Πού θα πάνε οι ψήφοι του Κασιδιάρη

Είναι πλέον οφθαλμοφανές πως η υπόθεση της αποβολής του “κόμματος Κασιδιάρη” από την εκλογική διαδικασία έχει προκαλέσει πολλαπλά κατάγματα στην πολύπαθη δημοκρατία μας, αφού η κυβέρνηση, προφανώς αφού διαπίστωσε πως δεν ήταν σίγουρη η απαγόρευσή του από το 5μελές Τμήμα Α1 του Αρείου Πάγου προχώρησε σε νέα (τρίτη) τροπολογία που μετέφερε την απόφαση στην Ολομέλεια με την ελπίδα ότι εκεί θα διασφαλιστεί η μη συμμετοχή των “Ελλήνων” στις εκλογές.

Έτσι, τώρα προκύπτουν δύο ερωτήματα: Πρώτον, τί θα αποφασίσει στις 5 Μαΐου η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου; Διότι η παραίτηση του αντιπροέδρου του Ανώτατου Δικαστηρίου Χρήστου Τζανερρίκου, ο οποίος προήδρευε στο Α1 τμήμα, ανέδειξε την κυβερνητική παρέμβαση ως αντισυνταγματική απέναντι στη δικαστική εξουσία. Η εκλογική αγωνία της κυβέρνησης την οδήγησε σε ένα ακόμη ατόπημα και έτσι, η συνεδρίαση του Αρείου Πάγου της 5ης Μαΐου από την κρίση του κόμματος “Έλληνες” μεταλλάσσεται στην υπεράσπιση της διάκρισης των εξουσιών, αλλά και της υπεράσπισης του κύρους και της ανεξαρτησίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Δεύτερον, αν υποθέσουμε ότι τελικά αποφασίζεται η αποβολή των “Ελλήνων” από τις εκλογές τίθεται εύλογα το ερώτημα πού θα πάει αυτό το 4-5% των ψήφων του εν λόγω κόμματος; Είναι προφανές πως η κυβέρνηση επιδιώκει να εκτρέψει αυτούς τους ψήφους προς τη ΝΔ και στην δήθεν αντισυστημική “Ελληνική Λύση”. Αλλά οι εν λόγω ψηφοφόροι ξέρουν ότι ο Βελόπουλος είναι βασικός υποψήφιος για κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ, άρα μάλλον δεν θα “τσιμπήσουν”. Θα πάνε στον Μπογδάνο και στον Εμφιετζόγλου; Μάλλον όχι, γιατί πολλοί θεωρούν ότι ο Μπογδάνος, αν μπει στη Βουλή, θα διαπραγματευτεί την επιστροφή του στη ΝΔ. Θα απόσχουν; Μάλλον όχι, γιατί κάτι τέτοιο δεν θα πονέσει το σύστημα. Μπορεί να διαχυθούν οι ψήφοι; Πιθανόν. Βέβαια, αν η ψήφος τους είναι κατά βάση  αντι-Μητσοτακική δεν αποκλείεται να πάνε ακόμη και στον ΣΥΡΙΖΑ!

Τι θέλει ο Κασιδιάρης;

Οι “Έλληνες” από μία άποψη είναι “συστημική” μετεξέλιξη της “Χρυσής Αυγής”. Συγκράτησε τα συντρίμμια της και με την προεδρία του πρώην αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αναστάσιου Κανελλόπουλου, που σόκαρε το σύστημα, ετοιμαζόταν να εισέλθει στη Βουλή. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν κρίσιμη και για τον Κασιδιάρη, αφού τον Οκτώβριο του 2020 καταδικάστηκε σε κάθειρξη 13 ετών και 6 μηνών για την διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης. Σήμερα εκτίει την ποινή του στις φυλακές Δομοκού.

Για τον Κασιδιάρη ήταν μονόδρομος και για ψυχολογικούς λόγους, για να κρατιέται σε εγρήγορση, αλλά και γιατί η βουλευτική του θητεία αποτέλεσε μια εμπειρία που του άνοιξε πολλά παράθυρα στη σκέψη και στην στρατηγική. Είδε το σύστημα από μέσα και κατανόησε το επικοινωνιακό παιγνίδι. Πέτυχε να γίνει το talk of the politics.

