Τα φαντάσματα της κυβέρνησης και το άρθρο 11 του Συντάγματος

Σήμερα το πρωί, ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη βγήκε σε πρωϊνό τηλεοπτικό “παράθυρο” για να υπεραμυνθεί της ανακοίνωσης της αστυνομίας για πλαφόν έως 100 άτομα στις συναθροίσεις «κάποτε σε αυτή τη χώρα πρέπει να αποφεύγουμε να βλέπουμε φαντάσματα». Αυτό το είπε, διότι στο πάνελ υπήρχαν αντιδράσεις για το εν λόγω μέτρο, ενόψει του εκπαιδευτικού συλλαλητηρίου.

«Με Απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, απαγορεύονται από την 06:00 ώρα σήμερα (26 Ιανουαρίου 2021) έως και την 06:00 ώρα της 1ης Φεβρουαρίου 2021, σε όλη την επικράτεια, όλες οι δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις, στις οποίες συμμετέχουν περισσότερα από 100 άτομα» λέει η ανακοίνωση της Αστυνομίας. Την πρόταση έκανε η Επιτροπή Επιδημιολόγων και οι αρχές την υιοθέτησαν.

Ο υπουργός δήλωσε ότι μιλάει για το άρθρο 11 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο οι Έλληνες έχουν το δικαίωμα να συνέρχονται ήσυχα και χωρίς όπλα. Επίσης προβλέπει ότι «μόνο στις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις μπορεί να παρίσταται η αστυνομία. Ωστόσο, οι υπαίθριες συναθροίσεις μπορούν να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής, γενικά, αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, σε ορισμένη δε περιοχή, αν απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής, όπως νόμος ορίζει». Η κυβέρνηση δεν καταργεί το άρθρο, απλά βάζει ένα ταβάνι για λόγους υγείας στον αριθμό των διαδηλωτών.

Παρά το γεγονός ότι η υγεία είναι το διακύβευμα, το μέτρο της κυβέρνησης δεν αγγίζει τις περιπτώσεις των μαγαζιών. Η Ερμού που συγκεντρώνει χιλιάδες κόσμο που πάνε να ψωνίσουν δεν αποτελούν κίνδυνο, ενώ οι εκατοντάδες φοιτητές που θα αντιδράσουν σε ένα νομοσχέδιο είναι υγειονομική βόμβα; Η διαμαρτυρία αντιμετωπίζεται έτσι ως “πολυτέλεια”, την οποία μπορούμε να στερηθούμε, ενώ η κατανάλωση όχι, διότι η οικονομία γονατίζει και συνεπώς η επιβίωση.

Πάντως, σύμφωνα με φρέσκια μελέτη του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ (καλοκαίρι 2020) της δρ. Μονίκ Τέλορ το να βρίσκεται κάποιος σε εξωτερικούς, ανοιχτούς χώρους θεωρείται λιγότερο επικίνδυνο φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι φοράς πάντα μάσκα. «Η συγκέντρωση σε εξωτερικούς χώρους με πειθαρχημένη κοινωνική απόσταση θα ήταν καλή για όλους μας, για πολλούς λόγους πέρα ​​από τις διαδηλώσεις. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα σταγονίδια που είναι φορτωμένα με ιούς μπορούν να ταξιδέψουν έξι πόδια, οπότε η χρήση μάσκας και η διατήρηση αυτής της απόστασης είναι κρίσιμης σημασίας». Ήταν μια μελέτη ειδικά για το ζήτημα των διαδηλώσεων σε συνάρτηση με τον κορονοϊό.

