Πόσο δημοκρατικό κόμμα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ;

Κάθε αντιπαράθεση αποκαλύπτει περισσότερα για τον χαρακτήρα των αντιπάλων και λιγότερα για το ονομαστικό αντικείμενό της, ενώ πίσω από τις υψιπετείς ή ταπεινές απόψεις κρύβεται η προβολή των αξιώσεων ισχύος των φορέων τους. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά στον εμφύλιο πόλεμο που έχει ξεσπάσει στον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος έχοντας ξεπεράσει τα όρια ανασύρει στην μνήμη τις χειρότερες παραδόσεις και παθογένειες της Αριστεράς.

Οι ανοίκειες επιθέσεις που δέχεται από τις πρώτες ώρες της εκλογής του ο Στέφανος Κασσελάκης από στελέχη της παλαιάς φρουράς, εγείρουν το ερώτημα όχι μόνο αν οι δύο βασικές πτέρυγες, νέο-προεδρικοί και εσωκομματική αντιπολίτευση υπό την Ομπρέλα – όπως τείνουν να ρευστοποιηθούν οι μέχρι πρότινος τάσεις – μπορούν να συνυπάρξουν, αλλά και πόσο δημοκρατικό είναι ένα κόμμα όπου τα “ιστορικά του στελέχη” και μαζί ένα ποσοστό μελών, αμφισβητούν τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο και την διαδικασία εκλογής του, την οποία ομόφωνα είχαν αποφασίσει.

Πίσω από την σκληρή προσωπική κριτική αμφισβητείται αυτή καθ’ εαυτή η διαδικασία εκλογής από την βάση. Μία ελίτ του κόμματος που θεωρεί προφανώς ότι διαθέτει εδραιωμένα δικαιώματα ιδιοκτησίας λόγω αρχαιότητας και συμμετοχής στους μυθοποιημένους αγώνες της Αριστεράς, απορρίπτει το κριτήριο των ψηφοφόρων και το αποτέλεσμα της διαδικασίας εκλογής αρχηγού από την βάση. Μόνο που σε μία δημοκρατία όπου δεν υπάρχουν θέσφατα η διαδικασία είναι και ουσία, το κριτήριο δεν είναι η ορθότητα της μίας ή άλλης άποψης αλλά η διαφανής και αξιόπιστη διαδικασία με την οποία εκφράζεται η πλειοψηφία, όποια κι αν είναι η επιλογή της – και αν στο μέλλον αποδειχθεί ορθή ή λάθος.

Είναι εντυπωσιακό ότι στον Στέφανο Κασσελάκη δεν δόθηκε κυριολεκτικά ούτε ένα 24ωρο περίοδος χάριτος, οι δε επιθέσεις ξεπερνούν κάθε πολιτικό προηγούμενο, ακόμη και την αμφισβήτηση του Μιλτιάδη Έβερτ το 1996, που είχε εκλεγεί από το παρωχημένο εκλεκτορικό σώμα και όχι έστω από νομιμοποιημένο συνέδριο. Ακόμη και η παλιά ΝΔ των βαρόνων έδειχνε μεγαλύτερο σεβασμό στις εσωκομματικές της διαδικασίες.

Εν ολίγοις, αμφισβητώντας την δημοκρατική εκλογή η παλιά φρουρά του ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι “το κόμμα ή θα είναι δικό μας” ή θα διαλυθεί. Είναι ζήτημα χρόνου και τακτικής. Προκύπτει όμως αβίαστα το ερώτημα δίχως σεβασμό στις δημοκρατικές διαδικασίες πόσο αριστεροί είναι οι “αριστεροί”; Το εάν ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Στέφανο Κασσελάκη θα επανέλθει σε τροχιά εξουσίας είναι ζητούμενο, αλλά το ότι με την άγρια εσωκομματική αντιπαράθεση και την καθημερινή συστηματική αποδόμηση μηδενίζει τις ελπίδες του δεν υπάρχει αμφιβολία. Ίσως αυτός είναι ο στόχος των έμπειρων στα τηλεοπτικά παράθυρα, η δημοσκοπική καθήλωση που στην συνέχεια θα νομιμοποιήσει το επιχείρημα ότι η αλλαγή ηγεσίας δεν προσέδωσε δυναμική, όπως έσπευσε πρώτος να διατυπώσει ο Δημήτρης Παπαδημούλης.

