Που οδεύει το ΠΑΣΟΚ – Τι χρεώνουν στον Ανδρουλάκη

Η μαραθώνια συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας της ΚΟΕΣ του ΠΑΣΟΚ, που κράτησε πάνω από πέντε ώρες, μπορεί να κύλησε χωρίς ανοιχτές συγκρούσεις, ωστόσο πίσω από τις κλειστές πόρτες υπήρχαν αιχμές, υπονοούμενα και αρκετή… αμηχανία για το πώς θα κινηθεί το κόμμα το επόμενο διάστημα.

Στελέχη που συμμετείχαν στη συνεδρίαση μιλούν για μια «δύσκολη αλλά αναγκαία» συζήτηση, όπου η στρατηγική του ΠΑΣΟΚ τέθηκε υπό κριτική, κυρίως σε σχέση με τον τρόπο που ο Νίκος Ανδρουλάκης διαχειρίζεται το ζήτημα του ΟΠΕΚΕΠΕ και τη συνολική στάση απέναντι στην κυβέρνηση.

Ο πρόεδρος του κόμματος φάνηκε αποφασισμένος να κρατήσει χαμηλούς τόνους, επιμένοντας στο τετράπτυχο που έχει κάνει σημαία του – πολιτικό ήθος, προγραμματικές προτάσεις, αξιοπιστία και σταθερότητα. Παρ’ όλα αυτά, δεν έλειψαν τα βλέμματα δυσαρέσκειας από ορισμένους, που θεωρούν πως το ΠΑΣΟΚ οφείλει να εμφανιστεί πιο «επιθετικό» απέναντι στο Μέγαρο Μαξίμου.

Μετά το τέλος της συνεδρίασης, έξω από τα γραφεία του κόμματος στη Χαριλάου Τρικούπη, ο Νίκος Ανδρουλάκης είχε έναν χαλαρό διάλογο με τους δημοσιογράφους. Μίλησε για την περιοδεία του στη Θεσσαλία, όπου όπως είπε διαπίστωσε την «πληγή» που έχει αφήσει πίσω της η διαφθορά και οι καθυστερήσεις στα έργα αποκατάστασης. Η αναφορά του στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν ήταν τυχαία, καθώς η υπόθεση αυτή έχει προκαλέσει πονοκέφαλο στην κυβέρνηση αλλά και εσωκομματικές πιέσεις στο ΠΑΣΟΚ, που βλέπει ευκαιρία να χτυπήσει πολιτικά τον  Κυριάκο Μητσοτάκη, χωρίς όμως να δώσει την εικόνα μικροπολιτικής εκμετάλλευσης.

Τι χρεώνουν στελέχη στον Ανδρουλάκη

Το κλίμα στη Χαριλάου Τρικούπη παραμένει τεταμένο, καθώς αρκετά κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ αρχίζουν πλέον να εκφράζουν ανοιχτά τη δυσφορία τους για τις πολιτικές επιλογές και τη συνολική εικόνα του Νίκου Ανδρουλάκη. Οι γκρίνιες που μέχρι πρόσφατα ψιθυρίζονταν στους διαδρόμους, πλέον ακούγονται καθαρά και εστιάζουν σε τρία συγκεκριμένα ζητήματα που, όπως λένε, «τραβούν το κόμμα προς τα κάτω».

Πρώτο και βασικό, η δημοσκοπική στασιμότητα. Παρά τις υποθέσεις φθοράς της κυβέρνησης και τη γενικότερη απαξίωση προς τη Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ δείχνει να μην καρπώνεται τη δυσαρέσκεια των πολιτών.  Το δεύτερο ζήτημα αφορά τη «γκάφα» στην επιλογή του νέου διευθυντή του πολιτικού γραφείου του προέδρου, ο οποίος αποκαλύφθηκε ότι στο παρελθόν είχε αποθεώσει δημοσίως τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Τρίτο και εξίσου συζητημένο λάθος θεωρείται η απουσία του Νίκου Ανδρουλάκη από την κηδεία του Διονύση Σαββόπουλου.

Η ένταση που επικρατεί στη Χαριλάου Τρικούπη δεν είναι απλώς ένα επικοινωνιακό φαινόμενο. Είναι το σύμπτωμα ενός κόμματος που μοιάζει εγκλωβισμένο ανάμεσα στη νοσταλγία του παλιού ΠΑΣΟΚ και τη δυσκολία να χαράξει ένα σαφές πολιτικό στίγμα στο σήμερα. Η κριτική που δέχεται ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν περιορίζεται σε προσωπικό επίπεδο. Αντανακλά ένα βαθύτερο αίσθημα αμηχανίας για το πού πάει το ΠΑΣΟΚ, ποιον εκπροσωπεί και, κυρίως, γιατί δεν μπορεί να μετατρέψει τη φθορά της κυβέρνησης σε πολιτικό κεφάλαιο.

Η δημοσκοπική στασιμότητα, που για πολλούς στο κόμμα έχει γίνει πλέον εμμονή, δείχνει ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει καταφέρει να εμπνεύσει το ευρύτερο εκλογικό κοινό. Η ρητορική του περί «αυτόνομης πορείας» ακούγεται μεν σωστά σε επίπεδο αρχών, αλλά στην πράξη μοιάζει άνευ περιεχομένου, χωρίς σαφή αφήγηση ή συγκινησιακό φορτίο. Το αποτέλεσμα είναι ένα ΠΑΣΟΚ που δεν εμπνέει ούτε αντιδεξιούς ψηφοφόρους, ούτε τους απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ.