Ντε και καλά τώρα

Πράγματι, η εξάπλωση του κορονοϊού απασχολεί τις αρχές, εξάλλου αυτή είναι η ευθύνη τους. Ωστόσο, γιατί η κυβέρνηση φέρνει ένα τέτοιο νομοσχέδιο σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία; Δεν θα αναφερθώ εδώ στην ουσία του νομοσχεδίου, αν πρέπει ή όχι να μπει αστυνομία στα ιδρύματα. Σημασία εδώ έχει η διαδικασία. Στη δημοκρατία πρέπει να υπάρχει δράση και αντίδραση, ειδάλλως αν λειτουργεί μόνο το ένα (νομοθέτηση) και το άλλο (διαμαρτυρία) είναι σε περιστολή για “λόγους υγείας” τότε παρεκκλίνει σε κάτι που δεν είναι δημοκρατικό. Οπότε είναι λογικό ο κόσμος να ανησυχεί για τις αυταρχικές πρακτικές της φιλελεύθερης κυβέρνησης. Γι’ αυτό πανεπιστημιακοί ζητάνε περισσότερο χρόνο για διαβούλευση.

Στο επιχείρημα αυτό, ο βουλευτής της ΝΔ Χριστόδουλος Σταφανάδης απάντησε με κάτι που ακούγεται εξίσου λογικό. Επειδή ο κορονοϊός είναι κάτι που θα διαρκέσει πολύ ακόμα, αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσει η νομοθετική διαδικασία, καθώς έτσι θα καθυστερήσει και η κυβέρνηση στην υλοποίηση των δεσμεύσεών της. Μεταξύ αυτών είναι και η αστυνόμευση των Πανεπιστημίων, σύμφωνα με τον βουλευτή.

Πράγματι, θα ήταν αδύνατον να μην λειτουργεί ο Κοινοβούλιο λόγω κορονοϊού. Αλλά εδώ πέρα αντιμετωπίζεται ένα επικίνδυνο φαινόμενο. Να περνάνε νόμοι πιο εύκολα, καθώς οι αντιφρονούντες δεν μπορούν να αντιδράσουν υπό τον φόβο των προστίμων ή της σύλληψης. Το πρόβλημα με αυτή τη θέση είναι ότι θα μπορούσαν κάποια ευαίσθητα νομοσχέδια να μην έρθουν τώρα. Εξάλλου, το νομοσχέδιο αυτό, που βασικός του στόχος είναι η αντιμετώπιση της βίας στα Πανεπιστήμια –για την οποία ευθύνονται και φοιτητές/καθηγητές– είναι άκαιρο καθώς τα ιδρύματα είναι ουσιαστικά κλειστά!

Ποια βία θα μπορούσε να υπάρχει στα Πανεπιστήμια, ή ποια ακαδημαϊκή δραστηριότητα είναι εκείνη που χρειαζόταν επείγουσα διευθέτηση, ώστε να χρειάζεται να νομοθετήσει ειδικά η κυβέρνηση στη χειρότερη πανδημία των τελευταίων 100 ετών. Αξίζει το πετσόκωμα του άρθρου 11 για ένα νομοσχέδιο που αφορά “αιώνιους φοιτητές” και αστυνόμευση, ενώ είναι κλειστά τα πανεπιστήμια; Η κυβέρνηση φυσικά και έχει το δικαίωμα να φέρνει νομοσχέδια, αλλά πρέπει να μην στερείται ο χώρος αντίδρασης σε όποιον το επιθυμεί.

Βέβαια, να σημειώσουμε ότι ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη στα ερωτήματα τι γίνεται αν υπάρχουν 100 άτομα, στην Ομόνοια, 100 στα Προπύλαια και 100 στο Σύνταγμα δεν ήταν αρνητικός, αλλά τα άφησε “φλού” όπως θα δείτε στο δεύτερο λεπτό. Έδωσε βάση στα μέτρα, οπότε μένει να δούμε την εφαρμογή τους και κατά πόσον θα επηρεάσουν το δημοκρατικό δικαίωμα της δημόσιας διαμαρτυρίας.

Για να είμαστε όμως ειλικρινείς, στο τέλος της ημέρας μένουν δύο πράγματα. Για τους πολέμιους των κυβερνητικών σχεδίων για την Παιδεία κατά πόσον είναι έτοιμοι να προασπιστούν τις θέσεις τα δικαιώματά τους. Ο υπουργός, όπως είπε, δεν θέλει να βλέπουμε “φαντάσματα” γιατί δεν υπάρχουν, μα πριν έναν χρόνο δεν πιστεύαμε ότι θα κλεινόμασταν σπίτια μας για ένα έτος και έγινε…