Στα άκρα η κόντρα κυβέρνησης-Δούκα με φόντο την Βασιλίσσης Όλγας

Την Παρασκευή 29 Αυγούστου 2025, τρία υπουργεία – Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πολιτισμού, Υποδομών και Μεταφορών – με κοινή ανακοίνωσή τους, εξέφρασαν την έντονη διαφωνία τους με την απόφαση του δημάρχου Αθηναίων να τροποποιήσει εκ νέου τη χρήση του οδικού άξονα. Παρά τις αντιδράσεις, ο δήμαρχος Χάρης Δούκας δήλωσε αποφασισμένος να προχωρήσει στην υλοποίηση του σχεδίου του.

Ο δήμος Αθηναίων έχει εκπονήσει νέα κυκλοφοριακή μελέτη, η οποία εισάγει τροποποιήσεις στη χρήση της λεωφόρου. Η μελέτη προβλέπει ήπια κυκλοφορία με τη διέλευση όλων των οχημάτων από τη λεωφόρο Βασιλέως Κωνσταντίνου προς το Σύνταγμα και ακολούθως δεξιά προς την οδό Αρδηττού. Κατά τον δήμο, η συγκεκριμένη ρύθμιση θα μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση σε γειτονικές οδικές αρτηρίες κατά περίπου 20%, ενώ θα συνοδευτεί και από πρόσθετες παρεμβάσεις στον περιβάλλοντα χώρο των Στύλων του Ολυμπίου Διός.

Τι αναφέρουν τα τρία αρμόδια υπουργεία

Στην ανακοίνωση των υπουργείων τονίζεται πως οποιαδήποτε παρέμβαση στον τρόπο λειτουργίας της Βασιλίσσης Όλγας απαιτεί εκ νέου εγκρίσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες των συναρμόδιων υπουργείων. Ειδικότερα, σημειώνεται πως η λεωφόρος βρίσκεται εντός του οριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου της Αθήνας και, κατά την εκτέλεση του έργου ανάπλασης, έχουν ανακαλυφθεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία έχουν αναδειχθεί και συντηρούνται. Παράλληλα, πρόκειται για έναν κοινόχρηστο χώρο με ιδιαίτερη σημασία.

Η μέχρι τώρα υλοποιούμενη ανάπλαση έχει λάβει όλες τις αναγκαίες εγκρίσεις, μεταξύ των οποίων και αυτή του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (πράξη 321 της 19ης συνεδρίασης του 2021), αλλά και τις αντίστοιχες αποφάσεις του υπουργείου Πολιτισμού, συμπεριλαμβανομένης της Απόφασης ΥΠΠΟΤ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ03/56665/2802, καθώς και της Απόφασης 3769/14-02-2022, για λογαριασμό της “Ανάπλαση ΑΕ”, η οποία εποπτεύεται από τα συναρμόδια υπουργεία και χρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους.

Επιπλέον, λόγω της διέλευσης του τραμ από την οδό, απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη του ΟΑΣΑ, σύμφωνα με το άρθρο 52 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Οποιαδήποτε τροποποίηση πρέπει να εξεταστεί για τη συμβατότητά της με την ισχύουσα νομοθεσία και τις υφιστάμενες συγκοινωνιακές μελέτες από τις τεχνικές υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.

Κατά συνέπεια, συνεχίζει η ανακοίνωση, οι ενέργειες που εξήγγειλε ο δήμος Αθηναίων δεν παράγουν νομικά αποτελέσματα και ο δήμος οφείλει να τηρήσει τις θεσμοθετημένες διαδικασίες.

Η απάντηση Δούκα

Ο Χάρης Δούκας απάντησε με έντονο τρόπο μέσω ανάρτησής του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλώνοντας ότι ο δήμος Αθηναίων δεν πρόκειται να υποχωρήσει. Κατηγόρησε τα τρία υπουργεία πως τάσσονται υπέρ του Κώστα Μπακογιάννη, τον οποίο χαρακτήρισε «ηττημένο των εκλογών», και ενάντια στο συμφέρον των πολιτών.

Στην ανάρτησή του αναφέρει:

«Τρία υπουργεία συστρατεύονται για να υπερασπιστούν τον ηττημένο των εκλογών κ. Μπακογιάννη, εις βάρος των πολιτών. Με πρωτοφανή πρακτική αγνοούν τη βούληση των πολιτών και της πλειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου της Αθήνας. Πριν πέντε χρόνια, ο κ. Μπακογιάννης, στο πλαίσιο του καταστροφικού “Μεγάλου Περιπάτου”, έκλεισε τη Βασιλίσσης Όλγας με πρόσχημα την πανδημία. Επιδίωξε να μετατρέψει τον δρόμο σε “privé” πέρασμα για όσους χρησιμοποιούσαν το γήπεδο τένις και για τους θαμώνες του καφέ στο Ζάππειο. Τότε, κανένας υπουργός δεν αντέδρασε».

