Σκληρό πόκερ στο πολιτικό παρασκήνιο – Το “βαθύ σύστημα” και τα σενάρια για το 2021

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν πια άρχισαν να καταρρέουν οι αισιόδοξες προβλέψεις της κυβέρνησης για το μέγεθος της ύφεσης και πρόβαλε πλέον στον ορίζοντα το φάσμα της νέας ανεργίας, των λουκέτων και κυρίως της επερχόμενης μεγάλης κοινωνικής δυσαρέσκειας, θορυβημένοι οι μεγάλοι οικονομικοί παράγοντες της χώρας και βλέποντας πως ο Μητσοτάκης δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, βολιδοσκόπησαν για το ενδεχόμενο μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας.

Προϋπόθεση γι’ αυτό ήταν να πέσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, κάτι που μόνο ο Σαμαράς θα μπορούσε να κάνει. Όμως, ο Σαμαράς δεν συνέπραξε, καθώς έχει συμφωνία με τον πρωθυπουργό και γι’ αυτό κρατάει στην κυβέρνηση τους σαμαρικούς υπουργούς. Η γνώμη που εξέφρασε ο Κώστας Καραμανλής, δια των κύκλων του, όταν του ετέθη το θέμα ήταν πως «ο Κυριάκος πρέπει να κάνει τον κύκλο του», δηλαδή να εξαντλήσει την τετραετία του, όπως συμβαίνει πια στις δυτικές χώρες.

Οι εποχές που ο Χέλμουτ Κολ έκανε τρεις συν μία –λόγω της ενοποίησης– τετραετίες έχει παρέλθει. Ακόμη και η περίπτωση της Μέρκελ αναλύεται ως εξαίρεση, χάρις στην αμέριστη στήριξη του Ομπάμα. Καταλυτικής σημασίας ήταν και η άρνηση του Τσίπρα στο σενάριο της κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Έτσι, το “βαθύ σύστημα” προσανατολίστηκε στο “σενάριο αλά 1989”, δηλαδή οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί να στηρίξουν ένα τρίτο πρόσωπο ως πρωθυπουργό. Και όταν οι συνθήκες θα ήταν βατές, να γίνονταν εκλογές με απλή αναλογική, οι οποίες πιθανότατα θα οδηγούσαν στον μεγάλο συνασπισμό ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ.

Ένα αυθεντικό Κέντρο

Παρά τις βολιδοσκοπήσεις που έγιναν και μέσω σχετικής αρθρογραφίας για τα δύο σενάρια, ιδιαίτερα όταν φούντωνε η τουρκική απειλή, αλλά και τις διαρροές για τις παρασκηνιακές συναντήσεις του Τσίπρα, ή το παρασκήνιο στο εσωτερικό της ΝΔ, όπου πλέον όλοι γνωρίζουν πως ο Μητσοτάκης είναι πρωθυπουργός υπό επιτροπεία, το “σενάριο αλά 1989” τελικά δεν περπάτησε.

Έτσι, το “βαθύ σύστημα”, το οποίο δεν είναι ενιαίο διότι έκαστος εκ των παικτών έχει τις προτιμήσεις του σε πρόσωπα, προετοιμάζει με την στήριξη συγκεκριμένων στελεχών στα κόμματα, την επόμενη μέρα των συνεργασιών. Παράλληλα, θεωρούν ότι είναι αναγκαίο ένα νέο ισχυρό κόμμα του αυθεντικού Κέντρου, ήτοι ούτε κεντροδεξιό ούτε κεντροαριστερό.

Ένα κόμμα με επικεφαλής ένα νέο δυνατό πρόσωπο, εκτός πολιτικής, που θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση, με την στήριξη της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις επόμενες εκλογές με απλή αναλογική. Βέβαια, όλα αυτά τα γνωρίζουν οι κομματικές ηγεσίες και γι’ αυτό βλέπουμε αντιφάσεις στην συμπεριφορά των πολιτικών αρχηγών.

Στο Μαξίμου σχεδιάζουν έναν ανασχηματισμό ισορροπιών μέσα στον Ιανουάριο, που θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να βγάλει το 2021. Το σενάριο για πρόωρες εκλογές τον Ιούνιο με βάση τους εμβολιασμούς απορρίφθηκε, όπως και εκείνο για τον επόμενο Οκτώβριο, διότι θα διέλυε την όποια τουριστική κίνηση μπορεί να επιτευχθεί το 2021. Κάπως έτσι, οι εκλογές πάνε για το 2022, ή ενδεχομένως λίγο πριν το κλείσιμο της τετραετίας.

