Ρωγμές στην κυβέρνηση αφήνει η υπόθεση Λιγνάδη-Μενδώνη

Η υπόθεση Λιγνάδη-Μενδώνη προκαλεί πληγές στο κυβερνητικό σώμα και δημιουργεί ρωγμές στην προσωπική εικόνα του πρωθυπουργού, από την στιγμή που –είτε από επιλογή είτε από ανάγκη– αποφάσισε να την πάρει επάνω του. Η όλη αντιμετώπιση επισύρει τις επικρίσεις κατά της ομάδας του Μεγάρου Μαξίμου και προκαλεί ερωτηματικά για την ικανότητά της στην διαχείριση κρίσεων. Φιλοκυβερνητικοί παράγοντες σημειώνουν ότι «η υπόθεση θα πρέπει στο μέλλον να αποτελεί πρότυπο για το τι θα πρέπει να αποφεύγεται σε παρόμοιες περιπτώσεις».

Ακολούθως, ότι καίτοι στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν συγκεντρωθεί πολλοί αρμόδιοι για την επικοινωνία και τον “συντονισμό του επιτελικού κράτους” (Γιώργος Γεραπετρίτης, Άκης Σκέρτσος, Θοδωρής Λιβάνιος, Χρήστος Ταραντίλης, Αριστοτελία Πελώνη, Δημήτρης Τσιόδρας, Γιάννης Βλαστάρης) εντούτοις δεν υπάρχει το κατάλληλο πρόσωπο για την χάραξη στρατηγικής σε περιπτώσεις κρίσεων. Ακόμη και βουλευτές της σαμαρικής ομάδας έλεγαν ότι η υπόθεση έδειξε την ένδεια του κυβερνητικού επιτελείου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το κλίμα δεν είναι καλό ούτε στο εσωτερικό του νεοκλασσικού καθώς ο Γιώργος Γεραπετρίτης συγκεντρώνει τις βολές του άλλου ισχυρού άνδρα του Μαξίμου, τον Γρηγόρη Δημητριάδη. Ενδεικτικό από αυτή την άποψη είναι ότι για πρώτη φορά έσπασε η κεντρική γραμμή και υπήρξαν βουλευτές που επωνύμως ζήτησαν την απομάκρυνση της κ. Μενδώνη. Εν τέλει μπορεί οι βουλευτές να χειροκροτούσαν τον αρχηγό τους στην αντιπαράθεση στην Βουλή, όπως οφείλουν να κάνουν, αλλά πολλοί εξ αυτών εξακολουθούν να έχουν τις επιφυλάξεις τους.

Πολιτική ευθύνη

Η εξέλιξη της υπόθεσης προκαλεί το ερώτημα: μπορεί μία κυβέρνηση να κάνει λάθη και να ψεύδεται δημοσίως χωρίς καμία συνέπεια; Η έννοια της πολιτικής ευθύνης είναι δύσκολη. Σύμφωνα με το Σύνταγμα η πολιτική ευθύνη είναι αντικειμενική, δεν χρειάζεται να έχει άμεση προσωπική εμπλοκή ένας υπουργός σε ένα ζήτημα για να του καταλογιστεί, αρκεί να εμπίπτει το κρίσιμο ζήτημα στο πεδίο των αρμοδιοτήτων του.

Ποιο είναι όμως το κρίσιμο στοιχείο για την διαπίστωση και τον καταλογισμό της αντικειμενικής πολιτικής ευθύνης; Σε κάθε περίπτωση κρίσιμο στοιχείο είναι η αναγνώριση του λάθους από τον ίδιο τον δημόσιο λειτουργό. Η κ. Μενδώνη αναγνώρισε ότι υπήρξε λάθος όταν είπε ότι ο Λιγνάδης «με εξαπάτησε, μας εξαπάτησε, είναι ένας επικίνδυνος άνθρωπος».