Αυταπόδεικτα λοιπόν, βρίσκεται σε κομβικό σημείο. Είτε θα βρει τη δύναμη να μετατραπεί σε σύγχρονη προοδευτική δύναμη με σαφές κοινωνικό μήνυμα, είτε θα παραμείνει θεατής, εγκλωβισμένο στη μετριότητα και στις εσωτερικές του ισορροπίες.

Τι δηλώνουν τα στελέχη

Ο Χάρης Δούκας, αν και απουσίαζε λόγω συμμετοχής του στο Παγκόσμιο Συνέδριο για την Κλιματική Αλλαγή στη Βραζιλία, έστειλε γραπτές προτάσεις, ζητώντας να ανοίξει στρατηγικός διάλογος με τα υπόλοιπα προοδευτικά κόμματα και να υπάρξει ρητή δέσμευση του συνεδρίου ότι δεν θα υπάρξει μετεκλογική συνεργασία με τη Νέα Δημοκρατία.

Κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνεδρίασης, χαρακτηριστική υπήρξε η παρέμβαση του Μιχάλη Κατρίνη. Ο βουλευτής Ηλείας του ΠΑΣΟΚ υπογράμμισε πως, σε μια περίοδο έντονης κοινωνικής δυσαρέσκειας απέναντι στην κυβέρνηση, το ΠΑΣΟΚ οφείλει να αναδείξει ξεκάθαρα τις διαχωριστικές του γραμμές από το «καθεστώς Μητσοτάκη» και να εκφράσει το αίτημα της κοινωνίας για πολιτική αλλαγή. Τόνισε ότι ο στόχος της εκλογικής νίκης είναι αυτονόητος, ωστόσο χρειάζεται να γίνει σοβαρή αξιολόγηση της έως τώρα στρατηγικής, προκειμένου να διαπιστωθεί αν πράγματι οδηγεί προς αυτή την κατεύθυνση.

Παράλληλα, σημείωσε πως το κόμμα πρέπει να επαναπροσεγγίσει τα παραδοσιακά του ακροατήρια, τα οποία απομακρύνθηκαν τα προηγούμενα χρόνια για διάφορους λόγους. Η αυτόνομη πορεία του ΠΑΣΟΚ, είπε, δεν σημαίνει απομόνωση, αλλά πρέπει να συνοδευτεί από διάλογο με κόμματα και κοινωνικά κινήματα που βρίσκονται πιο κοντά πολιτικά, στη βάση του προγράμματος της παράταξης. Ο κ. Κατρίνης υπερασπίστηκε το άνοιγμα του ΠΑΣΟΚ σε πολίτες και στελέχη «χωρίς face control», με στόχο τη διεύρυνση και την επιστροφή του κόσμου στο κόμμα. Ζήτησε επίσης συλλογικές αποφάσεις στο συνέδριο για ζητήματα στρατηγικής και μετεκλογικών συνεργασιών. Καταλήγοντας, εξέφρασε την πεποίθηση ότι με μια πιο τολμηρή και ξεκάθαρη στρατηγική, το ΠΑΣΟΚ μπορεί να κερδίσει τη Νέα Δημοκρατία στις επόμενες εκλογές και να φέρει την πολιτική αλλαγή που ζητά η κοινωνία.

Την «αυτόνομη πορεία» του κόμματος στήριξαν η Άννα Διαμαντοπούλου και η Νάντια Γιαννακοπούλου, με την πρώτη να εξαπολύει ταυτόχρονα βολές τόσο κατά της ΝΔ όσο και κατά του ΣΥΡΙΖΑ. Αντίθετα, ο Μιχάλης Κατρίνης επανέλαβε πως η αυτονομία δεν πρέπει να οδηγεί σε απομόνωση, ζητώντας οργανωμένο διάλογο με συγγενείς πολιτικά δυνάμεις και κοινωνικά κινήματα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η τοποθέτηση της κ. Διαμαντοπούλου για τη λειτουργία του κόμματος. Διαχώρισε τη θέση της από τον Νίκο Ανδρουλάκη σχετικά με τις «λάθος δηλώσεις» στελεχών, υπεραμύνθηκε της πολυσυλλεκτικότητας και ζήτησε να επιτραπεί η ελεύθερη έκφραση όλων των απόψεων. «Η διαφωνία δεν είναι εσωστρέφεια και η ενότητα δεν επιβάλλεται», σημείωσε, με τον κ. Δούκα να συμπληρώνει ότι «η διαφορετική άποψη είναι πλούτος και όχι απειλή».

Παράλληλα, δεν έλειψαν οι αιχμές για τη λειτουργία των κομματικών οργάνων. Πολλά στελέχη ζήτησαν ουσιαστικότερη συμμετοχή και πιο δημοκρατικές διαδικασίες. Ο Παύλος Γερουλάνος πρότεινε «έκρηξη δημοκρατίας» με σαφείς στόχους, προγραμματισμό και λογοδοσία, ενώ η Άννα Διαμαντοπούλου τόνισε την ανάγκη επαναπροσδιορισμού του ρόλου των πολιτικών οργάνων και της ηγεσίας.