“Βομβαρδίζει” τα νησιά με Σομαλούς η Τουρκία

Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Έλληνας υπουργός Ασύλου και Μετανάστευσης προχώρησε σε μια έκτακτη ενημέρωση με αφορμή τις αυξημένες αφίξεις παράνομων μεταναστών από τη Σομαλία που παρατηρούνται τελευταίως. Για του λόγου το αληθές, ο κ. Μηταράκης ανέφερε ότι από τους 214 μετανάστες που έφτασαν τον Νοέμβριο στη Λέσβο, οι 142 προέρχονταν από τη Σομαλία.

Επικαλούμενος μάλιστα σχετικές πληροφορίες, πρόσθεσε ότι 2.000-2.500 μετανάστες από τη Σομαλία και το Κονγκό βρίσκονται στα μικρασιατικά παράλια και περιμένουν να περάσουν στα ελληνικά νησιά. Το ενδιαφέρον όμως είναι ότι ο κ. Μηταράκης δεν αρκέστηκε μόνο σε αυτές τις αναφορές. Προχώρησε και στην περιγραφή της δράσης των δουλεμπορικών κυκλωμάτων.

Είπε μεταξύ άλλων: «Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, ΜΚΟ πληρώνουν τα έξοδα μεταφοράς και έκδοσης VISA στην Τουρκία, με πτήσεις στην Κωνσταντινούπολη. Μετά μεταφέρονται στα τουρκικά παράλια, όπου λαθροδιακινητές, πάλι με τη στήριξη ΜΚΟ, τους βοηθάνε να μπουν παράνομα στην ΕΕ. Αυτές οι διελεύσεις πρέπει να εμποδιστούν με κάθε νόμιμο τρόπο. Δεν θέλουμε η χώρα μας να είναι η πύλη εισόδου της Ευρώπης.»

Τα παραπάνω είναι βεβαίως γνωστά. Είναι όμως ενδιαφέρον ότι για πρώτη φορά – έστω και με μεγάλη καθυστέρηση – λέγονται από επίσημα χείλη. Φαίνεται λοιπόν ότι κάπου ” παράγινε αυτή η κατάσταση” και πλέον πρέπει τα πράγματα να ειπωθούν με το όνομά τους. Η αναφορά του κ. Μηταράκη στις μαζικές αφίξεις Σομαλών μεταναστών δεν είναι τυχαία. Ο λόγος δεν είναι μόνο ότι η Σομαλία είναι μια χώρα που δεν συνορεύει καν με την Ελλάδα, όπως τόνισε και ο ίδιος. (Για την ακρίβεια, η Σομαλία απέχει 4.500 χιλιόμετρα από την Ελλάδα!) Ο κύριος λόγος είναι ότι η Σομαλία είναι μια χώρα που τελεί υπό τη σαφή “επιρροή”  της Τουρκίας.

Για του λόγου το αληθές, αρκεί κανείς να αναφέρει ότι στη Σομαλία βρίσκεται η μεγαλύτερη τουρκική στρατιωτική βάση στο εξωτερικό. Στη βάση αυτή βρίσκονται ειδικές δυνάμεις της Τουρκίας και εκπαιδεύονται Σομαλοί στρατιώτες, οι οποίοι μαθαίνουν την τουρκική γλώσσα και τα τουρκικά έθιμα. Στη Σομαλία ακόμη δραστηριοποιούνται πολλές τουρκικές εταιρείες, οι οποίες ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των υποδομών της. Όμως το πιο εντυπωσιακό και πιο εξόφθαλμα ορατό στοιχείο της τουρκικής παρουσίας στη Σομαλία είναι ότι το 2015 εγκαινιάστηκε στην πρωτεύουσα Μογκαντίσου ένα νοσοκομείο που φέρει το όνομα “Ρετζέπ Τ. Ερντογάν”.