Τζουμάκας και Φίλης

Κορύφωση της αμφισβήτησης ήταν οι δηλώσεις Τζουμάκα κατά του νέου προέδρου, που μεταξύ άλλων ανέφερε ότι «είναι φυτευτός, επελέγη και σηματοδοτεί την εγκατάσταση της διαπλοκής στον ΣΥΡΙΖΑ». Με τέτοιες δηλώσεις ήταν κίνηση force για τον Κασσελάκη να τον παραπέμψει στο πειθαρχικό και να τον θέσει εκτός κόμματος.

Θα έπρεπε να το έχει κάνει νωρίτερα με τον Νίκο Φίλη ο οποίος λίγες ώρες μετά την εκλογή του (το αποτέλεσμα ξεκαθάρισε 10:00 το βράδυ της Κυριακής και ο κ. Φίλης ήταν στο τηλεοπτικό παράθυρο στις 8:00 το πρωί της Δευτέρας) τον παρομοίασε με τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Μπέπε Γκρίλο. Ο Νίκος Φίλης ήταν ο πρώτος που έσπευσε να στηρίξει τον “αγωνιστή” Στέφανο Τζουμάκα, αμφισβητώντας την δυνατότητα του προέδρου να κάνει διαγραφές ακόμη και όταν τον κατηγορούν για φυτευτό και διαπλεκόμενο.

Ο παραλογισμός του κ. Φίλη είναι προφανής και εν τέλει κατατείνει σε ένα κόμμα ροντέο, όπου η επίκληση ενός ηρωικού παρελθόντος ή της κατά το δοκούν ερμηνείας της αυθεντικότητας της αριστεράς θα δικαιολογεί τα πάντα. Μαζί του συντάχθηκε ο Πάνος Σκουρλέτης και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος και σιωπηρά το σύνολο των στελεχών της Ομπρέλας.

Τις κατηγορίες περί διαπλοκής που εκτόξευε ο Στέφανος Τζουμάκας για τον Στέφανο Κασσελάκη τις είχε προηγουμένως εκφράσει για τους άλλους υποψήφιους αρχηγούς και τους υποστηρικτές τους, που τώρα το ξέχασαν και γίνανε υποστηρικτές του “αγωνιστή Στέφανου”. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα τον συμπεριελάμβαναν στους “βρωμοπασόκους” που μόλυναν τον ΣΥΡΙΖΑ. Έχει επιπλέον ενδιαφέρον ότι οι κατηγορίες περί διαπλοκής εκτοξεύονται μέσα από τις φιλόξενες (!) συχνότητες τηλεοπτικών σταθμών, που η προηγούμενη ηγεσία κατηγορούσε για διαπλεκόμενη πολεμική εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ.

Κατηγορίες άνευ αντικειμένου

Πριν καν την εκλογή του ο Στέφανος Κασσελάκης στιγματίστηκε από τον ανθυποψήφιο του Ευκλείδη Τσακαλώτο ως σύμπτωμα της “μεταπολιτικής”. Ο κ. Τσακαλώτος και μαζί του μία κατηγορία αρθρογράφων (που οι γνώσεις τους για το θέμα εξαντλούνται στον ορισμό της Wikipedia τον οποίο δεν κατανόησαν) για να απαξιώσει τον αντίπαλό του έκανε χρήση ενός όρου που δεν υφίσταται.

Η επόμενη κατηγορία ήταν ότι ο Στέφανος Κασσελάκης κάνει χρήση της εικόνας του «είναι φαίνεσθαι και δεν έχει περιεχόμενο». Κάπως έτσι συγχέουν την χρήση των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας – μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διαδίκτυο – με τα πολιτικά μηνύματα που προβάλλει συμπυκνωμένα ο Κασσελάκης. Θεωρούν για κάποιο περίεργο λόγο ότι η Αριστερά πρέπει να μείνει μακριά από την χρήση των σύγχρονων δυνατοτήτων επικοινωνίας και ας είναι αυτή η έλλειψη ένας από τους βασικούς παράγοντες που τους οδήγησε στο 17,8%.

Είναι δε ενδιαφέρον ότι τα ίδια στελέχη που τον κατηγορούν ότι δεν έχει θέσεις, την ίδια στιγμή τον κατηγορούν για τις θέσεις του πχ ότι δεν είναι αριστερές ή δεν συνάδουν με τον χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ κλπ. Μετά το άρθρο στην ΕΦ. ΣΥΝ, του Δημήτρη Ψαρρά, που αποκάλυψε ότι ο Στέφανος Κασσελάκης αρθρογραφώντας επί σειρά ετών με ψευδώνυμα στην εφημερίδα Εθνικός Κήρυκας της Νέας Υόρκης έχει εκφράσει ένα πλήρες πλαίσιο θέσεων νεοφιλελεύθερης έμπνευσης και κατεύθυνσης για την Ελλάδα, τον κατηγορούν για νεοφιλελευθερισμό και για θέσεις ίδιες με του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Απάντησε ο Αντώνης Λιάκος λέγοντας ότι όποιον πολιτικό και αν ψάξει κανείς θα βρει αντιφάσεις – πχ πολλοί αντιΣΥΡΙΖΑ και υβριστές του Τσίπρα έγιναν κορυφαία στελέχη – αλλά αυτό δεν τους ενδιαφέρει, φτάνει που επιτέλους βρήκαν μία βάση για κριτική. Η συζήτηση αποκτά περιεχόμενο καθώς συνδέεται με τον αναστοχασμό για τα αίτια των ηττών του ΣΥΡΙΖΑ και με το επίδικο ποιος είναι στο εξής ο χαρακτήρας και η πολιτική στρατηγική του.

