Συσπείρωση γύρω από τη “σημαία” – Η πανδημία εκτόξευσε τη δημοφιλία ηγετών

Η πανδημία ανέτρεψε αναπάντεχα και βίαια όλα όσα θεωρούσαμε αυτονόητα και σταθερά. Επηρέασε κάθε πτυχή της καθημερινότητας των πολιτών, ανεξάρτητα εάν αυτοί ζουν στη Ρώμη, στην Αθήνα, στη Νέα Υόρκη, ή σε μια πόλη της Κίνας. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να μην λειτουργήσει και ως καταλύτης πολιτικών εξελίξεων, επηρεάζοντας την απήχηση και το προφίλ των παγκόσμιων ηγετών. Των ανθρώπων που κλήθηκαν να διαχειριστούν την πανδημία, για την εξέλιξη της οποίας μόνο υποθέσεις γίνονται από τους αρμόδιους επιστήμονες.

Άλλοι πολιτικοί επιβραβεύθηκαν κι άλλοι είδαν το προφίλ τους να αποδομείται, ανάλογα με τα ανακλαστικά που επέδειξαν. Μία κατηγορία έτριβαν τα μάτια τους μπροστά στο πλεόνασμα της δημοφιλίας τους. Οι πολιτικοί επιστήμονες αποκαλούν τη στροφή αυτή “συσπειρωτικό αποτέλεσμα”. Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει την προσωρινή αύξηση της δημοτικότητας που απολαμβάνουν οι ηγέτες κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.  Κατάλληλο για την περίπτωση αυτή είναι και το “συσπείρωση γύρω από τη σημαία” (rally round the flag).

Σε περιόδους πολέμου, ή φυσικών καταστροφών, οι πολίτες τείνουν να συσπειρώνονται γύρω από τις ηγεσίες τους. Σε δημοσίευμά του ο Economist εξηγεί ότι «η δημοτικότητα των πολιτικών ηγετών ανεβαίνει σε αυτές τις περιστάσεις, επειδή κυριαρχούν στην κάλυψη του Τύπου, ηγούνται της αντίστασης, ενώ οι φωνές της αντιπολίτευσης σβήνουν, αν δεν θεωρούνται κιόλας… προδοτικές».

Ύστερα από μια μακρά περίοδο κοινωνικής αμφισβήτησης απέναντι στο πρόσωπό του, ο πρόεδρος Μακρόν φαίνεται να κερδίζει ξανά κάποιο από το χαμένο έδαφος. Παρ’ ότι η Γαλλία χτυπήθηκε σφοδρά από τον κορωνοϊό, η δημοτικότητά του εκτοξεύτηκε. Η συντριπτική πλειονότητα των Γάλλων συμφωνούν με τα δραστικά μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας που αυτός έλαβε, παρότι με καθυστέρηση.

Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση, περίπου το 51% των Γάλλων δηλώνει ότι εμπιστεύεται τον Μακρόν. Το ποσοστό αυτό συνιστά μία αύξηση 13 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Αξίζει να αναφερθεί ότι είναι η πρώτη φορά σε δύο χρόνια που η δημοφιλία του Μακρόν ξεπερνά το 50%.

Στο 72% ο Κόντε

Πολιτική ανάταση βιώνει και η Γερμανίδα καγκελάριος, η οποία τον τελευταίο χρόνο έμοιαζε να διολισθαίνει προς την πρόωρη σύνταξη κι αυτό να αποτυπώνεται στα ποσοστά δημοφιλίας της. Η τελευταία δημοσκόπηση των τηλεοπτικών δικτύων RTL και Ν-TV εμφανίζει τον συνασπισμό των χριστιανικών κομμάτων (Χριστιανοδημοκράτες και Χριστιανοκοινωνιστές) υπό την ηγεσία της Μέρκελ να αγγίζει το 39% στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Στις τελευταίες εκλογές εξασφάλισε 32,9% και αναγκάστηκε να συνεργαστεί εκ νέου με τους Σοσιαλδημοκράτες.