Στα εγκαίνια παρέστη μάλιστα και ο ίδιος ο Τούρκος Πρόεδρος. Από αυτή λοιπόν τη χώρα της Αφρικής καταφθάνουν στα ελληνικά νησιά παράνομοι μετανάστες που αιτούνται άσυλο. Παράνομοι μετανάστες όμως έρχονται και από το Κονγκό, τη Γουϊνέα, τη Νιγηρία, ακόμη και από το Μαρόκο που βρίσκεται απέναντι από την Ισπανία. Επίσης, παράνομοι μετανάστες μας έρχονται και από την ασιατική πλευρά: από το Ιράκ, από το “πυρηνικό” Πακιστάν, από το Αφγανιστάν, αλλά και από το μακρινό Μπαγκλαντές που απέχει 6.500 χιλιόμετρα από την Ελλάδα.

Η Ελλάδα απέραντο χοτ σποτ

Είναι προφανές βεβαίως ότι οι ροές αυτές δεν είναι προσφυγικές. Για αυτό, όπως δήλωσε και ο υπουργός, «πρέπει να εμποδιστούν με κάθε νόμιμο τρόπο». Όμως αυτή η διαπίστωση πρέπει στο εξής να γίνει πράξη. Διότι έως τώρα η σημερινή κυβέρνηση συνέχισε ουσιαστικά την πολιτική “ανοικτών συνόρων” της προκατόχου της. Μια πολιτική η οποία εκφράστηκε με την αποδοχή των μαζικών αφίξεων παράνομων μεταναστών στα νησιά και εν συνεχεία με τη σταδιακή διαπεραίωσή τους στην ηπειρωτική χώρα. Το αποτέλεσμα ήταν μέσα σε έναν περίπου χρόνο να εγκατασταθούν δεκάδες χιλιάδες νέοι παράνομοι μετανάστες σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Με τον τρόπο αυτό η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε σιωπηρά τον ρόλο που έχει αναθέσει στην Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Έναν ρόλο που θέλει την Ελλάδα να λειτουργεί ως θάλαμος συγκέντρωσης και διαλογής των παράνομων μεταναστών που καταφθάνουν στην Ευρώπη. Στην πράξη η Ελλάδα έχει βρεθεί στη μέση μιας τριγωνικής σχέσης: Στη μια άκρη του τριγώνου βρίσκεται η Τουρκία, η οποία εργαλειοποιεί τις μεταναστευτικές ροές, για να πετύχει διάφορους στόχους. Στην άλλη άκρη βρίσκεται η ΕΕ και κυρίως η Γερμανία, η οποία θέλει αυτές τις ροές για λόγους οικονομικούς, αλλά και για να πετύχει την αποεθνικοποίηση των ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Όμως η Γερμανία δεν θέλει οι ροές αυτές να φτάνουν αφιλτράριστες στο έδαφός της. Έτσι μεταφέροντας ορισμένους οικονομικούς πόρους στην Ελλάδα, την μετατρέπει στη νήσο “Έλλις” της Ευρώπης. Από αυτόν τον ρόλο φαίνεται να προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί η ελληνική κυβέρνηση, όταν ο κ. Μηταράκης λέει: «Δεν θέλουμε η χώρα μας να είναι η πύλη εισόδου της Ευρώπης». Και πρόσθεσε: «στέλνουμε ένα ισχυρό και σαφές μήνυμα ότι αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να επιτρέπεται να συμβεί. Είναι προφανές ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν διατρέχουν κίνδυνο στην Τουρκία και ως εκ τούτου θα πρέπει να τους δοθεί άσυλο εκεί, εάν χρειάζεται». Επανέλαβε μάλιστα ότι «το υπουργείο ολοκληρώνει τις αναγκαίες αλλαγές στη διαδικασία ασύλου, ώστε να χαρακτηρίζεται απαράδεκτο το αίτημα όσων έρχονται από ασφαλές περιβάλλον».

