Στα Σκόπια θα αποφασίσουν και για την κυβέρνηση Τσίπρα!

Έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, το εάν θα επιβιώσει και πως η κυβέρνηση Τσίπρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το εάν ο Ζάεφ θα περάσει τις δύο κρίσιμες δοκιμασίες: πρώτον να κερδίσει το δημοψήφισμα και δεύτερον να ολοκληρώσει την προβλεπόμενη από τη Συμφωνία των Πρεσπών συνταγματική αναθεώρηση. Σύμφωνα με το δικό του χρονοδιάγραμμα, το δημοψήφισμα θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο ή στις αρχές Οκτωβρίου και η ψηφοφορία στη Βουλή της ΠΓΔΜ για τη συνταγματική αναθεώρηση τον Ιανουάριο 2019.

Εάν ο Ζάεφ σκοντάψει, η Συμφωνία των Πρεσπών θα ακυρωθεί, οπότε και δεν θα ενεργοποιηθεί η “βόμβα” του Πάνου Καμμένου. Με άλλα λόγια, εκτός απροόπτου, η σημερινή κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα παραμείνει και ο χρόνος που θα στηθούν οι κάλπες θα αποφασισθεί από τον Τσίπρα με βάση το τι συμφέρει εκλογικά τον ΣΥΡΙΖΑ.

Εάν, όμως, ο Ζάεφ τα καταφέρει, το μπαλάκι θα περάσει στην Αθήνα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να φέρει τη Συμφωνία προς κύρωση στην ελληνική Βουλή.  Σύμφωνα με τα όσα έχει δημοσίως πει ο μικρός κυβερνητικός εταίρος, τότε θα αποσύρει την εμπιστοσύνη του από την κυβέρνηση και θα περάσει στην αντιπολίτευση. Υπενθυμίζουμε ότι μεσολάβησαν γεγονότα για να οδηγηθεί ο Πάνος Καμμένος σ’ αυτή τη θέση.

Αρχικά είχε δηλώσει πως απλώς δεν θα ψηφίσει την τότε υπό διαπραγμάτευση συμφωνία, υπογραμμίζοντας πως δεν πρόκειται να ρίξει την κυβέρνηση. Στη συνέχεια, όταν πιέσθηκε πολιτικά, έκανε ένα ακόμα βήμα: δήλωσε πως ο ίδιος και τα στελέχη των ΑΝΕΛ που κατέχουν υπουργικά χαρτοφυλάκια θα παραιτηθούν, αλλά και πάλι δεν θα ρίξει την κυβέρνηση. Ειδικά μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, όμως, το κόμμα του απειλείται με αποδόμηση. Χρειάσθηκε να χάσει δύο βουλευτές και πολλά στελέχη για να δηλώσει πως οι ΑΝΕΛ θα αποσύρουν την εμπιστοσύνη τους από την κυβέρνηση, εάν αυτή φέρει τη Συμφωνία προς κύρωση στη Βουλή.

Η μετατόπιση Καμμένου

Για την ακρίβεια, η δήλωση Καμμένου έχει ως εξής: «Δεν πρόκειται να έρθει σε κύρωση η Συμφωνία των Πρεσπών, χωρίς την άποψη του ελληνικού λαού. Ο ελληνικός λαός θα αποφασίσει. Αυτό γίνεται ή με την ψήφιση από 180 βουλευτές, ή με δημοψήφισμα ή με εκλογές. Με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο». Εάν ο υπουργός Άμυνας ακριβολογεί και ξέρει τι λέει, η δήλωσή του αυτή έχει σημασία, γιατί εμμέσως επιβεβαιώνει πληροφορίες για τις προθέσεις του Τσίπρα. Δεν λέει ότι οι ΑΝΕΛ θα αποσύρουν την εμπιστοσύνη τους από την κυβέρνηση, κάτι που εξαρτάται από τους ίδιους. Λέει ότι η Συμφωνία δεν θα σταλεί προς κύρωση.