Στην συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης της καταλόγισε κι άλλο λάθος ότι είπε πως «ο Λιγνάδης είναι ένας επικίνδυνος άνθρωπος». Άρα δεύτερο λάθος. Υπάρχει ένα ακόμη λάθος ότι η κ. Μενδώνη είπε ότι ο κ. Λιγνάδης υπέβαλε παραίτηση -όπως είπε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Ταραντίλης. Ο κ. Γεραπετρίτης όμως αποκάλυψε ότι ο κ. Λιγνάδης δεν παραιτήθηκε αλλά εξωθήθηκε σε παραίτηση. Άρα εξέθεσε σαν ψεύτες τόσο την κ. Μενδώνη όσο και τον κ. Ταραντίλη. Ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε τον κ. Γεραπετρίτη από το βήμα της Βουλής. Εν ολίγοις είπε ότι πράγματι είπαν ψέματα για να προστατεύσουν από την δημόσια κατακραυγή τον κατηγορούμενο για βιασμούς παιδιών.

Είναι ένα political correct επιχείρημα, που όμως δεν περνά στην κοινωνία ούτε πολύ περισσότερο στην μάζα των ψηφοφόρων της ΝΔ που έχει συντηρητικά αντανακλαστικά. Πέραν αυτού μία κυβέρνηση δεν μπορεί να λέει ψέματα δίχως ευθύνη. Αυτό σαν συνταγματολόγος το γνωρίζει ο κ. Γεραπετρίτης, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες είχε και τον συνολικό συντονισμό και την καθοδήγηση της κ. Μενδώνη. Το ότι πλήρωσε το λάθος η επικοινωνιακή της σύμβουλος, Άννα Παναγιωταρέα, μάλλον δεν είναι επαρκές.

Βεβαίως η αντικειμενική πολιτική ευθύνη κατά το Σύνταγμα είναι διαφορετική από την πολιτική ευθύνη όπως την χρησιμοποιούμε στην καθομιλουμένη, πολίτες, δημοσιογράφοι και δυστυχώς και οι πολιτικοί μας που θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικοί.

Ο διορισμός του Δημήτρη Λιγνάδη με τον τρόπο που έγινε, προσωποπαγώς και με επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος, ενέχει και την αντικειμενική πολιτική ευθύνη κατά το Σύνταγμα και πολύ περισσότερο την πολιτική ευθύνη σύμφωνα με την καθομιλουμένη εκείνου που την αποφάσισε. Η κ. Μενδώνη άφησε να εννοηθεί ότι η απόφαση ήταν του πρωθυπουργού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι ήταν επιλογή της υπουργού του, που άλλωστε φέρει και την υπογραφή της.

Αυτό εξηγεί γιατί παρά την αλληλουχία λαθών η κ. Μενδώνη παραμένει στην θέση της. Τότε όμως ο πρωθυπουργός είναι παγιδευμένος. Η τελευταία γραμμή άμυνας της κυβέρνησης είναι η εξής: «μα ήταν ένας πολύ καλός ηθοποιός του θεάτρου όπως του αναγνώριζαν όλοι». Εν ολίγοις ήταν άριστος, αλλά στην πορεία τους προέκυψε και παιδόφιλος και ενδεχομένως και παιδοβιαστής…

Αντεπίθεση

Ο πρωθυπουργός ξεκίνησε την αντεπίθεσή του από την Βουλή (και συνεχίζει με ανακοινώσεις της ΝΔ και του Μεγάρου Μαξίμου), επιχειρώντας να μεταθέσει το πεδίο της αντιπαράθεσης, από την ευθύνη της κυβέρνησης για την διαχείριση της υπόθεσης Λιγνάδη-Μενδώνη στο επίπεδο του δημοσίου διαλόγου που κατά την άποψή του υποθάλπει ο ΣΥΡΙΖΑ, τόσο με τοποθετήσεις στελεχών του όσο και μέσω του διαδικτύου.

Παίζει στα σίγουρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης καθώς δείχνει τους “συνήθεις ενόχους” του ΣΥΡΙΖΑ, Παύλο Πολάκη και Κώστα Βαξεβάνη και την σχέση τους με τον Αλέξη Τσίπρα. Η τακτική ενεργοποιεί δικαίως ή αδίκως το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Το εάν όμως ο αντιπερισπασμός θα υπερκεράσει την υπόθεση Λιγνάδη είναι αμφίβολο. Ενέχει τον κίνδυνο να εκληφθεί σαν “προφάσεις εν αμαρτίαις” ή αλλιώς ως προσπάθεια συγκάλυψης…