Συνεχίζει να προκαλεί η Άγκυρα, αλλά ικανοποιημένη η Αθήνα!

Ικανοποιημένη δηλώνει η ελληνική πλευρά από τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής σχετικά με την Τουρκία και τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Το δήλωσε με την άφιξη του στις Βρυξέλλες ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στο αρχικό Σχέδιο Συμπερασμάτων και το επανέλαβε σήμερα η κυβερνητική εκπρόσωπος. Η Άγκυρα, ωστόσο, δεν έχει παραιτηθεί από τις ανυπόστατες αιτιάσεις της, τις οποίες επαναφέρει σε κάθε ευκαιρία, συνεχίζοντας παραλλήλως τις συστηματικές προκλήσεις της.

Η ελληνική κυβέρνηση προτάσσει πάντως το γεγονός ότι και αυτή η Σύνοδος επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα προηγούμενων και κυρίως εκείνης του Μαρτίου. Επιβεβαίωσε δηλαδή, όπως υπενθύμισε η κυβερνητική εκπρόσωπος, τα συμπεράσματα των Ευρωπαίων ηγετών, τα οποία βασίστηκαν στην γνωστή “έκθεση Μπορέλ”. Αυτό που κρίνει σημαντικό η Αθήνα είναι ότι επαναλαμβάνεται ο «σταδιακός, αναλογικός και αναστρέψιμος» τρόπος προώθησης της λεγόμενης θετικής ατζέντας με την Τουρκία.

Μέχρι στιγμής πάντως έχουμε δει μόνον τον «σταδιακό» τρόπο, με τον οποίο η Τουρκία αποσπά κάθε φορά κάποιο όφελος από την ΕΕ, χωρίς ωστόσο, να παραιτείται από τις αναθεωρητικές πολιτικές της και από τα νεο-οθωμανικά οράματα του Ερντογάν. Οι προκλητικές δηλώσεις κορυφαίων Τούρκων υπουργών, όπως ο Άμυνας Ακάρ, συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια της Συνόδου, δείχνοντας, αν μη τι άλλο, ότι αυτή η περιβόητη αποκλιμάκωση, την οποία χαιρέτισαν και πάλι οι Ευρωπαίοι, είναι περιστασιακή και απλός τακτικισμός.

Από την άλλη, δεν είναι και τόσο αναλογικό το να προωθείς μια θετική ατζέντα σε κάποιον, επειδή έχει προχωρήσει σε κινήσεις αποκλιμάκωσης, παρακάμποντας το γεγονός ότι αυτός είναι εκείνος που προκάλεσε την κλιμάκωση. Σε μια τέτοια περίπτωση έχουμε να κάνουμε μάλλον με επιβράβευση του εκβιαστή και του παραβατικού, παρά για μια σχέση που διέπεται από κανόνες.

Γιαβάς γιαβάς τα οφέλη στην Τουρκία

Η ελληνική πλευρά προτάσσει και το ότι στην απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών αναφέρεται πως η προώθηση της θετικής ατζέντας είναι πάντα υπό την αίρεση της συμπεριφοράς και της εποικοδομητικής διάθεσης που θα πρέπει να δείξει η Τουρκία, δίνοντας συνέπεια  και μονιμότητα στην αποκλιμάκωση. Μόλις χθες όμως ο Ακάρ επανέλαβε τις πολεμικές κραυγές του για την υπεράσπιση της “Γαλάζιας Πατρίδας”, ένα δόγμα που όλοι γνωρίζουν ότι βασίζεται στην καταπάτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων δύο κρατών μελών της ΕΕ: της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Θετικό είναι πάντως, για την ώρα τουλάχιστον, ότι παρά τις πιέσεις της Μέρκελ δεν πέρασε η γερμανική θέση να ξεκινήσουν αμέσως και στο σύνολό τους όλες οι διαδικασίες για την επέκταση της Τελωνειακής Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας. Ένα ζήτημα που προφανώς η Μέρκελ θέλει να κλείσει πριν την αποχώρησή της, αλλά μάλλον λόγω αυτής της αποχώρησης είδαν και άλλοι στις Βρυξέλλες μια ευκαιρία να ξαναμοιραστεί η τράπουλα.

Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει βέβαια το ενδεχόμενο το Βερολίνο να συνεχίσει τις πιέσεις προς αυτήν την κατεύθυνση με την πρώτη ευκαιρία. Για την ώρα πάντως οι σαφείς αναφορές στην Κύπρο και το Κυπριακό είναι ένας λόγος μερικής ικανοποίησης για την Αθήνα και τη Λευκωσία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει άλλωστε δεσμευμένο για την επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο της “δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα”, όπως προβλέπει και η εντολή που έχει στα χέρια του ο ΓΓ του ΟΗΕ. Η Άγκυρα, ωστόσο, έχει άλλα σχέδια και εξακολουθεί να προκαλεί τόσο στην κυπριακή ΑΟΖ όσο και στα Βαρώσια.

Μήνυμα προς την Άγκυρα έχει όμως και η αναφορά του Κειμένου Συμπερασμάτων στο μεταναστευτικό, για το οποίο τονίζει ότι δεν πρέπει να εργαλειοποιείται έναντι χωρών. τα περσινά γεγονότα στον Έβρο έχουν αφήσει το αποτύπωμα τους σε αυτήν την ευρωπαϊκή θέση, ο Ερντογάν παραμένει όμως στο απυρόβλητο για παλιότερες, εκβιαστικές προς την ΕΕ, δηλώσεις του, ότι θα γεμίσει την Ευρώπη με πρόσφυγες και μετανάστες. Για την ώρα πάντως, ο Τούρκος πρόεδρος ετοιμάζεται να εισπράξει τα 3,5 δισ. ευρώ, από τα συνολικά 5,7 δισ. ευρώ που η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει να διατεθούν σε χώρες της Μέσης Ανατολής (περιλαμβάνονται ο Λίβανος και η Ιορδανία) για τη στήριξη των Σύρων προσφύγων που φιλοξενούν.