Εάν και εφόσον στα Σκόπια ολοκληρωθεί η συνταγματική αναθεώρηση και το μπαλάκι περάσει στην Αθήνα, ο Τσίπρας θα βρεθεί από πολιτικής απόψεως σε δίλημμα (τέλος Ιανουαρίου αρχές Φεβρουαρίου). Με δεδομένη τη θέση Καμμένου, οι επιλογές του θα είναι δύο:

• Πρώτον, να προσπαθήσει να συνεχίσει ως κυβέρνηση μειοψηφίας, επιδιώκοντας την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών με τους διαθέσιμους πρόθυμους γι’ αυτόν τον σκοπό.
• Δεύτερον, να προκηρύξει εκλογές, επικαλούμενος το γεγονός ότι ο συσχετισμός δυνάμεων στη Βουλή δεν επιτρέπει την κύρωση με την πλειοψηφία που από πολιτικής απόψεως ταιριάζει σε μία τόσο σημαντική συμφωνία. Από συνταγματικής απόψεως, βεβαίως, η Συμφωνία μπορεί να κυρωθεί από την πλειοψηφία των παρόντων, αρκεί να μην είναι λιγότεροι από 75.

Το ενδεχόμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει εν πλω κυβερνητικό εταίρο δεν φαίνεται πιθανό. Σύμφωνα με τα όσα έχουν δηλώσει τα μικρά κόμματα, κανένα δεν είναι διατεθειμένο να πάρει τη θέση των ΑΝΕΛ. Ο Θεοδωράκης με το εναπομείναν Ποτάμι, έχει πει πως θα ψηφίσει την κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά δεν θα στηρίξει την κυβέρνηση. Ούτε λόγος για το ΚΙΝΑΛ της Γεννηματά και την Ένωση Κεντρώων του Λεβέντη. Παρόλα αυτά, καλό είναι να αποφεύγονται τα απόλυτα συμπεράσματα. Μέχρι τότε, άλλωστε, θα κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και πολλά μπορούν να συμβούν.

Πρόταση δυσπιστίας

Αλλά κι αν τα μικρά κόμματα παραμείνουν στη σημερινή θέση τους, για να πέσει η κυβέρνηση πρέπει να κατατεθεί πρόταση δυσπιστίας, η οποία να υπερψηφισθεί από 151 βουλευτές. Αυτό δεν είναι αυτονόητο. Ακόμα και εάν οι ΑΝΕΛ αποφάσιζαν να υπερψηφίσουν πρόταση δυσπιστίας, που θα προερχόταν προφανώς από τη ΝΔ, δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα πειθαρχούσαν όλοι οι βουλευτές τους.

Χωρίς πρόθεση να προκαταλάβουμε τη στάση κανενός είναι εμφανές πως τουλάχιστον ο Παπαχριστόπουλος βρίσκεται πολύ κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ για να ψηφίσει πρόταση δυσπιστίας. Σε μικρότερο βαθμό αυτό ισχύει και για τον Κουίκ και την Κουντουρά. Ο Ζουράρις έχει δηλώσεις πως δεν θα ρίξει αριστερή κυβέρνηση. Ο δε Δανέλλης του Ποταμιού φαίνεται πως έχει βάλει πλώρη για τον ΣΥΡΙΖΑ. Με άλλα λόγια, η απόσυρση των ΑΝΕΛ από τη συμπολίτευση δεν σημαίνει υποχρεωτικά και πτώση της κυβέρνησης.

Σύμφωνα με αξιόπιστες πληροφορίες, μάλιστα, οι σχέσεις Τσίπρα-Καμμένου μπορεί να δοκιμάζονται, αλλά δεν έχουν διαρραγεί, ούτε σε πολιτικό ούτε σε προσωπικό επίπεδο. Οι δύο τους έχουν συμφωνήσει πως πριν λάβουν οριστική απόφαση θα περιμένουν να δουν πως θα εξελιχθούν τα πράγματα στα Σκόπια. Μόνο όταν θα είναι καθαρός ο ορίζοντας θα συζητήσουν για το πώς θα πορευθούν στη συνέχεια.