Βέβαια, το σύστημα που βλέπει πως οι “Έλληνες” μπορεί να πάρουν ακόμη και πάνω από 5% κάνει ό,τι μπορεί για να τους μπλοκάρει. Φυσικά, ο Κασιδιάρης θα ήθελε να εκλεγεί αλλά προκειμένου να μην κοπεί το κόμμα του θα κάνει πίσω. Εκτός από την τρίτη κυβερνητική τροπολογία, εκτός από την αντίδραση του αντιπροέδρου Τζανερρίκου, εκτός από τους συνταγματολόγους, υπάρχουν και άλλα ερωτήματα, οι απαντήσεις των οποίων θα μας περιμένουν στη γωνία “Μέλλοντος και Βαϊμάρης”!

Αντισυστημική ψήφος

Η ιδεολογική πλατφόρμα Βορίδη, όπως την άνοιξε για να στηρίξει την συμπληρωματική τροπολογία, μοιάζει προβληματική. Στην ουσία της υπερβαίνει την υπόθεση Κασιδιάρη και επεκτείνεται σε επικίνδυνα ύδατα. Η ουσία της είναι –όπως ο ίδιος είπε– ότι «η λεγόμενη αντισυστημική ψήφος και δεν αποτελεί λύση και δεν παράγει ουσιαστικά προτάσεις και χρήζει πολιτικής αντιμετώπισης».

Τι είναι όμως και πως ορίζεται και από ποιον η αντισυστημική ψήφος; Γιατί η αντισυστημική ψήφος δεν αποτελεί λύση και ποιος λέει ότι δεν παράγει προτάσεις; Και τέλος ποια είναι η πολιτική αντιμετώπιση στην προκειμένη περίπτωση; Τα περί αντισυστημικής ψήφου έγιναν καραμέλα στον ανεπίσημο πολιτικό λόγο (δημοσκόποι, ακαδημαϊκοί, δημοσιογράφοι, αναλυτές κ.ά.) στο πλαίσιο της αγωνίας για το πού θα κατευθυνθεί η οργή και η θλίψη των πολιτών από την τραγωδία των Τεμπών κι όχι μόνο.

Σύμφωνα λοιπόν με τις έρευνες χαρακτηρίζονται αντισυστημικά κόμματα η “Ελληνική Λύση”, το ΜΕΡΑ25, οι “Έλληνες”, ο ΑΝΤΑΡΣΥΑ κ.ά. Τώρα, γιατί η “Ελληνική Λύση” και το ΜΕΡΑ25 είναι αντισυστημικά κόμματα είναι να αναρωτιέται κανείς. Απλώς είναι μικρά κόμματα της αντιπολίτευσης που έχουν άλλη αντίληψη από τα τρία διαχειριστικά-συστημικά κόμματα (ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ). Ερώτημα είναι αν και το ΚΚΕ είναι αντισυστημικό κόμμα; Για τον ΑΝΤΑΡΣΥΑ ομολογώ ότι δεν έχω διαβάσει το καταστατικό του.

Εδώ γίνεται μια επικίνδυνη μεταφορά. Βαφτίζεται αντισυστημικό κόμμα ή ψήφος αυτή που στην ουσία είναι ψήφος κατά του κατεστημένου. Ενώ η έννοια του κατεστημένου έχει μια έντονη πολιτική φόρτιση (συντήρηση, εκμετάλλευση, διαφθορά κλπ) η αντικατάστασή της από το αντισυστημικό μεταφέρει στην απέναντι πλευρά το στίγμα και μάλιστα στο ηθικό πεδίο, δηλαδή τις δυνάμεις που θέλουν να καταστρέψουν το δημοκρατικό μας σύστημα.

