Ψάχνει πολιτική διέξοδο από τις καταστροφές ο Μητσοτάκης

Εξαιρετικά βαρύ είναι το κλίμα για την κυβέρνηση που κινδυνεύει να πνιγεί στα λασπόνερα που αφήνουν πίσω οι πλημμύρες στην Θεσσαλία, με το κυβερνητικό επιτελείο να αναζητά πολιτική διέξοδο και τρόπους απεγκλωβισμού από την δύσκολη κατάσταση. Καθώς η κακοκαιρία υποχωρεί, η αγωνία πλέον είναι για το τί θα αποκαλυφθεί στις περιοχές που επλήγησαν όσο τα αποτραβιούνται τα νερά. Υπάρχουν φόβοι για νεκρούς, καθώς σε πολλές περιοχές δεν υπάρχει εικόνα, αφού έχουν διακοπεί οι συγκοινωνίες και οι επικοινωνίες.

Στο τραπέζι έχουν πέσει προτάσεις ακόμη και για μικρό ή μεγαλύτερο ανασχηματισμό, για απομάκρυνση υπουργών που κρίθηκε ότι δεν ανταποκρίθηκαν όπως έπρεπε. Καθώς όμως οι περισσότεροι έχουν αναλάβει πριν από δυόμισι μήνες, είναι σαφές ότι οι ευθύνες επιμερίζονται τους προκατόχους τους και βαρύνουν συνολικά την κυβέρνηση που διανύει την δεύτερη τετραετία της.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέβαλε την προγραμματισμένη άνοδο στην ΔΕΘ για την επόμενη εβδομάδα και μετέβη σήμερα στην Λάρισα, όπου έχει στηθεί το συντονιστικό κέντρο για την αντιμετώπιση των συνεπειών. Στις πρώτες του δηλώσεις, μεταξύ άλλων διαβεβαίωσε πως θα γίνει «ότι είναι ανθρωπίνων δυνατό» και πως «θα κινητοποιήσω ότι ευρωπαϊκό πόρο υπάρχει», διαβεβαιώνοντας πως «η ελληνική οικονομία είναι πια αρκετά ισχυρή για να μπορεί να αντέξει μία τέτοια καταστροφή».

Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή συνεισφορά στις νέες του δηλώσεις ανέφερε πως «έχω ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία για τη μέγιστη δυνατή στήριξη από την ΕΕ. Έχω στείλει επιστολή στην πρόεδρο φον ντερ Λάιεν για πρόσθετη αρωγή. Να μην είναι η ευρωπαϊκή στήριξη στα λόγια μόνο αλλά και στις πράξεις», συμπληρώνοντας πως έχει έρθει σε επαφή ήδη με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για να λάβει η χώρα δάνειο με ευνοϊκούς όρους για τις παρεμβάσεις στα έργα υποδομής.

Το σίγουρο είναι πως οι προγραμματισμένες παροχές επανεξετάζονται, καθώς υπάρχουν πλέον άλλες προτεραιότητες στην κατανομή των διαθέσιμων πόρων. Εκτός από τον Έβρο που κάηκε, η Θεσσαλία έχει υποστεί τεράστιες καταστροφές και θα χρειαστεί πρόγραμμα οικονομικής ανόρθωσης, πέρα από τις συνήθεις εξαγγελίες για ανακούφιση πληγέντων, αποζημιώσεις κλπ.

Ο σχεδιασμός στο αρχικό του στάδιο ακόμη προβλέπει, μαζί με πολιτικές κινήσεις, ανασχεδιασμό συνολικά της Πολιτικής Προστασίας και να υπάρξει ένα συνολικό πρόγραμμα οικονομικής ανασυγκρότησης των πληγεισών περιοχών, ώστε να δοθεί η εντύπωση ότι ο πρωθυπουργός αντιμετωπίζει την κατάσταση.

Ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού

Οι εκτεταμένες καταστροφές, όμως, ανέδειξαν την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού και για πρώτη φορά ακούγονται φωνές διαμαρτυρίας, ακόμη και από φιλικές στην κυβέρνηση δυνάμεις και ΜΜΕ. Ειδικά για την Θεσσαλία αποδεικνύεται ότι τα περισσότερα από εκείνα που είχε εξαγγείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός – μετά τις πλημμύρες στην Καρδίτσα το 2020 με την κακοκαιρία “Ιανός” – έμειναν κενές υποσχέσεις και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Ένα βασικό ερώτημα είναι τί πράγματι έκανε και πώς προετοίμασε την χώρα για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής το υπουργείο που ίδρυσε με αυτή την αποστολή το 2021 ο πρωθυπουργός διορίζοντας τότε τον Χρήστο Στυλιανίδη, πρώην Επίτροπο της ΕΕ.

Η κλιματική αλλαγή είναι μία πραγματικότητα. Ο πρωθυπουργός την επικαλείται από το 2019 –από την πρώτη του ομιλία στον ΟΗΕ – προειδοποιώντας ότι τα καιρικά φαινόμενα θα είναι πιο έντονα και απρόβλεπτα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η χώρα θα αφεθεί στο έλεος των καιρικών φαινομένων. Η εντύπωση που τείνει να επικρατήσει τις πρώτες ημέρες – και καθώς δεν έχει αρχίσει η επικοινωνιακή αντεπίθεση – είναι ότι μέχρι τώρα η κυβέρνηση επικαλείται την κλιματική αλλαγή σαν άλλοθι, ενώ δεν έχει πράξει όσα όφειλε και της επέτρεπαν οι διαθέσιμοι πόροι για την προετοιμασία της χώρας και για την μείωση των συνεπειών. Ο Έβρος μετά την Εύβοια του 2021 και η Καρδίτσα μετά τον Ιανό του 2020 είναι χαρακτηριστικά.