεν είναι καλύτερη διαχείριση των ίδιων πολιτικών, αλλά αλλαγή κατεύθυνσης· δεύτερον, συγκρότηση προγραμματικής πρότασης  με σαφείς άξονες, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει τι ακριβώς στηρίζει. Μόνο έτσι μπορεί να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη και να ξεπεραστεί ο κατακερματισμός που υπονομεύει κάθε συλλογική προοπτική. Οι πολιτικοί σχηματισμοί επιμένουν στις  αντιθέσεις του χθες που διαίρεσαν ενώ το ζητούμενο είναι οι επεξεργασίες απαντήσεων που θα ενώνουν  στα σύγχρονα προβλήματα:

• Επανεκκίνηση της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, που θα αξιοποιεί τις δυνατότητες της χώρας σε μια ασταθή διεθνή συγκυρία και θα θωρακίζει τα εθνικά συμφέροντα.
• Στήριξη του πρωτογενούς τομέα και της καθετοποίησης της παραγωγής, με στόχο τις εξαγωγές, την αυτάρκεια και την τεχνολογική καινοτομία, ώστε η Ελλάδα να πάψει να εξαρτάται υπερβολικά από τις εισαγωγές.
• Στρατηγική αντιμετώπισης του δημογραφικού ζητήματος, με εργαλεία που θα συνδέονται με την τοπική αυτοδιοίκηση και θα δίνουν πραγματικά κίνητρα σε νέες οικογένειες να μείνουν και να δημιουργήσουν στην Ελλάδα.
• Ενίσχυση της επιστημονικής κοινότητας και των νέων επαγγελματιών, ώστε να σταματήσει η φυγή στο εξωτερικό και να αξιοποιηθεί το ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας σε τομείς αιχμής, όπως η πράσινη ανάπτυξη και η ψηφιακή
•  Εγγυήσεις των όρων πρόσβασης  στα χρηματοδοτικά εργαλεία και τα προγράμματα για όλη την ελληνική περιφέρεια  και την  παραγωγικής βάση

Άλλη κοινωνικο-πολιτική πλειοψηφία

Η κοινωνική πλειοψηφία που μπορεί να στηρίξει ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι αφηρημένη. Αφορά τη νεολαία που ζητά προοπτικές, τους εργαζόμενους σε επισφαλείς συνθήκες, τους αγρότες και την παραγωγική βάση, τα νέα ζευγάρια που χρειάζονται στήριξη, αλλά και την επιστημονική κοινότητα που μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης. Αυτές οι κοινωνικές δυνάμεις είναι έτοιμες να στηρίξουν ένα ρεαλιστικό σχέδιο, εφόσον αυτό παρουσιαστεί με σαφήνεια και σοβαρότητα. Για να συμβεί αυτό, ο πολιτικός λόγος οφείλει να είναι κατανοητός, ρεαλιστικός, απαλλαγμένος από υπερβολές και να συνδέεται με συγκεκριμένα παραδείγματα που δείχνουν πώς η ζωή των πολιτών θα βελτιωθεί στην πράξη.

Σε αυτή τη διαδικασία, ο ρόλος ηγετικών προσωπικοτήτων είναι κρίσιμος. Υπάρχουν στελέχη στο προοδευτικό τόξο που με την εμπειρία και το πολιτικό βάρος που διαθέτουν , μπορούν και πρέπει  να λειτουργήσουν καταλυτικά για την ανασύνθεση του προοδευτικού χώρου. Και γι αυτό θα κριθούν!

Το ζητούμενο δεν είναι οι συγκολλήσεις για τον σχηματισμό κομμάτων διαμαρτυρίας , αλλά η διαμόρφωση μιας αξιόπιστης πλειοψηφίας που θα έχει κυβερνητική προοπτική. Η συμβολή τους μπορεί να είναι καθοριστική για να υπάρξει πολιτική ενοποίηση γύρω από ένα θετικό σχέδιο, με στόχο όχι μόνο την κατάκτηση της εξουσίας, αλλά και τη διαμόρφωση σταθερών θεσμικών όρων για την επόμενη δεκαετία.

Θεωρώ σημαντικό να επαναλάβω ότι η χώρα δεν χρειάζεται απλώς εναλλαγή προσώπων, αλλά ουσιαστική αλλαγή πολιτικών. Το μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού που μας “πλάσαρε” η Νέα Δημοκρατία και ο “Μητσοτακισμός”, το είδαμε, το βιώσαμε και το συμπέρασμα είναι ότι μας οδήγησε στη φτώχεια, στην ανισότητα  και στην κοινωνική αδικία. Το πολιτικό σύστημα οφείλει τώρα να ανταποκριθεί στην απαίτηση για σοβαρότητα, υπευθυνότητα και προοδευτικό σχέδιο.

Απαιτούνται τώρα και όχι αύριο διεργασίες όχι απλώς επανεκκίνησης ή συγκόλλησης αλλά ανασύνθεσης του προοδευτικού χώρου για να διαμορφωθεί  μια καθαρή πρόταση διακυβέρνησης που να πείθει και τους πιο μετριοπαθείς, τότε οι εκλογές –όποτε κι αν γίνουν– μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρία για μια νέα αρχή. Τώρα είναι η ώρα συμβολής γι’ αυτό ! Και γι’ αυτό όλοι κρίνονται!

Η χώρα και οι πολίτες διεκδικούν καταλύτες για την διαμόρφωση πολιτικής έκφρασης για την πολιτική αλλαγή  και όχι εκπροσώπους για καλλίτερη διαχείριση των πολιτικών που εφαρμόζει η ΝΔ.

 

---

Ο Χάρης Τσιόκας είναι πρώην βουλευτής.