Τα αλλεπάλληλα βήματα προς τα πίσω δεν είναι εξωτερική πολιτική

Αφού μηδένισε ξαφνικά την εξωτερική πολιτική της διακυβέρνησης Καραμανλή, που τότε υπουργός εξωτερικών ήταν η αδελφή του (!) ξέφυγε από κάθε μέτρο παριστάνοντας τον μεγάλο σκακιστή της εξωτερικής πολιτικής λέγοντας: «Στο σκάκι προτιμώ να παίζω με τα λευκά… Θέλω να έχω την πρωτοβουλία των κινήσεων». 

Και επειδή στη συγκεκριμένη περίπτωση το θέμα εστιάζεται στις σχέσεις με την Τουρκία αφήνοντας εκτός θέματος τη θέση, το ρόλο και το κόστος της χώρας στον Ουκρανικό πόλεμο, θα ήταν χρήσιμο να δούμε και να συγκρίνουμε την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας με την αντίστοιχη της Τουρκίας και τα παραγόμενα αποτελέσματα.

Το ποιο πρόσφατο γεγονός είναι ότι η Τουρκία έκλεισε και επίσημα τη συμφωνία για την προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter Typhon υπογράφοντας με την εξ αρχής πρόθυμη Βρετανία, αλλά και εξασφαλίζοντας το “ναι” της άλλοτε επιφυλακτικής Γερμανίας. Σύμφωνα με το Bloomberg,  το Βερολίνο είχε ενημερώσει προκαταβολικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Δεν μάθαμε όμως τι απάντησε και τι προτίθεται να κάνει ο σπουδαίος “σκακιστής” για το θέμα αυτό. 

Τα “ήρεμα νερά” ως κέρδος για την Τουρκία

Υπερηφανεύεται για ήρεμα νερά, μόνο που αυτά προκύπτουν από συνεχείς υποχωρήσεις μας. Υπό την απειλή της Τουρκίας που έχει κλειδώσει τη θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου ματαιώθηκε το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας Κύπρου με υποθαλάσσιο καλώδιο. Χαμπάρι δεν πήρε η ελληνική εξωτερική πολιτική από τις εξελίξεις στη Συρία που πέρασε στην επιρροή της Τουρκίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το θαλάσσιο χώρο που ανήκει στη Δαμασκό.

Να θυμηθούμε τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου για την ανατροπή του καθεστώτος στη Συρία. «Η Ελλάδα χαιρετίζει την πτώση του καθεστώτος Άσαντ και ελπίζει να διασφαλιστεί άμεσα η ειρήνη στη Συρία και να αναδειχθεί δημοκρατική κυβέρνηση»! Τη συνέχεια την γνωρίζουμε. Δυστυχώς την γνωρίζουν και οι χριστιανοί της Συρίας. Ούτε καν σεβαστοί συνομιλητές με τον στρατάρχη Χάφταρ της ανατολικής Λιβύης δεν καταφέραμε να γίνουμε.

Για ποιο λόγο λοιπόν να ταράξει  τα ήρεμα νερά ο Ερντογάν, όταν τα συμφέροντα του υπηρετούνται έτσι καλύτερα, με τη Δύση να θεωρεί τον Τούρκο πρόεδρο κρίσιμο παράγοντα για τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο και στην Ευρώπη εντάσσοντας την Άγκυρα ως πολύτιμο εταίρο στην Ευρωπαϊκή άμυνα, παρότι κατέχει στρατιωτικά τη μισή Κύπρο;  Θυμάστε τη φωτογραφία από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη που ήταν ο Ερντογάν (μπροστά – μπροστά δίπλα στον Τραμπ) και που ήταν ο Μητσοτάκης, που έψαχνε εναγωνίως για μια χειραψία και παραμίλαγε μόνος του μπας και προκαλέσει κάποια ανταπόκριση; 

Η εξωτερική πολιτική του Ερντογάν στα Βαλκάνια

Τι για παράδειγμα καταφέραμε εμείς στα Βαλκάνια και τι η Τουρκία; Η μοναδική χώρα στην περιοχή με φιλική διάθεση συνεργασίας ήταν η Βόρεια Μακεδονία που μετά τη συμφωνία των Πρεσπών, είχε αναθέσει την προστασία του εναέριου χώρου της στην Ελλάδα, που ουδόλως η κυβέρνηση Μητσοτάκη ενδιαφέρθηκε και τα Σκόπια την ανέθεσαν στην Ιταλία! Όσο δε από οικονομική διείσδυση, μηδέν εις το πηλίκον. 

Κατά την επίσκεψη του Ερντογάν στο Βελιγράδι το 2024, ο Σέρβος πρόεδρος Βούτσιτς χαρακτήρισε την Τουρκία «τη μεγαλύτερη δύναμη στα Βαλκάνια», τονίζοντας ότι η Σερβία αναμένει τη συνέχιση της τουρκικής υποστήριξης για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Μάλιστα, εξήρε τον ίδιο τον Ερντογάν ως ένα πρόσωπο που «κατανοεί πολύ καλά τα προβλήματα στα Βαλκάνια και λέει πάντα ότι ο διάλογος είναι ο μόνος τρόπος για την επίλυσή τους».

Οι εμπορικές συναλλαγές  της Τουρκίας με τα Δυτικά Βαλκάνια αυξάνονται συνεχώς, με τις εξαγωγές της Αγκυρας  να ξεπερνούν τα 4 δισεκατομμύρια δολάρια και τις εισαγωγές να φτάνουν τα 700  εκατ. ευρώ. Η Άγκυρα ενισχύει επίσης την αμυντική συνεργασία με τις χώρε αυτές, έχοντας εξασφαλίσει από τα Τίρανα ελλιμενισμό των πολεμικών της πλοίων στο Ιόνιο στο λιμάνι της Αυλώνας και διαπραγματεύεται την πώληση μη επανδρωμένων αεροσκαφών Bayraktar στη Σερβία, την Αλβανία, αλλά και τη Ρουμανία.

Για την Τουρκία, τα Βαλκάνια αντιπροσωπεύουν μια “φιλική Ευρώπη»”, αποτελώντας την απαραίτητη πύλη προς τις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πολύτιμα πολιτικά πλεονεκτήματα. Να κάνουμε συγκρίσεις; Τι απαντά ο σκακιστής μας; Ποια είναι η δικά μας πολιτική; Δική μας πολιτική απλά δεν υπάρχει. Η δική του πολιτική είναι να περνά ο χρόνος χωρίς φουρτούνες με οπουδήποτε εθνικό κόστος μέχρι να αποχωρήσει από την εξουσία. 

Ο χρόνος θα δείξει…

Θα περιμένουμε τις αντιδράσεις. Η επίθεση στον Καραμανλή θα έχει ασφαλώς παρενέργειες στο εσωτερικό της ΝΔ και γενικότερα στις πολιτικές ισορροπίες.  Οι ολιγάρχες που στήριξαν και προστατεύαν τον Μητσοτάκη ανησυχούν, καθώς από τις επιλογές του άρχισαν να θίγονται και τα δικά τους συμφέροντα. Είναι χαρακτηριστική η αντίδραση του γνωστού μεγαλοβιομήχανου Ευάγγελου Μυτιληναίου για την εγκληματική διαχείριση των Ευρωπαίων τόσο για το θέμα των δασμών που ανακοίνωσε ο Τραμπ όσο για το ενεργειακό κενό που βυθίζει την Ευρωπαϊκή οικονομία ταχύτατα σε ύφεση με την ελληνική κυβέρνηση να αδιαφορεί προκλητικά!