ΑΝΑΛΥΣΗ

Ψάχνει διέξοδο στον ανασχηματισμό ο Κυριάκος – Ποιοι θα σταλούν στον βωμό

Ψάχνει διέξοδο στον ανασχηματισμό ο Κυριάκος – Ποιοι θα σταλούν στον βωμό, Σπύρος Γκουτζάνης

Καθώς η κυβέρνηση βγαίνει τραυματισμένη από την θερινή περίοδο λόγω των πυρκαγιών, με το προσωπικό προφίλ του πρωθυπουργού να έχει υποστεί πλήγμα, το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου αναζητά πολιτικές κινήσεις για να ανακτήσει το χαμένο έδαφος, ή έστω να συγκρατήσει την φθορά, ενώ οι πυρκαγιές ακόμη δεν έχουν σβήσει, η πανδημία επανακάμπτει και η δευτερογενής οικονομική κρίση καραδοκεί. Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση έχει μπροστά της έναν δύσκολο χειμώνα.

Ένας “δομικός” ή “σαρωτικός” ανασχηματισμός, που θα δημιουργήσει την εντύπωση συνολικής επανεκκίνησης της κυβέρνησης και θα αποκαταστήσει το αρχηγικό προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη, εμφανίζεται σαν αναγκαστική κίνηση πλέον. Από την στιγμή μάλιστα που τον άφησε ανοικτό ο πρωθυπουργός στην συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε και το επιβεβαίωσε ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος, απέκτησε αυτόνομη δυναμική που τείνει να παραλύσει την κυβερνητική λειτουργία.

Οι υπουργοί έχουν κατεβάσει τα μολύβια, αγωνιώντας για την επόμενη ημέρα και αναζητώντας στηρίγματα για να παραμείνουν. Στο επίκεντρο της σχετικής φημολογίας βρίσκεται ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης ο οποίος τείνει να χρεωθεί την αποτυχία στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών του καλοκαιριού. Ο έτερος καθ’ ύλην αρμόδιος ως επικεφαλής της Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, δεν προσφέρεται λόγω της πρόσφατης περιπέτειας της υγείας του.

Αδειάζουν τον Χρυσοχοΐδη

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποδοκίμασε τις επικοινωνιακές κινήσεις του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, (προβλήθηκε ως ο υπουργός με τη “μάνικα”), ενώ ο Γιάννης Οικονόμου στη πρώτη του εμφάνιση ως εκπρόσωπος άφησε εκτεθειμένο τον υπουργό, αποφεύγοντας να πει το τυπικό ότι «απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του πρωθυπουργού». Παράλληλα ο κ. Οικονόμου διευκρίνισε ότι οι αλλαγές στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου που έκανε ο πρωθυπουργός, δεν συνιστούν ανασχηματισμό.

Υπό αυτή την έννοια, οι ανακατατάξεις στο στενό επιτελείο εμφανίζονται ως προαγγελτικές ευρύτερων αλλαγών στην κυβέρνηση. Το εάν η πιθανή απομάκρυνση του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, που πληρώνει την συνολική αποτυχία του επιτελικού κράτους, είναι αρκετή για να εκτονώσει την συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια από τις πυρκαγιές δεν είναι καθόλου βέβαιο.

Η απομάκρυνση εμφανίζεται ως αναγκαία αν και όχι ικανή. Ο ανασχηματισμός θα εξαρτηθεί από το εύρος του και από το αν τα πρόσωπα που θα τοποθετήσει ο Μητσοτάκης θα σηματοδοτήσουν το restart της κυβέρνησης σε σχέση και με τους στόχους που θα οριοθετήσει με την έναρξη της πολιτικής χρονιάς. Για αυτό και οι αλλαγές τοποθετούνται πριν την άνοδο του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ.

Στους δύο προηγούμενους ανασχηματισμούς ο κ. Μητσοτάκης δεν έκανε τολμηρές αλλαγές και δεν μετακίνησε πρόσωπα που είχαν προκαλέσει αρνητική δημοσιότητα, όπως η Νίκη Κεραμέως, ο Χάρης Θεοχάρης, η Λίνα Μενδώνη, ο Λευτέρης Αυγενάκης. Είναι δε πάντα ερώτημα εάν ο πρωθυπουργός αγγίξει τους πρωτοκλασάτους υπουργούς του, όπως ο Νίκος Δένδιας, ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο Χρήστος Σταϊκούρας ή ο Άδωνις Γεωργιάδης, για διαφορετικούς για τον καθένα λόγους. Εάν δεν κάνει μετακινήσεις όμως τότε «δεν θα έχει νόημα», όπως είχε πει σε κατ’ ιδίαν συνομιλία του παλαιότερα ο ίδιος ο πρωθυπουργός.

Ξανά τα εκλογικά σενάρια

Εφόσον τελικά τον κάνει ο κ. Μητσοτάκης θα αποκαλύψει τις προθέσεις του κατ’ αρχήν σε σχέση με την κοινοβουλευτική του ομάδα και με τα υποσυστήματα των καραμανλικών και των σαμαρικών. Όσο η κυβέρνηση και ο ίδιος φθείρονται αναζητά μεγαλύτερη στήριξη από το κόμμα. Οι βουλευτές πάλι, που βλέπουν ότι είναι η τελευταία τους ευκαιρία, θέλουν μεγαλύτερη εκπροσώπηση στο κυβερνητικό σχήμα και απομάκρυνση των πολλών εξωκοινοβουλευτικών. Η διάψευση των προσδοκιών θα απελευθερώσει και κινήσεις διαμαρτυρίας από την πλευρά των βουλευτών, που είχαν αρχίσει την περασμένη άνοιξη με αφορμή τους ατυχείς χειρισμούς της πανδημίας.

Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο για τον πρωθυπουργό είναι η ισορροπία που θα κρατήσει με πολιτικούς που προέρχονται από το παλαιό εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ. Η πιθανή απομάκρυνση Χρυσοχοΐδη και Μενδώνη μπορεί να γίνει ευχάριστα δεκτή από τα δεξιά στελέχη και ψηφοφόρους, όχι όμως και από τον εκσυγχρονιστικό χώρο, που θεωρεί ότι έδωσε τη νίκη στον κ. Μητσοτάκη. Σε κάθε περίπτωση ο ανασχηματισμός είναι ένα δύσκολο σταυρόλεξο, που θα γίνεται δυσκολότερο όσο θα παρατείνεται η αβεβαιότητα.

Ως ένδειξη αμηχανίας του Μεγάρου Μαξίμου εκλαμβάνεται ότι επιστρέφουν τα σενάρια των πρόωρων εκλογών. Το προηγούμενο του 2007 (όταν πήγε σε εκλογές ο Καραμανλής και κέρδισε μετά τις τότε καταστροφικές πυρκαγιές), βάζει σε πειρασμό ορισμένους από τους επιτελείς, αν και η επιστροφή της πανδημίας λειτουργεί όχι μόνο αποτρεπτικά, αλλά απαγορευτικά.