Σοσιαλδημοκρατία: Πολιτική μετάλλαξη και εκλογική συρρίκνωση

Αλυσιδωτή είναι η αντίδραση των Ευρωπαίων ψηφοφόρων απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία, για την ακρίβεια απέναντι στη μετάλλαξή της σε κόμμα-δεκανίκι των άπληστων αγορών. Αλλά και απέναντι στον εξιμπισιονιστικό κονφορμισμό των σοσιαλδημοκρατών πολιτικών, ο οποίος έχει οδηγήσει τη δημοκρατική Ευρώπη σε ένα επικίνδυνο αδιέξοδο.

Η κατάρρευση του γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος μετά την σκανδαλώδη προεδρία Ολάντ, η συνεχής συρρίκνωση του γερμανικού SPD, το γκρέμισμα των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων σε Αυστρία και Τσεχία τεκμηριώνουν την αποστροφή των πολιτών απέναντι στα κόμματα που πρόδωσαν τις αρχές τους και ουσιαστικά έγιναν το άλλοθι των αντιλαϊκών νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Απορύθμισαν την αγορά εργασίας και τα δικαιώματα των εργαζομένων, τραυματίζοντας την ίδια τη δημοκρατία.

Είναι πλέον σαφές, ότι ο κόσμος της εργασίας δεν εμπιστεύεται πια τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα και αναζητά νέα δημοκρατική έκφραση. Τώρα, τα βλέμματα όλων στρέφονται στο Εργατικό Κόμμα της Βρετανίας και στον Τζέρεμι Κόρμπιν, όπως στράφηκαν και προς τον παλαίμαχο Αμερικανό σοσιαλιστή Μπέρνι Σάντερς, οι οποίοι εκπροσωπούν την επιστροφή στις δημοκρατικές και σοσιαλιστικές αρχές.

Φυσικά, οι ηγεσίες παίζουν κρίσιμο ρόλο, αλλά η ανασυγκρότηση του σοσιαλιστικού χώρου χρειάζεται άλλα πράγματα για να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων. Στην Ευρώπη υπάρχουν πολλά μέτωπα πολιτικής δέσμευσης των σοσιαλιστικών κομμάτων και της Αριστεράς που μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία αυτής της αναγέννησης: η επαναρρύθμιση της αγοράς εργασίας, η ανασυγκρότηση των κοινωνικού κράτους, η φορολόγηση του πλούτου, ο εκδημοκρατισμός των ευρωπαϊκών θεσμών και η σύγκλιση των οικονομιών. Αυτά είναι τα μέτωπα, στα οποία πρέπει να δοθούν μάχες. Έτσι θα καταργηθεί στην πράξη η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων.

Χρειάζεται η εκπόνηση συγκροτημένων πολιτικών προτάσεων για όλα αυτά, αλλά και πάλι δεν αρκούν. Οι προοδευτικοί δημοκράτες και οι σοσιαλιστές ξέρουν ότι χρειάζονται δομικές παρεμβάσεις στο οικονομικό σύστημα που έχει διαμορφωθεί τα 30 τελευταία χρόνια για να σωθεί η δημοκρατία που έχει ευτελισθεί και για να μην εκτραπούν προς την ακροδεξιά οι κοινωνίες. Χρειάζεται ένας ριζικός ανασχηματισμός και μία δημοκρατική νομιμοποίηση της Ευρωζώνης μέσω του κοινωνικού ελέγχου του πιστωτικού συστήματος και των αγορών που μόνο χρέη παράγουν για το 99% και κέρδη για το 1% του πληθυσμού.

Σοσιαλδημοκρατία: από την καθίζηση στην αναγέννηση;

Τα υπαρκτά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν τώρα την ευκαιρία της αλλαγής και της επαναδέσμευσης στα συμφέροντα των εργαζομένων όχι  μέσα από τη λογική του ανταγωνισμού, αλλά της κοινωνικής αποτελεσματικότητας και του εκδημοκρατισμού των ευρωπαϊκών και των εθνικών θεσμών. Ο χρόνος τρέχει και η Ακροδεξιά προωθείται. Οι ανατροπές πρέπει να γίνουν τώρα στις ηγεσίες των κομμάτων και να αναδειχθούν ηγέτες με ταξικό πρόσημο.

Οι προσπάθειες τα προηγούμενα χρόνια ανασυγκρότησης του χώρου του ΠΑΣΟΚ υπό τον μανδύα της Δημοκρατικής Συμπαράταξης δεν είναι τίποτα περισσότερο από παιχνίδι μικροεξουσίας των βαρονέτων του χώρου, οι οποίοι προσδοκούν στη νομιμοποίησή τους και στη διαγραφή του παρελθόντος τους. Το ΚΙΝΑΛ δεν έχει δώσει πειστικές απαντήσεις στα κρίσιμα ζητήματα της χώρας.

Με ένα δήθεν καθωσπρέπει λαϊκισμό καταφέρονταν μέχρι τις εκλογές κατά της κυβέρνησης Τσίπρα, καταγγέλλοντας νεοφιλελεύθερα μέτρα, τα οποία είχαν ανενδοίαστα εφαρμόσει οι ίδιοι. Όπως είχε ήδη διαφανεί και όπως αποδείχθηκε και στις ευρωεκλογές και στις εθνικές εκλογές του Ιουνίου, το ΚΙΝΑΛ παραμένει μικρομεσαίο κόμμα. Ως εκ τούτου, η ανασυγκρότηση του σοσιαλιστικού χώρου στην Ελλάδα είναι μία διαδικασία πολύ ευρύτερη και πολύ πιο σύνθετη. Το 32% και του ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές έδειξε ότι χωρίς αυτόν δεν μπορεί να υπάρξει ανασυγκρότηση.