Μία από τις πιο εντυπωσιακές περιπτώσεις, όμως, είναι αυτή του Ιταλού πρωθυπουργού. Ο Κόντε είδε τα ποσοστά του να εκτοξεύονται στο 71%. Πάνω δηλαδή από 27 μονάδες. Αλλά και ο Βρετανός ομόλογός του είδε τη δημοτικότητά του να ενισχύεται κατά πέντε εκατοστιαίες μονάδες από τις αρχές Φεβρουαρίου. Κι αυτό παρ’ ότι άργησε να αντιδράσει, φλερτάροντας με την θεωρία για την ανοσία της αγέλης, με αποτέλεσμα η Αγγλία να θρηνήσει χιλιάδες απώλειες, Οι Βρετανοί, πάντως, φαίνεται να τον επιβραβεύουν για τη γενναιότητά του να παραδεχθεί το λάθος του και να κάνει στροφή 180 μοιρών.

Μπορεί το 2019 να μην ήταν εύκολη χρονιά για τον Καναδό πρωθυπουργό, αλλά ο Τζάστιν Τριντό βλέπει πλέον τη δημοτικότητά του να αυξάνει 16 ολόκληρες μονάδες. Από το 42% έφτασε το 58. Ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον είχε δει τα ποσοστά του να κατακρημνίζονται, με τους πολίτες να εκφράζουν την δυσαρέσκεια της για τους χειρισμούς της κυβέρνησης κατά την περίοδο των πυρκαγιών. Μετά τον κορωνοϊό, όμως, η τύχη του χαμογέλασε. Έθεσε υπό έλεγχο την πανδημία, εξασφάλισε τεστ και οι πολίτες του το ανταπέδωσαν.

Πάνω ο Μητσοτάκης, κάτω ο Τραμπ

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανήκει στους ευνοημένους της κρίσης, παρ’ ότι τα ποσοστά δημοφιλίας του ήταν ήδη υψηλά και πριν τον κορωνοϊό. Τα στοιχεία, όμως, δείχνουν ότι η μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων επικροτεί τους χειρισμούς της κυβέρνησης. Έτσι αυξάνεται στις 18 μονάδες το προβάδισμα της ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ εξαιτίας του Έβρου και της πανδημίας.

Ο Αμερικανός πρόεδρος είναι ιδιάζουσα περίπτωση. Προς τα τέλη Μαρτίου απολάμβανε τα μεγαλύτερα ποσοστά δημοφιλίας από την αρχή της θητείας του. Η πανδημία, όμως, έπληξε την εικόνα μιας στιβαρής κυβέρνησης που είχε καλλιεργήσει. Οι πολίτες χάνουν σταδιακά την εμπιστοσύνη στις παραινέσεις του. Αυτό δειλά-δειλά έχει αρχίσει να αποτυπώνεται στις δημοσκοπήσεις.

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο  της εταιρείας δημοσκοπήσεων των Δημοκρατικών Global Strategies, Νικ Γκούρεβιτς οι Αμερικανοί ψηφοφόροι παραμένουν θυμωμένοι με τον Τραμπ καθώς το 62% δηλώνει ότι δεν πήρε αρκετά σοβαρά την πανδημία από την αρχή και μόλις το 28% απαντά ότι λειτούργησε σωστά. Τα γενικά ποσοστά του, όμως, ακόμα αντέχουν, αν και οι κυβερνήτες του Δημοκρατικού Κόμματος έχουν σημειώσει αξιοσημείωτα μεγάλη αύξηση στη δημοτικότητά τους.

Αυτός που έχει κατακρεμνιστεί είναι ο Βραζιλιάνος πρόεδρος. Ο Μπολσονάρο έχει χάσει την εμπιστοσύνη των πολιτών του, αλλά και των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι είχε χαρακτηρίσει τον κορωνοϊό μία απλή γριπούλα! Γεγονός όμως, παραμένει ότι τίποτα δεν είναι γραμμένο σε πέτρα. Όταν ο φόβος υποχωρεί και ο πανικός χαλαρώνει, όλα επανέρχονται σε μία κανονικότητα. Μεταξύ αυτών και τα ποσοστά των ηγετών…