Και συνεχίζει:

«Σήμερα, παριστάνουν τους προστάτες της νομιμότητας για να εμποδίσουν τον Δήμο Αθηναίων. Τους υπενθυμίζουμε ότι η Βασιλίσσης Όλγας ανήκει στους πολίτες και όχι στις πολιτικές σκοπιμότητες. Ο δήμος δεν θα κάνει πίσω. Θα εξαντλήσουμε κάθε θεσμικό μέσο για να υπερασπιστούμε το δημοκρατικό αίτημα των πολιτών για μια πόλη ανοιχτή, δίκαιη και βιώσιμη. Καλούμε όλα τα κόμματα και τους βουλευτές της Αθήνας να λάβουν ξεκάθαρη θέση. Το δικαίωμα στην πόλη είναι ζήτημα δημοκρατίας».

Υπενθυμίζεται ότι, κατά τη διάρκεια πρόσφατης συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου, ο Χάρης Δούκας υποστήριξε τις προτεινόμενες αλλαγές, επικρίνοντας το σχέδιο του προκατόχου του. Συγκεκριμένα, ανέφερε πως το σχέδιο Μπακογιάννη προέβλεπε την κίνηση οχημάτων εντός λωρίδων τραμ και τρόλεϊ, αλλά και την διέλευσή τους από χωματόδρομο εντός του Ζαππείου, κάτι που χαρακτήρισε ως «εγκληματικό». Αντιθέτως, δήλωσε πως η νέα μελέτη στηρίζεται στην «κοινή λογική».

Από την πλευρά του, ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, δεν άφησε ασχολίαστη την υπόθεση. Σε ανάρτησή του δήλωσε:

«Η Βασιλίσσης Όλγας ανοίγει όπως την είχαμε σχεδιάσει. Ένα κόσμημα για όλους τους Αθηναίους και τους επισκέπτες. Αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία. Κόντρα στο ψέμα και τους πολιτικαντισμούς».

Το παρασκήνιο και η αφορμή πίσω από τη σύγκρουση

Μία απλή επαφή να έχει κάποιος γύρω από τα πολιτικά δρώμενα και τις πολιτικές ισορροπίες το τελευταίο διάστημα, και αντιλαμβάνεται πως η ουσία της διαφωνίας δεν είναι μόνο τεχνική ή θεσμική, αλλά κυρίως πολιτική.

Από τη μια πλευρά, η κυβέρνηση σπεύδει να μπλοκάρει μια πρωτοβουλία της Δημοτικής Αρχής επικαλούμενη θεσμικά κωλύματα, και από την άλλη, ο Δήμος στέκεται απέναντι με συγκρουσιακή ρητορική, καταγγέλλοντας παρεμβάσεις που εξυπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες. Είναι προφανές πως και οι δύο πλευρές χρησιμοποιούν το συγκεκριμένο ζήτημα ως αφορμή για μια ευρύτερη πολιτική αντιπαράθεση που ξεπερνά τα στενά όρια του πολεοδομικού σχεδιασμού.

Ο Χάρης Δούκας δεν προχώρησε απλώς σε μια κυκλοφοριακή ρύθμιση. Έκανε μια πολιτική κίνηση πλήρως συνειδητοποιημένος ότι θα προκαλέσει την αντίδραση της κυβέρνησης. Η κίνηση αυτή δείχνει μια πρόθεση να χαράξει σαφή διαχωριστική γραμμή από την προηγούμενη δημοτική διοίκηση, η οποία στηριζόταν ανοιχτά από την κυβέρνηση. Το Μαξίμου, με τη σειρά του, φαίνεται πως βλέπει με δυσπιστία (κάποιος θα έλεγε και εχθρότητα) τον νέο δήμαρχο, φρενάροντας σχεδόν κάθε απόπειρα πρωτοβουλίας του. Η σχέση τους δεν είναι ούτε τυπικά ουδέτερη, ούτε θεσμικά ισορροπημένη.

Παράλληλα, δεν μπορεί να αγνοηθεί το γεγονός πως επί δημαρχίας Κώστα Μπακογιάννη, η κυβέρνηση δεν είχε προβεί σε αντίστοιχες παρεμβάσεις, ακόμα και όταν λαμβάνονταν αποφάσεις με αμφιλεγόμενη νομιμοποίηση, όπως το κλείσιμο της Βασιλίσσης Όλγας με πρόσχημα την πανδημία. Ο πρώην δήμαρχος λειτούργησε για σχεδόν μια πενταετία με ευχέρεια κινήσεων και ελάχιστο θεσμικό έλεγχο. Το ερώτημα λοιπόν τίθεται εύλογα, αν στη θέση του κ. Δούκα υπήρχε σήμερα δήμαρχος προερχόμενος από τη Νέα Δημοκρατία, θα υπήρχε τέτοια σπουδή κυβερνητικής αντίδρασης;

Συμπερασματικά, το ζήτημα της Βασιλίσσης Όλγας είναι μια ακόμα ένδειξη του πώς η καθημερινότητα των πολιτών μετατρέπεται σε πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης. Το κέντρο της Αθήνας δεν έχει ανάγκη από επικοινωνιακές συγκρούσεις, αλλά από λειτουργικές λύσεις που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής. Οι αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται με γνώμονα την εξυπηρέτηση των πολιτών, κι όχι την εξυπηρέτηση της πολιτικής ατζέντας κάθε κυβέρνησης ή δημοτικής αρχής.