Πώς η Λεπέν γύρισε το παιχνίδι – Το εντυπωσιακό προεκλογικό φίνις

Με κομμένη την ανάσα αναμένουν στην Ευρώπη κι όχι μόνο πριν να ανοίξουν οι κάλπες στην Γαλλία τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Με τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ουκρανία και τον Μακρόν να έχει αναλάβει ηγετικό ρόλο στα ευρωπαϊκά δρώμενα τους τελευταίους μήνες, η έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης εκτιμάται ως η πλέον κρίσιμη για το μέλλον της ΕΕ. Το ενδεχόμενο εκλογής της Λεπέν στη γαλλική προεδρία προκαλεί τρόμο σε πολλούς εντός κι εκτός Γαλλίας.

Η ρωσική εισβολή φάνηκε αρχικά να τσιμεντώνει την πρωτοκαθεδρία Μακρόν, όμως γρήγορα οι συνθήκες άλλαξαν και η γαλλική κοινή γνώμη στράφηκε σε θέματα που ευνοούν και ενισχύουν τη θέση της Λεπέν, η οποία διεκδικεί τη ρεβάνς μετά την αναμέτρηση του 2017. Σαν να μην έφτανε αυτό, οι κυρώσεις που επιβάλλονται από την ΕΕ στη Ρωσία, σε συνδυασμό με τις παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις και την ενεργειακή κρίση δημιουργούν επιπλέον πίεση στον Γάλλο πρόεδρο.

Απεναντίας η Λεπέν χωρίς να φέρει τα βάρη της διακυβέρνησης παίρνει ξεκάθαρη θέση κατά των κυρώσεων, με το επιχείρημα ότι δεν πρέπει τα μέτρα που παίρνονται να βλάπτουν περισσότερο τους πολίτες της Δύσης από ό,τι το ρωσικό καθεστώς. “Νεκρανάσταση” βιώνει και η προεκλογική καμπάνια του Μελανσόν, ο οποίος μέχρι πρότινος έδινε μάχη για την πολιτική επιβίωση του ιδεολογικού του χώρου.

Εκτός των θεμάτων της επικαιρότητας, πάντως, η άνοδος του “αντίπαλου δέους” του εκάστοτε φερόμενου ως φαβορί είναι αναμενόμενη λίγες μέρες πριν τις εκλογές, όταν οι ψηφοφόροι αρχίζουν και “καταλήγουν” όσον αφορά στην επιλογή τους. Ωστόσο, η δημοσκοπική επέλαση της Λεπέν δεν ήταν αυτονόητη: οι αρχές του τρέχοντος έτους την είχαν βρει σε μάλλον δεινή θέση.

Απώλειες συνεργατών

Εκτός των γνωστών και δημοσίως καταγεγραμμένων “πυρών” που έχει δεχτεί επανειλημμένως από τα (διαγραφέντα από το κόμμα της) μέλη της οικογένειάς της, η Λεπέν έχασε τους πρόσφατους μήνες και σειρά εκ των στενών συνεργατών της. Ο Florian Philippot που θεωρείτο μία απ’ τις τελευταίες “ακραίες” φωνές που παρέμενε σε υψηλόβαθμο αξίωμα στην κομματική ιεραρχία, παραιτήθηκε τον Ιανουάριο, ασκώντας δριμύτατη κριτική στις κεντρικές επιλογές της Λεπέν.

Ο ίδιος είχε ταχθεί στο παρελθόν υπέρ της εξόδου της Γαλλίας από την Ευρωζώνη, μία θέση που θεωρείται ότι κόστισε πολύ στην Λεπέν κατά τις εκλογές του 2017, καθώς φάνηκε να την υιοθετεί και η ίδια. Λιγότερο από ένα μήνα μετά την παραίτηση Philippot, ήρθε η ιδιαίτερα θορυβώδης αποπομπή από το κόμμα του Nicolas Bay, στενού σύμβουλου της ίδιας της Λεπέν μέχρι και τον Φεβρουάριο.

Η 53χρονη πολιτικός ισχυρίστηκε ότι το ως τότε δεξί της χέρι, διέρρευσε σημαντικές πληροφορίες της προεκλογικής της καμπάνιας στον ανθυποψήφιό της Ερίκ Ζεμούρ. Ο ίδιος φυσικά αρνήθηκε τις κατηγορίες. H Λεπέν είχε φυσικά τους λόγους της να ανησυχεί. Μόλις έναν μήνα νωρίτερα, ο ευρωβουλευτής Jérôme Rivière που είχε εκλεγεί με τον συνδυασμό της, απέσυρε την στήριξή του απ’ το πρόσωπό της για να στηρίξει δημόσια την υποψηφιότητα του ακροδεξιού δημοσιογράφου Ζεμούρ.

