Πως κατέρρευσαν οι ελληνικές κόκκινες γραμμές σε χρόνο-ρεκόρ

Πριν από μερικούς μήνες –όχι πολλούς– οι κόκκινες γραμμές που τοποθετούσε μπροστά στην τουρκική επιθετικότητα η ελληνική πλευρά, βρίσκονταν στην ζώνη που η εν δυνάμει ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) της Ελλάδας, θα συναντούσε την κατατεθειμένη αντίστοιχη της Κύπρου.

Σήμερα, μετά από διαδοχικές “αναθεωρήσεις” και ακυρώσεις των “κόκκινων γραμμών”, οι τελευταίες έχουν τοποθετηθεί στα έξι μίλια έμπροσθεν του Καστελλορίζου και ίσως επίσης έξι μίλια έξω από τις πλέον βόρειες ακτές της Ρόδου, που δεν κατέστη δυνατό να “χωρέσουν” στο όριο του 28ου μεσημβρινού. Ο χρόνος που χρειάστηκε για ετούτη την δραματική αναδίπλωση των ελληνικών θέσεων ήταν ελάχιστος, σε σύγκριση με τους συνήθεις χρόνους της διπλωματίας και της πολιτικής.  Συνήθως, τέτοιου είδους βίαιες προσαρμογές, παραιτήσεις από κυριαρχικά δικαιώματα για να το πούμε αλλιώς, συνάδουν με βίαιες καταστάσεις: πολέμους δηλαδή. Εδώ βρισκόμαστε μπροστά σε κάτι το ιστορικά ασυνήθιστο.

Η Ελλάδα στην πράξη, όχι στα λόγια, απεμπόλισε τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο “ειρηνικά” και “πειθήνια”. Χωρίς να αντιτάξει κανενός είδους βίαιη αντίδραση στον καταπατητή, αλλά και χωρίς να εξαντλήσει το διπλωματικό και πολιτικό οπλοστάσιο που είχε στη διάθεσή της. Ακόμα και σήμερα η τακτική αυτή επίμονα εφαρμόζεται.

Μετά την τουρκική NAVTEX, μετά την είσοδο του τουρκικού ερευνητικού πλοίου και του στόλου, που το συνοδεύει, στα γειτονικά προς το συγκρότημα της Μεγίστης και τη Ρόδο ύδατα, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας έσπευσε να καθησυχάσει τόσο τους Έλληνες όσο και –προπαντός– τους περίφημους συμμάχους και εταίρους, ασκούμενος σε εκφράσεις επιπέδου λογοπαιγνίου.

«Προς το παρόν» δήλωσε, η Τουρκία επέλεξε τον δρόμο των «συνεπειών» (τη λέξη “κυρώσεις” του “απαγόρευσαν” άραγε να την προφέρει στις Βρυξέλλες), τις οποίες θα εξετάσουν οι Ευρωπαίοι, όχι οι Έλληνες, από τον Δεκέμβριο. Το όλο λεκτικό σχήμα ήταν κάτι περισσότερο από αυτό που η καγκελάριος Μέρκελ θα επιθυμούσε να είναι.

ΜΜΕ και κόκκινες γραμμές

Οι πληροφορημένες ελληνικές εφημερίδες, κανάλια και άλλα πειθήνια μέσα μαζικής “ενημέρωσης” έσπευσαν να διϋλίσουν επί το “πατριωτικότερο” τον πρωθυπουργικό λόγο, τοποθετώντας τις “κόκκινες γραμμές” στα έξι ναυτικά μίλια, αφήνοντας στην ελληνική αποφασιστικότητα ένα περιθώριο 900 περίπου μέτρων από το όριο των ανακοινωμένων0 ερευνών του Oruc Reis! Κατά τα άλλα η παροιμιώδης ελληνική ψυχραιμία επικράτησε, όπως συνήθως συμβαίνει σε όλη ετούτη την περίοδο της τουρκικής επέλασης.

Θα μπορούσε να είναι κακό όνειρο αυτό που συμβαίνει. Πριν από μερικούς μήνες, ουδείς θα φανταζόταν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί. Δεν πρόκειται πλέον για συζήτηση περί επήρειας και κυριαρχικών δικαιωμάτων των νησιών. Πρόκειται για πλήρη ακύρωσή τους ως τμήματα της ελληνικής επικράτειας που παράγουν κυριαρχία, αλλά και κυριαρχικά δικαιώματα.

Η απορία που προκύπτει είναι εύλογη. Αφού με τον τρόπο αυτό ακυρώνεται το νησιωτικό σύμπλεγμα της Μεγίστης, γιατί να μην συμβεί το ίδιο με κάθε νησιωτική ενότητα της ελληνικής επικράτειας, με κάθε νησί μικρό ή μεγάλο; Εάν περιμένετε απάντηση από το Μέγαρο Μαξίμου ή από το υπουργείο Εξωτερικών χάσατε. Μπορεί ο καθείς με ασφάλεια να στοιχηματίσει ότι τέτοιου είδους απάντηση δεν θα υπάρξει.

Η ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται τα γεγονότα, η αφύσικη ψυχραιμία της ελληνικής κυβέρνησης, οι ράθυμες αντιδράσεις των εταίρων και συμμάχων, η προκλητική αδιαφορία των ευρωπαιοενωσιακών ή των νατοϊκών οργάνων (βασικά θέματα προς συζήτηση η Λευκορωσία, ο Νοβάλνι, η Μοζαμβίκη!) και πολλές επιμέρους ενδείξεις δημιουργούν βάσιμες υπόνοιες.

Παίζεται παιχνίδι

Μήπως το παιχνίδι είναι σικέ; Μήπως, τον καιρό που υπογραφόταν με αμερικανική παρέμβαση, υπαγόρευση, η συμφωνία για χάραξη μερικής ΑΟΖ με την Αίγυπτο, έγινε δεκτός από την ελληνική κυβέρνηση ο περιορισμός των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και διεκδικήσεων ανατολικά του 28ου μεσημβρινού; Μήπως όλα αυτά περί συνομιλιών, επαφών, πιέσεων, μεσολαβήσεων δεν είναι παρά σκηνοθετικά ευρήματα που προετοιμάζουν επικοινωνιακά τη δημόσια αναγγελία ήδη αποφασισθέντων και συμφωνηθέντων;

Απάντηση οι πολίτες δεν μπορούν να δώσουν, αλλά περισσότερο από ποτέ άλλοτε ο πρωθυπουργός οφείλει να μιλήσει δημόσια, να εξηγήσει το που βρισκόμαστε, να εξηγήσει τις (μη) αντιδράσεις και την κυβερνητική πολιτική. Υποθέτουμε ότι κανείς στο εσωτερικό της κυβέρνησης και της ΝΔ δεν θεωρεί ότι τέτοιου μεγέθους εθνικές υποχωρήσεις, μπορούν να μείνουν για πολύ καιρό στο σκοτάδι. Και υποθέτουμε ότι σε μια τέτοια περίπτωση, η αποκάλυψή τους μάλλον δεν θα αντιμετωπίζεται με “επικοινωνιακούς” τρόπους.

Έχουν αναλογιστεί την ευθύνη; Έχουν μετρήσει το κόστος; Όσο αφορά τους ίδιους η τύχη τους, πολιτική ή άλλη, μας είναι παγερά αδιάφορη. Την τύχη της χώρας, όμως, ουδείς μπορεί να την παίζει στα ζάρια, ουδείς μπορεί να την θυσιάσει στο βωμό της δικής του πολιτικής μετριότητας και ανυπαρξίας. Ας μιλήσουν επιτέλους, να πουν στους πολίτες που το πάνε.