Τους “ντεσπεράντος” φοβούνται οι σύμβουλοι

Οι σύμβουλοι των κομμάτων πάντως επισημαίνουν ότι υπάρχει πολύ ρευστότητα στο εκλογικό σώμα, ότι τίποτε δεν μπορεί να μετρηθεί, πως η βουβή δυσαρέσκεια αυξάνεται συνεχώς και ότι ο κόσμος δεν εμπιστεύεται κανένα. Επισημαίνουν επίσης ότι είναι τόσο μεγάλη η απογοήτευση, που οι ψηφοφόροι γυρίζουν την πλάτη στα κόμματα.

Οι τεχνικοί της εξουσίας φοβούνται πως «εκτονωτικές και εν τέλει άκακες κινήσεις τύπου “Αγανακτισμένοι” δεν διαφαίνονται», επισημαίνοντας πως «τα “σκληρά παιδιά” που εκτονώνονται στα γήπεδα, έχουν πλέον στερηθεί αυτή την δυνατότητα, ακόμη και τις πλατείες». Επισημαίνουν, ότι μια τυφλή εξέγερση δεν θα είναι εύκολα διαχειρίσιμη και πως ο “σταθεροποιητικός” παράγοντας που λέγεται ΚΚΕ, είναι πλέον αμφίβολο αν αυτή τη φορά θα μπορέσει να ελέγξει το πεζοδρόμιο.

Στα μεσαία στρώματα, που συνεχίζουν να οδηγούνται στην προλεταριοποίηση ακόμη και στα μορφωμένα τους τμήματα, η δυσαρέσκεια μετατρέπεται σε απόγνωση. Αυτοί οι “ντεσπεράντος” έχουν τρομοκρατηθεί από τις προτάσεις Πισσαρίδη που συνιστούν την ευθανασία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, όμως, δεν θέλουν να ακούσουν για ΣΥΡΙΖΑ, καθώς θεωρούν ότι ο Τσακαλώτος στήριξε εις βάρος τους τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Οι αναλυτές γνωρίζουν πάντως ότι τα μεσαία στρώματα θα παίξουν κυρίαρχο ρόλο στην ανάδειξη του επόμενου πολιτικού σκηνικού. Επιπλέον, φοβούνται πως η απλή αναλογική θα συμβάλει στην εμφάνιση νέων κομμάτων στη Βουλή. Ήδη κατά πληροφορίες, συγκροτείται ένα νέο ανεξάρτητο πατριωτικό κόμμα, μετά την διστακτικότητα και τους επικοινωνιακούς τακτικισμούς Μπαλτάκου-Καμμένου-Κρανιδιώτη, των καραμανλικών και άλλων, που τους θεωρούν “μαϊμού” και “ανάχωμα” του συστήματος.

Διαφαίνεται ότι αυτό το υπό εκκόλαψη πατριωτικό κόμμα θα απευθυνθεί στα μεσαία στρώματα, θα επιχειρήσει να προσεταιριστεί ψηφοφόρους από τη ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ, την Ελληνική Λύση, αλλά και απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, με μια σαφή οικονομική πολιτική που θα διαφοροποιείται από τη νεοφιλελεύθερη λογική.

Τι γίνεται στα ενδότερα του ΚΙΝΑΛ

Πριν πάμε στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι σκόπιμο να δούμε τι παίζει στον ευρύτερο χώρο του ΚΙΝΑΛ. Εκεί, ο Γερουλάνος εκτιμάται ότι δεν θα μπορέσει να παίξει ηγετικό ρόλο, καθώς η ιστορία λέει ότι όσοι απέτυχαν να εκλεγούν δήμαρχοι Αθηναίων, μετά δεν μπόρεσαν να κάνουν κάτι. Ο Λοβέρδος θεωρείται πως με την έκδοση του βιβλίου του και με δεδομένες τις εκκρεμότητες της Novartis, θα δυσκολευτεί πολύ με τους μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης φέρεται να υποστηρίζεται από μεγάλο επιχειρηματικό παράγοντα, ενώ άλλος επιχειρηματικός και μιντιακός παράγοντας φαίνεται ότι υποστηρίζει ένα νέο πρόσωπο, η οικογένεια του οποίου έχει ερείσματα στο χώρο του ΠΑΣΟΚ. Η Φώφη Γεννηματά, γνωρίζοντας αυτές τις κινήσεις, στη συζήτηση για τον Προϋπολογισμό αντεπιτέθηκε, λέγοντας ότι η χώρα σήμερα έχει ανάγκη να αποκτήσει «μια αξιόπιστη και ισχυρή προοδευτική αντιπολίτευση και αύριο, όταν το πολιτικό σκηνικό αναδιαταχθεί, μια αποτελεσματική προοδευτική κυβέρνηση». Ατάκα που ο Τσίπρας δεν άφησε να πέσει κάτω…

Σημειωτέον ότι περί « μίας προοδευτικής διακυβέρνησης που θα εφαρμόσει ριζοσπαστικές πολιτικές» κάνει τελευταία λόγο και ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος αναζητεί εναγωνίως ρόλο. Ως γνωστόν, τον έχουν εγκαταλείψει πια οι δικοί του, στην λογική ότι «έπαιξες και κρίθηκες» και ότι επί της πρωθυπουργίας του «η χώρα υπέστη βλάβη». Πάντως, εκτιμάται ότι θέλει να αποτρέψει τον εναγκαλισμό του ΚΙΝΑΛ με τη ΝΔ.