Η Λεπέν παραλίγο εκτός

Ήταν φυσικά η εποχή που ο Ζεμούρ είχε πάρει την ανιούσα στις δημοσκοπήσεις και συγκέντρωνε αρκετές πιθανότητες να βρεθεί στον δεύτερο γύρο απέναντι στον Μακρόν. Την ίδια στιγμή η πολιτικός που μεταμόρφωσε την Ακροδεξιά στη Γαλλία πάσχιζε να συγκεντρώσει την απαραίτητη στήριξη των Γάλλων αυτοδιοικητικών, καθώς καραδοκούσε ο κίνδυνος του να μην βρίσκεται καν στα ψηφοδέλτια των εκλογών!

Κι αυτό, καθώς ο νόμος της Γαλλίας ορίζει ότι οι διεκδικούντες την προεδρία για να χριστούν και επίσημα υποψήφιοι οφείλουν να έχουν την δεδηλωμένη στήριξη τουλάχιστον 500 δημάρχων από το σύνολο της επικράτειας. Η φιναλίστ των προηγούμενων γαλλικών εκλογών δυσκολεύτηκε να συγκεντρώσει τις απαραίτητες υπογραφές, σε σημείο που ανέστειλε για μερικές μέρες την λειτουργία της εκστρατείας της.

Όλα αυτά φυσικά ανήκουν στο παρελθόν, αφού εάν επιβεβαιωθούν τα ευρήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων, η Λεπέν όχι μόνο θα βρεθεί στον δεύτερο γύρο που είναι προγραμματισμένος για τις 24 Απριλίου, αλλά θα διεκδικήσει σοβαρά και την εκλογή της, αφήνοντας πίσω τα σενάρια όσων ειδικά μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία προέβλεπαν “περίπατο” του Μακρόν έναντι οποιουδήποτε υποψηφίου…

Η “συντρόφισσα” Λεπέν

Αυτό θα εξαρτηθεί φυσικά σε μεγάλο βαθμό και από το πώς θα κινηθούν οι ψηφοφόροι των υποψηφίων που δεν θα περάσουν στον β’ γύρο. Μεγάλη μερίδα των πολιτών με δημοκρατικά αντανακλαστικά θα σπεύσουν να καταψηφίσουν την υποψηφιότητα Λεπέν. Η ίδια όμως εκτός απ’ τους ψηφοφόρους Ζεμούρ, τους οποίους αναμένεται να κερδίσει σε συντριπτικό ποσοστό, κάνει τις τελευταίες μέρες “άνοιγμα” (βλέποντας την δυναμική της) και στους αριστερούς ψηφοφόρους του Μελανσόν!

Σε δήλωση που έκανε άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο, εάν εκλεγεί, να διορίσει στο κυβερνητικό σχήμα στελέχη που προέρχονται απ’ την Αριστερά υπό την προϋπόθεση ότι προέρχονται από τον πατριωτικό χώρο. Έφερε ως παράδειγμα την αριστερή πατριωτική πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος που εξέφρασε στο παρελθόν ο Ζαν-Πιερ Σεβενεμάν. Η κίνησή της αυτή που ενδεχομένως κάποιοι να θεωρούν άτοπη λίγες μέρες πριν τις εκλογές, δεν είναι καθόλου παράλογη.

Την γαλλική κοινωνία εκτός απ’ την παραδοσιακή διαιρετική τομή μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, τέμνει οριζόντια και η διαιρετική τομή μεταξύ συστημικών και αντισυστημικών, με διάφορες κατά καιρούς εκφάνσεις (αντιεμβολιαστικό κίνημα, “Κίτρινα Γιλέκα” κλπ). Πολλοί εξ αυτών που εντάσσονται σε αυτές τις κοινωνικές ομάδες, αλλά αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί και ενδεχομένως θα ψηφίσουν Μελανσόν στον πρώτο γύρο δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι δεν θα συμμετάσχουν στον δεύτερο γύρο, όπως είχαν πράξει το 2017, όταν είχαν προτιμήσει να μείνουν σπίτι τους.

Αυτούς ακριβώς τους ψηφοφόρους επιχειρεί τώρα να προσελκύσει στον δεύτερο γύρο η Λεπέν. Θεωρώντας δεδομένη –με βάση όλες τις δημοσκοπήσεις– την είσοδό της στον β’ γύρο, προετοιμάζει ήδη τη στρατηγική της για τον δεύτερο (η ίδια δήλωσε ότι εάν χάσει δεν θα είναι ξανά υποψήφια), όταν θα αναμετρηθεί με τον Μακρόν, ολοκληρώνοντας παράλληλα και μία ιδεολογική μετάβαση στην μετριοπάθεια που ξεκίνησε πριν από χρόνια.