Όμως, αυτό που έχει σημασία για την ουσία της δημοκρατίας είναι η δυνατότητα της πολιτικής ελευθερίας που σημαίνει ελευθερία πολιτικού λόγου και ελευθερία συμμετοχής στις εκλογές. Προφανώς, η ευρύτερη δημοκρατική πολιτική εμπειρία νομιμοποιεί ένα τμήμα του εκλογικού κόμματος να βλέπει τα κυρίαρχα κόμματα του κατεστημένου (τα λεγόμενα συστημικά) ως διαβρωμένα, διεφθαρμένα, διαχειριστικά ξένων εντολέων που λειτουργούν εναντίον των συμφερόντων του λαού και της χώρας. Και αυτοί οι πολίτες νομιμοποιούνται να εκφράζονται πολιτικά με την ίδρυση κομμάτων και την διεκδίκηση της εκλογής τους. Αυτή είναι η δημοκρατία.

Τώρα, αν οι δημοσκόποι και ο κ. Βορίδης θέλουν να χαρακτηρίζουν ένα τμήμα της αντιπολίτευσης –κοινοβουλευτικής ή μη– σαν αντισυστημική είναι δικαίωμά τους. Αλλά αντισυστημικό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη αντιδημοκρατικό. Μπορεί να είναι και αντιδημοκρατικό, αλλά μπορεί και εξόχως δημοκρατικό. Η αντισυστημικότητα, άλλωστε, είναι το μέτρο αποτυχίας της συστημικότητας. Συχνά πυκνά, μάλιστα, οι “συστημικές” κυβερνήσεις παραβιάζουν το Σύνταγμα, λειτουργούν αυταρχικά και εκτρέπονται σε αντιδημοκρατικές πρακτικές (pretador-επισυνδέσεις, ιδιωτικοποίηση υδάτων, υποθήκευση εθνικής δημόσιας περιουσίας κλπ).

Συνεπώς, εδώ έχουμε να κάνουμε με μια μετάβαση από το δημοκρατικό παίγνιο “συμπολίτευση-αντιπολίτευση” στην ύποπτη συστημική κατασκευή “συστημικότητα-αντισυστημικότητα” που τοποθετεί την πολιτική αντιπαράθεση σε ένα εξ ορισμού φορτισμένο πεδίο. Κι αυτό συνήθως σημαίνει ότι η συστημική πλευρά αισθάνεται πως χάνει την στήριξη των πολιτών και επιχειρεί να ηθικοποιήσει και να εξορκίσει την ήττα της.

Το ιδεολογικό σλάλομ Βορίδη

Τώρα σε ό,τι αφορά την συμπληρωματική τροπολογία για το μπλόκο στο κόμμα “Έλληνες” έχουμε νομοθετική και όχι πολιτική αντιμετώπιση της αντισυστημικής ψήφου στον εν λόγω κόμμα και μάλιστα στο παραπέντε των εκλογών με παρέμβαση της εκτελεστικής εξουσίας. Και ναι μεν θα μπορούσαμε να καταλάβουμε την ανάγκη αντιναζιστικών διατάξεων στον Θεμελιώδη Νόμο της μεταχιτλερικής Γερμανίας ως κατάσταση εξαίρεσης, αλλά στην αστική δημοκρατία η νομοθετική διαχείριση της διαφορετικής ιδεολογίας δεν είναι κανονική.

Βέβαια, ο υπουργός Βορίδης ρίχνει μελάνι για να θολώσει πάλι τα νερά: «Υπάρχουν δύο ζητήματα τα οποία κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει να συγχέονται. Το ένα είναι οι πολιτικές προκειμένου να αντιμετωπιστεί η εξτρεμιστική ψήφος. Αυτό είναι ένα πολιτικό ζήτημα. Είναι ένα ζήτημα το οποίο συνδέεται με το πόσο αποτελεσματικές μπορούν να είναι κάθε φορά οι πολιτικές που ακολουθούν με το πόσο οικοδομούν μια κοινωνική συνοχή. Οικοδομούν μία συνείδηση, η οποία επιτρέπει στους πολίτες να συμμετέχουν με έναν τρόπο που υπερασπίζονται την πραγματικότητα, την κοινοβουλευτική δημοκρατία, την αντιπροσωπευτική δημοκρατία».

Δυστυχώς, όμως, οι κυβερνητικές πρακτικές τα τελευταία 15 χρόνια απέτυχαν παταγωδώς να πείσουν τους πολίτες για τα παραπάνω και οδήγησαν τη χώρα στην χρεοκοπία και την εξάρτηση…