Στη “στρούγκα” του ευρώ και η Κροατία…
05/01/2023Η Κροατία κατέστη από πρώτης του νέου έτους, η 20η χώρα-μέλος της ΕΕ που ταυτοχρόνως υιοθέτησε το ευρώ ως εθνικό της νόμισμα και προσχώρησε στην Συνθήκη Σένγκεν, η οποία καταργεί τους συνοριακούς ελέγχους για τους πολίτες των άλλων χωρών της ΕΕ. Μετά από μία 10ετία αφ’ ης η Κροατία έγινε το 27ο μέλος της ΕΕ, εφέτος, την 13η Ιανουαρίου, θα παύσει να χρησιμοποιεί το εθνικό της νόμισμα, την κούνα, και θα υιοθετήσει το ευρώ στην ισοτιμία 7,5 κούνα ανά ευρώ.
Η Κροατία, το περισσότερο “γερμανικό” ομόσπονδο κρατίδιο της πρώην Γιουγκοσλαβίας, είναι γνωστή για το περιπετειώδες παρελθόν, το καλό της ποδόσφαιρο και τις γραφικές Δαλματικές Ακτές. Ήταν η πρώτη που αποσκίρτησε από την Γιουγκοσλαβία όταν το κομμουνιστικό καθεστώς κατέρρευσε (1989) κατ’ απαίτηση του τότε Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Γκένσερ.
Στο τελευταίο παγκόσμιο κύπελο στο Κατάρ ήταν μέσα στις τέσσαρες φιναλίστ. Με ένα πληθυσμό που δεν υπερβαίνει τα πέντε εκατομμύρια, προσελκύει τέσσερις φορές περισσοτέρους τουρίστες –κυρίως Ευρωπαίους– και έχει μακρά αθλητική παράδοση. Μέχρι τούδε ήταν ένα κράτος με “καλή” αστυνομία κι αυστηρούς συνοριακούς ελέγχους που δεν επέτρεπαν την είσοδο “παρείσακτων” (“Πολωνών υδραυλικών” και λαθρομεταναστών από την Αφρική και την Μέση Ανατολή).
Ο ευσεβής πόθος του Πλένκοβιτς
Δεν είναι βέβαιον ότι θα συνεχίσει έτσι, αν κι ο πρωθυπουργός της, κατά τις σχετικές πανηγύρεις της εντάξεως στην Ευρωζώνη, ο Αντρέι Πλένκοβιτς, διαβεβαίωσε τους παρισταμένους καρεκλοκένταυρους της ΕΕ ότι «ο πληθωρισμός (13,5% επί του παρόντος) θα πέσει αφού ο μέσος όρος του στη ΕΕ είναι 10%.
Πρόκειται βεβαίως περί ευσεβούς πόθου αμφιβόλου αξίας, καθώς με την μέχρι τούδε εμπειρία η αλλαγή του νομίσματος δίνει την ευκαιρία σε διαφόρους αετονύχηδες να ανεβάσουν τις τιμές, εκμεταλλευόμενοι την άγνοια του κοσμάκη, όπως συνέβη και στην χώρα μας το 2002. Τότε που αμέσως μετά την εγκατάλειψη της δραχμής οι τιμές διπλασιάσθηκαν και ήδη τραβούν την ανηφόρα παρά τον “εξευρωπαϊσμό” της ελληνικής οικονομίας.
Εν τούτοις, για την Κροατία ήταν συμβατική υποχρέωση η υιοθέτηση του “κοινοτικού κεκτημένου”, την οποία ανέλαβε με την ένταξη της στην ΕΕ κατά την πέμπτη διεύρυνση το 2004. Δεν ήταν μωροφιλοδοξία της τοπικής “ελίτ”. Η “ελίτ” της Κροατίας το τραίναρε όσο μπορούσε, αλλά οι ευρωπαϊκές αρχές (Φον ντερ Λάιεν κλπ) της έβαλαν “το μαχαίρι στο λαιμό”
και τελικώς δεν μπόρεσε να αποφύγει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Τώρα, αν τον πολιτικό οργασμό μέσα στην Ευρωζώνη και στη Ζώνη Σένγκεν θα διαδεχθεί η ευρωπαϊκή ευωχία ή μία βαθιά απογοήτευση, θα το δείξει ο χρόνος. Πάντως, η Κροατία δεν υιοθετεί την ευρωπαϊκή πατέντα της αφομοιώσεως σε κατάλληλη εποχή. Εκτός από το παγκόσμιο κύπελο, η Κροατία έχασε και την ευνοϊκή περίοδο των χαμηλών επιτοκίων της Ευρωζώνης.
Η Λαγκάρντ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης ετοιμάζεται τώρα να ανεβάσει κι άλλο τα επιτόκια για να τιθασεύσει, ως ισχυρίζεται, τον ευρωπληθωρισμό, ο οποίος, όμως, τρέχει με πενταπλάσια ταχύτητα από ό,τι προέβλεπε η μυθοπλασία του ευρώ. Μυθοπλασία την οποία λησμόνησε κι ο δικός μας ο Γιάννης Στουρνάρας πρόεδρος της Τράπεζας της Ελλάδας από εξαετίας. Ευχόμαστε στον κροατικό λαό μία καλή χρονιά και να μην υποστεί τις ιδικές μας δοκιμασίες με την ευρωπαϊκή περιπέτεια, που ξεκίνησε και σ’ αυτή την χώρα της Βαλκανικής, δίχως αρκετή περίσκεψη.