Τα στελέχη που σαν υπουργοί εφάρμοσαν σκληρή νεοφιλελεύθερη-μνημονιακή πολιτική την περίοδο 2015-2019 (περισσότερο άτεγκτα από ότι ο Γιάννης Στουρνάρας και ο Αντώνης Σαμαράς) και στην συνέχεια υπερηφανεύονται ότι με αυτή την πολιτική έσωσαν την χώρα, τώρα κατηγορούν τον Κασσελάκη ότι πριν από μία δεκαετία υποστήριζε τις νεοφιλελεύθερες θέσεις που οι ίδιοι μετέτρεψαν σε εφαρμοσμένη πολιτική.

Ωσάν το «μας υποχρέωσε η τρόικα», να είναι επιχείρημα για ένα κόμμα που διεκδίκησε με πάθος την εξουσία όχι μόνο τον Ιανουάριο του 2015 που είχε «ψευδαισθήσεις», αλλά και τον Σεπτέμβριο όταν είχε διαπιστώσει ότι εντός ΕΕ δεν υπάρχει άλλη διέξοδος και αρνούμενο την κυβέρνηση συνεργασίας που του είχαν προτείνει τότε ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι.

Το επίδικο για τον ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την ευκαιρία του από το 2012 μέχρι το 2023. Τα πήγε καλά στην κινηματική διεκδίκηση της εξουσίας, με έναν χαρισματικό γι’ αυτό τον ρόλο αρχηγό. Από το 2015 μέχρι το 2019 άσκησε με επιτυχία νεοφιλελεύθερη μνημονιακή διακυβέρνηση. Από το 2019-2023 άσκησε αριστερή αντιπολίτευση (αυτό δεν αμφισβητείται) και ο κόσμος τον καταδίκασε στο 17,8% απέναντι σε έναν όχι και τόσο χαρισματικό πρωθυπουργό

Παρόλα αυτά τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αποφεύγουν να εντάξουν την εμπειρία στις θεωρητικές τους επεξεργασίες και επιμένουν σε μία νεφελώδη και χωρίς προσδιορισμό αριστερή πορεία. Την απάντηση για λογαριασμό της Ομπρέλας την έχει δώσει πρώτα ο Νίκος Φίλης λέγοντας ότι «η Αριστερά δεν είναι ανάγκη να κυβερνά» και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος λέγοντας ότι «η Αριστερά πρέπει να είναι υπερήφανη για τις θέσεις της που άλλωστε δικαιώθηκαν και να επιμείνει να τις προβάλλει με δουλειά μυρμηγκιού».

Μόνο που αυτές οι θέσεις αποδοκιμάστηκαν και οδήγησαν στο 17,8%. Στην συζήτηση αυτή όμως έχουν πάρει θέση οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ. Η εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη είναι η απεγνωσμένη προσπάθεια κάποιου κόσμου για αντιστροφή της πορείας συρρίκνωσης και παρακμής, για την οποία έχουν ευθύνη τα στελέχη που επιμένουν στην ίδια κατεύθυνση. Προτιμούν έναν άγνωστο, με απροσδιόριστες θέσεις, που δίνει ελπίδα από την βεβαιότητα του διαρκούς μαρασμού.

Προφανώς η πλειονότητα των ψηφοφόρων που τον εξέλεξε αδιαφορεί για το αν ο Κασσελάκης είχε στο παρελθόν νεοφιλελεύθερες απόψεις, τους ενδιαφέρουν οι τωρινές του απόψεις και αν μπορεί να επαναφέρει το κόμμα σε τροχιά εξουσίας. Σε κάθε περίπτωση σε ένα δημοκρατικό κόμμα το αποτέλεσμα της δημοκρατικής εκλογής δεν θα μπορούσε να αμφισβητηθεί, στον ΣΥΡΙΖΑ όμως;