Η αντιδεξιά θέση του πρώην πρωθυπουργού τον φέρνει πιο κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ, όπου η έμπιστη πρώην διευθύντρια του γραφείου του Ρεγγίνα Βάρτζελη, επιβλήθηκε από τους προεδρικούς στο Πολιτικό Συμβούλιο. Σε κάθε περίπτωση ο Παπανδρέου αναζητά βουλευτική έδρα, ή κάποιο “καθοδηγητικό” ρόλο. Επιπλέον, σκοπεύει να εκμεταλλευθεί τις διασυνδέσεις του με το σύστημα Μπάιντεν, που αποτελεί φυσική συνέχεια του συστήματος Κλίντον-Ομπάμα, από το οποίο αντλούσε “καθοδήγηση”.

Η στρατηγική του Τσίπρα

Λέγεται μάλιστα ότι ο Παπανδρέου θα βρεθεί πολύ πιο κοντά στον Τσίπρα, καθώς η Βάρτζελη κατέχει τις ατζέντες, τους μηχανισμούς και το δίκτυο του ΠΑΣΟΚ, που τόσο ανάγκη έχει οργανικά ο ΣΥΡΙΖΑ. Ως γνωστόν, από το 2012 οι οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ απέτρεψαν την διεύρυνση με πρώην στελέχη του ΠΑΣΟΚ, φοβούμενοι ότι θα χάσουν τον έλεγχο! Σήμερα κατά κανόνα οι γραμματείς των οργανώσεων του ΣΥΡΙΖΑ πληρώνονται από τον δημόσιο κορβανά ως συνεργάτες βουλευτών.

Ο Τσίπρας τα γνωρίζει και έχει ένα στρατηγικό στόχο: να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ/Προοδευτική Συμμαχία πρώτο κόμμα, όποτε κι αν γίνουν οι εκλογές. Ταυτόχρονα επιδιώκει να ελαχιστοποιήσει τις όποιες εύλογες δεσμεύσεις απέναντι στο “βαθύ σύστημα”. Γι’ αυτό και οι μεγάλοι παίκτες του παρασκηνίου έχουν ενδοιασμούς να τον εμπιστευθούν. Επίσης, θέλει να αποφύγει μια νέα διάσπαση του κόμματος, παρά τις εισηγήσεις για “σφαγές” σαν αυτές που έκανε ο Ανδρέας Παπανδρέου την περίοδο 1975-1977, με διαγραφές 1500 στελεχών, που μετέτρεψαν το ΠΑΣΟΚ από Κίνημα σε κόμμα και το εξέτρεψαν στον λαϊκισμό («Στις 18 Σοσιαλισμό»)!

Οι “νεκροθάφτες της αριστεράς”

Βέβαια, ο Τσίπρας γνωρίζει ότι οι λεγόμενοι “νεκροθάφτες της Αριστεράς”, ήτοι όσοι έχουν λογική δεύτερου κόμματος και πιστεύουν ότι η Αριστερά πρέπει να είναι το φαντασιακό αντίβαρο της Δεξιάς, θεωρούν ότι ακόμη και το εκλογικό σύστημα είναι “συστημικό”. Κατηγορούν, μάλιστα τον Τσίπρα ότι θέλει να κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ αρχηγικό κόμμα.

Πρόκειται για τους λεγόμενους “53” και διάφορους άλλους που προέρχονται από το ΚΚΕ Εσωτερικού και το ΚΚΕ. Είναι στελέχη που δεν θέλουν να αναλάβουν κυβερνητικές ευθύνες και αρκούνται στην πολιτική “καφενείου”. Υπάρχει και μια τρίτη ομάδα, πέρα από τους προεδρικούς, το λεγόμενο “Αριστερό Δίκτυο” που παίζει ενδιάμεσο ρόλο και πρεσβεύει την ιδεολογική ανωτερότητα που πρέπει να καθοδηγήσει το αντιδεξιό μέτωπο.

Μέσα σε αυτόν το αχταρμά που παραμένει ασυντόνιστος και προβληματικός για την επίτευξη του πολιτικού στόχου, ο Τσίπρας καθυστερεί το συνέδριο, το οποίο δεν έχει αποκτήσει ακόμη Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή. Οι συνομιλητές του πρώην πρωθυπουργού πάντως λένε πως καταλαβαίνει ότι ο μόνος τρόπος για να πείσει το εκλογικό σώμα είναι να εμφανιστεί σαν τον ηγέτη, ο οποίος θα πει πού θέλει να πάει τη χώρα και πώς.