Πρότυπη δομή φιλοξενίας

Δεν είναι σαφές κατά πόσον οι δηλώσεις αυτές συνιστούν έναν επικοινωνιακό ελιγμό ή πράγματι σηματοδοτούν μια προσπάθεια αλλαγής πολιτικής. Θα πρέπει να συνοδευτούν από συγκεκριμένες πράξεις, οι οποίες θα οδηγήσουν σε δραστική μείωση των εγκρίσεων ασύλου και κυρίως σε μαζικές επιστροφές στην Τουρκία, όσων θεωρούνται παράνομοι μετανάστες. Ακόμη θα πρέπει να εγκαταλειφθεί στην πράξη η πολιτική των επιδομάτων και των γενναιόδωρων παροχών που ουσιαστικά καθιστούν την Ελλάδα, προορισμό των παράνομων μεταναστευτικών ροών.

Παρά τις διακηρυσσόμενες επιθυμίες όμως, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ακόμη και πρόσφατα η κυβέρνηση υπέγραψε με την αρμόδια Ευρωπαία Επίτροπο Μνημόνιο Συνεργασίας για τη δημιουργία πρότυπης δομής φιλοξενίας στη Λέσβο. Τον τελευταίο καιρό πάντως υπάρχει μια κόντρα ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στα κυκλώματα λαθροδιακίνησης, η οποία μπορεί να δικαιολογήσει την αλλαγή της κυβερνητικής ρητορικής. Η κόντρα αυτή ξεκίνησε από την πρόσφατη προσπάθεια της κυβέρνησης να περιορίσει την ασυδοσία ορισμένων ΜΚΟ, γεγονός το οποίο οδήγησε ακόμη και σε συλλήψεις μελών τους με την κατηγορία της κατασκοπείας.

Οι ενέργειες αυτές κινητοποίησαν διάφορους μηχανισμούς, με αποτέλεσμα να αρχίσουν καταγγελίες στον Tύπο, ότι η Ελλάδα κάνει επαναπροωθήσεις παράνομων μεταναστών στα σύνορα της. Σχετικά, δημοσιεύτηκαν και ανοικτές επιστολές καταγγελίας από διάφορες ΜΚΟ, ενώ φτάσαμε ακόμη και στο σημείο η αρμόδια Επίτροπος της ΕΕ να ζητά από τη διοίκηση της FRONTEX να διερευνήσει αν στελέχη της “έκαναν τα στραβά μάτια” σε τέτοιες πρακτικές.

Τα λόγια να γίνουν πράξεις

Ενώ όμως η ΕΕ ζητά από την Ελλάδα να κρατά ανοικτά τα ανατολικά της σύνορα, η ίδια έχει τοποθετήσει τη FRONTEX στα Δυτικά Βαλκάνια, ώστε να ελέγξει τυχόν μεταναστευτικές διαρροές προς την Κεντρική Ευρώπη. Δεν είναι δυνατόν όμως η ΕΕ να λειτουργεί με δυο μέτρα και δυο σταθμά. Αντίστοιχα, θα πρέπει και η ελληνική κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της, αφού δεν μπορεί άλλο να ανέχεται ή και να εξυπηρετεί τον εποικισμό που επιβάλλει η Τουρκία με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, επειδή δεν μπορεί να εναντιωθεί στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις. Εξάλλου έφτασε η ώρα που πλέον θα υπάρχουν ορατές συνέπειες στη ζωή του ελληνικού πληθυσμού από την ξαφνική συγκέντρωση τόσων ετερόκλητων μεταναστευτικών πληθυσμών.

Ας μην αρκεστούν λοιπόν στην κυβέρνηση σε απλές δηλώσεις ή διαπιστώσεις. Διότι καλές είναι οι καριέρες και οι προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά εδώ έχουμε να κάνουμε με μεγέθη “μη παικτά”. Έχουμε να κάνουμε με τη συνέχεια ενός ιστορικού έθνους που έχει πίσω του πολλούς αιώνες εξέλιξης και αιματηρών αγώνων. Ένα έθνος που δεν μπορεί να τερματίσει την πορεία του έτσι άδοξα, επειδή κάποιοι δεν θα έχουν το σθένος να κάνουν αυτά που πρέπει. Αυτή είναι μια ώρα ευθύνης για τις ηγεσίες της χώρας, που θα έπρεπε να αισθάνονται τουλάχιστον το ομηρικό άγχος για την υστεροφημία τους.