Σε κρίσιμο σταυροδρόμι το ΝΑΤΟ – Ελπίζουν στον Μπάιντεν οι Ευρωπαίοι

Επανακαθορισμό του ρόλου του αναζητά το ΝΑΤΟ, υπό το πρίσμα της αλλαγής ηγεσίας στις ΗΠΑ αλλά και των εξελίξεων που έχουν δρομολογηθεί σε διάφορα πεδία έντασης, όπου μετέχουν δυνάμεις της Συμμαχίας. Στο πλαίσιο αυτό ο Γενς Στολτενμπεργκ πρότεινε σήμερα στον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, τη διοργάνωση μιας Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, προκειμένου να ληφθούν, όπως είπε, σημαντικές αποφάσεις.

«Προσκάλεσα τον Τζο Μπάιντεν να συμμετέχει σε μια Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στις αρχές του επόμενου έτους» ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου ο γγ της Συμμαχίας. Ο ίδιος είπε ότι η ημερομηνία διεξαγωγής της Συνόδου απομένει να καθοριστεί, επισήμανε, ωστόσο, ότι στόχος είναι να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις και προέταξε το ζήτημα του Αφγανιστάν.

Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι ο Τραμπ αποφάσισε, και έχει ήδη δρομολογήσει τις διαδικασίες, για τη μείωση του αριθμού των Αμερικανών στρατιωτών που μετέχουν στην αποστολή “Resolute Support” του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν. Ο Ρεπουμπλικάνος, ο οποίος έχει εργαστεί επί του θέματος από την αρχή της θητείας του, έχει υποσχεθεί ότι οι Αμερικανοί στρατιώτες που υπηρετούν στην ασιατική χώρα θα κάνουν Χριστούγεννα στα σπίτια τους. Τρέχει μάλιστα αυτό το θέμα, παρά τις διαφορετικές εισηγήσεις που δέχεται και τις αντιρρήσεις που διατυπώνονται και από τις δύο πτέρυγες του Κογκρέσου.

Το δίλημμα του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν 

Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ η νατοϊκή δύναμη στο Αφγανιστάν αριθμεί 11.000 στρατιώτες, από τους οποίους οι περισσότεροι από τους μισούς δεν είναι Αμερικανοί. Ο γγ του ΝΑΤΟ είπε ότι «η αποστολή θα συνεχισθεί παρά την αποχώρηση μέρους των αμερικανικών δυνάμεων» για να προσθέσει, ωστόσο, ότι μέσα στο 2021 θα πρέπει να ληφθούν «δύσκολες αποφάσεις». Ειδικά στην περίπτωση που οι Ταλιμπάν δεν τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο Στόλτενμπεργκ επέμεινε ιδιαίτερα στο ενδεχόμενο μιας αρνητικής εξέλιξης στην ασιατική χώρα, σημειώνοντας ότι αυτή την στιγμή  δεν έχει διασφαλιστεί ότι οι ειρηνευτικές συνομιλίες θα έχουν επιτυχία. Σημείωσε μάλιστα ότι αν υπάρξει αποτυχία, η Συμμαχία θα βρεθεί αυτομάτως μπροστά σε ένα δίλημμα: είτε να εγκαταλείπει το Αφγανιστάν, κάτι που ενέχει τον κίνδυνο η χώρα να γίνει «ένα νέο καταφύγιο για τους τρομοκράτες που δρουν ενάντια στο ΝΑΤΟ» είτε να παραμένει με μια νέα αποστολή, «η οποία όμως θα βρεθεί αντιμέτωπη με τον κίνδυνο μαχών».

Ο γγ της Συμμαχίας χαρακτήρισε τον Μπάιντεν «μεγάλο θιασώτη του ΝΑΤΟ», σημειώνοντας ότι γνωρίζει καλά τα θέματα και ότι αυτό είναι θετικό. Αναφέρθηκε έτσι εμμέσως στα διάφορα ζητήματα που προέκυψαν στη διάρκεια της προεδρίας του Τραμπ, ο οποίος έφτασε στο σημείο να απειλήσει ακόμα και με αποχώρηση των ΗΠΑ. Πριν πάει, ωστόσο, σε αυτό, ο Στόλτενμπεργκ αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα προσαρμογής του ΝΑΤΟ  στο νέο παγκόσμιο περιβάλλον, χαρακτηριστικά του οποίου είναι η στρατιωτική ενίσχυση της Μόσχας, η άνοδος της ισχύος του Πεκίνου, αλλά και οι εντάσεις μεταξύ των συμμάχων. Θέματα που, όπως είπε, «θα πρέπει να προσεγγιστούν από τους ηγέτες της Συμμαχίας στη διάρκεια μιας Συνόδου Κορυφής».

Σε τηλεδιάσκεψη ο Δένδιας 

Μια πρώτη συζήτηση για αυτά τα θέματα αναμένεται να γίνει σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών στην τηλεδιάσκεψη που θα έχουν την Τρίτη, 1 Δεκεμβρίου, οι ΥΠΕΞ των χωρών της Συμμαχίας. Η Σύνοδος θα επικεντρωθεί στην έκθεση που θα παρουσιάσει η Ομάδα Ειδικών στο πλαίσιο της Διαδικασίας Διαλογισμού “NATO 2030”. Μια διαδικασία, στόχος της οποίας είναι η ενίσχυση της πολιτικής διάστασης της Συμμαχίας.

Οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών του ΝΑΤΟ θα συζητηθούν βεβαίως την κατάσταση στο Αφγανιστάν, στο πλαίσιο που έχει θέσει ήδη ο Στόλτενμπεργκ, αλλά και τις εξελίξεις που αφορούν θέματα ασφαλείας στην περιφέρεια της Συμμαχίας. Εδώ ο Νίκος Δένδιας αναμένεται να θέσει εκ νέου την αποσταθεροποιητική διάσταση των τουρκικών προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, παρότι ο γγ του ΝΑΤΟ έσπευσε ήδη να «καλωσορίσει» τον μηχανισμό αποτροπής εντός της Συμμαχίας και την «γραμμή επικοινωνίας, η οποία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των περιστατικών και των ατυχημάτων».

Βάρος στις συζητήσεις εντός της Συμμαχίας αναμένεται να δοθεί και στις προτάσεις του Μακρόν για μεγαλύτερη αυτονόμηση της Ευρώπης σε θέματα ασφάλειας, παρά τις εκφρασμένες αντιρρήσεις του Βερολίνου. Στο θέμα αυτό βέβαια, θα πρέπει πρώτα να ακουστούν οι θέσεις του Μπάιντεν, οι οποίες μάλλον θα είναι επίσης αποθαρρυντικές. Εξάλλου, όπως είπε ο Στόλτενμπεργκ, ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ γνωρίζει καλά τα θέματα του ΝΑΤΟ και μάλλον θα προσέλθει στην μελλοντική Σύνοδο Κορυφής με διαφορετική προσέγγιση από αυτή που είχε ο Τραμπ.