“Για την ακρίβεια φταίει ο Πούτιν” η γραμμή άμυνας της κυβέρνησης

Αμήχανη μπροστά στις συνέπειες της κρίσης στην Ουκρανία, η κυβέρνηση αναζητά γραμμή άμυνας. Προς το παρόν περιορίζεται στο επικοινωνιακό πεδίο, εξάπτοντας τα αντιρωσικά αισθήματα και προετοιμάζοντας τον πληθυσμό εν όψει της εκτόξευσης των τιμών, για την οποία “φταίει ο Πούτιν”. Η χώρα μάλλον δεν θα ξεμείνει από φυσικό αέριο, ωστόσο οι τιμές στις οποίες θα το προμηθεύεται θα είναι ακόμη πιο υψηλές από τις ήδη ακριβές, καθώς τα αποθέματα, όπως επιβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, διαρκούν για εννέα ημέρες.

Η δε προμήθεια νέων ποσοτήτων γίνεται με τιμές spot. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος επιβεβαίωσε ότι δεν αλλάζει η πολιτική της εσπευσμένης και δαπανηρής για την ελληνική οικονομία απολιγνιτοποίησης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το νέο κύμα ακρίβειας και οι συνέπειες στην πραγματική οικονομία δεν είναι διαχειρίσιμα. Για να μειώσει το πολιτικό-εκλογικό κόστος, η κυβέρνηση μεταθέτει τις ευθύνες αλλού.

Το επικοινωνιακό επιτελείο πρόβαλε τις προηγούμενες ημέρες τις προτάσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που φυσικά δεν είχαν καμία τύχη. Πρότεινε την προώθηση Κοινού Ταμείου, χρηματοδοτούμενου από τα Δικαιώματα Εκπομπών Αερίου και μηχανισμού αντιστάθμισης της αύξησης των τιμών ενέργειας με στόχο την από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου των ευρωπαϊκών χωρών, καθώς και ευρωπαϊκά έκτακτα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Προσπάθησε δε να προβάλλει ως πρότυπο κοινής δράσης την ευρωπαϊκή προμήθεια των εμβολίων. Μόνο που τα εμβόλια κόστισαν περί τα 30 δισ. ευρώ, το Κοινό Ταμείο για την ενέργεια ξεκινά από τα 100 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική ενεργειακή δαπάνη σε επίπεδο ΕΕ ανέρχεται σε ένα τρισ. Πρόκειται για ενέργειες που δύσκολα αποφασίζονται και ακόμη πιο δύσκολα εκτελούνται.

Ποια ήταν η απάντηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου; Προκύπτει από την αποστροφή των συμπερασμάτων της Συνόδου: «Τέλος, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να προωθηθούν οι εργασίες για την προετοιμασία και την ετοιμότητα σε όλα τα επίπεδα και καλεί την Επιτροπή, ειδικότερα, να προτείνει μέτρα έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ενέργειας».

Φταίει o Πούτιν

Με τους ρυθμούς της ΕΕ μέχρι να προτείνει τα μέτρα έκτακτης ανάγκης θα έχει παρέλθει η έκτακτη ανάγκη. Οι χώρες-μέλη έχουν προχωρήσει σε εθνικές πολιτικές αντιμετώπισης των υψηλών τιμών της ενέργειας. Ίσως το μόνο θετικό να είναι η παράταση της αναστολής του Συμφώνου Δημοσιονομικής Σταθερότητας, που δίνει ένα περιθώριο στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Μόνο που θα γίνει, όχι με ευρωπαϊκούς πόρους, αλλά με πόρους του κάθε κράτους-μέλους, άρα από κονδύλια του προϋπολογισμού (στην Ελλάδα μάλλον δεν υπάρχουν) και φυσικά θα προστεθούν στο δημόσιο χρέος. Στο οικονομικό επιτελείο αναζητούν όλες τις πιθανές πηγές χρηματοδότησης και επεξεργάζονται εναλλακτικά σενάρια.

Στην χθεσινή του συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι είμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής και ότι η γεωπολιτική αναταραχή, η οποία θα προκληθεί, θα έχει και οικονομικές επιπτώσεις… Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για σημαντικές αναταράξεις στην αγορά ενέργειας». Παράλληλα περιέγραψε την γραμμή άμυνας της κυβέρνησης που μάλλον επιβεβαιώνει την αμηχανία της: «Το τίμημα της ελευθερίας, για το οποίο πρέπει να αγωνιστούμε, είναι πολύ υψηλό. Η χώρα μας βρέθηκε πάντα, στα 201 χρόνια ανεξαρτησίας και αγώνα για την ελευθερία, με την σωστή μεριά της ιστορίας, και το ίδιο θα κάνει και τώρα».

Το επιχείρημα ότι η χώρα καταβάλλει το τίμημα της ελευθερίας, που εμμέσως πλην σαφώς παραπέμπει στο “φταίει ο Πούτιν” είναι αμφίβολο εάν κατευνάσει τους πολίτες, που ήδη εκφράζουν οργή και αγανάκτηση λόγω του κύματος των ανατιμήσεων. Το χειρότερο είναι ότι η ακρίβεια δεν θα περιοριστεί στον ενεργειακό τομέα, αλλά θα πλήξει και μία σειρά από βασικά είδη κατανάλωσης και διατροφής. Στις γενικότερες συνέπειες είναι η παγίωση του υψηλού πληθωρισμού.

Μόνιμη επωδός στις συζητήσεις στα πολιτικά και δημοσιογραφικά γραφεία είναι ότι οι αρνητικές εξελίξεις φέρνουν πιο κοντά τις πρόωρες εκλογές, με τα σενάρια για την επόμενη ημέρα να οργιάζουν. Οι εκλογές μπορεί να δίνουν πολιτική απάντηση στο αδιέξοδο της κυβέρνησης, δεν αντιμετωπίζουν όμως τα βαθύτερα προβλήματα της οικονομίας και της κοινωνίας.