Τί κέρδισε η Ελλάδα από την επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ

Μπορεί μία καλή ομιλία στο Αμερικανικό Κογκρέσο να αναβαθμίσει την διεθνή θέση της χώρας; Ναι απαντά η ελληνική αποστολή στις Ηνωμένες Πολιτείες, που δεν κρύβει τον ενθουσιασμό της από τις θετικές εντυπώσεις που άφησε η παρουσία του πρωθυπουργού στο αμερικανικό νομοθετικό σώμα. Η ελληνική κυβέρνηση εστιάζει περισσότερο στο θετικό κλίμα κατά τις επαφές του Κυριάκου Μητσοτάκη, τονίζοντας ότι ήταν η πρώτη φορά που Έλληνας πρωθυπουργός είχε τόσο καλή υποδοχή. Μάλιστα η Νάνσι Πελόζι παρομοίασε την ομιλία του με αυτήν του ιστορικού ηγέτη της μετακομμουνιστικής Τσεχίας Βάτσλαβ Χάβελ.

Στο ερώτημα τι κέρδισε η Ελλάδα από την επίσκεψη, το κυβερνητικό επιτελείο προβάλλει ότι η παρουσία του πρωθυπουργού σηματοδοτεί «την επιστροφή της Ελλάδας στο διεθνές γίγνεσθαι και την ηγετική της θέση στα Βαλκάνια και την Νοτιοανατολική Ευρώπη, ως μία χώρα που είναι παράγοντας σταθερότητας και ασφάλειας».

Ενώ όμως και από τους Αμερικανούς αξιωματούχους δεν έλλειψαν τα καλά λόγια και οι ιστορικές αναφορές στις σχέσεις των δύο χωρών, εντούτοις δεν διέφυγε της προσοχής ότι δεν υπήρχαν, κυρίως από τον πρόεδρο Μπάιντεν, αναφορές στην Τουρκία ή στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, καθώς δεν επιθυμούν να διαταράξουν τις σχέσεις τους, παρά το γεωπολιτικό παιχνίδι της γείτονος.

Ο πρωθυπουργός επέστησε την προσοχή στους Αμερικανούς στην ομιλία του, για το αίτημα της Τουρκίας για τα F-16, όταν θα πάρουν τις αποφάσεις τους για την προμήθεια στρατιωτικού υλικού στην Ανατολική Μεσόγειο, υπενθυμίζοντας τις προκλήσεις έναντι της χώρας μας. Στην ομιλία του πάντως δεν υπήρχε η λέξη Τουρκία. Παίρνοντας καθαρή θέση στο ουκρανικό θέλησε να κάνει έμμεσες αναφορές:

«Οι ανοιχτές επιθετικές ενέργειες που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο δεν θα γίνουν ανεκτές από την παγκόσμια κοινότητα των δημοκρατικών κρατών. Η γλώσσα της εχθρότητας, του αναθεωρητισμού και της αυτοκρατορικής νοσταλγίας δεν θα επικρατήσει» δεν θα επικρατήσει είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε: «Δεν θα δεχτούμε επιθετικές ενέργειες που παραβιάζουν την κυριαρχία μας και τα εδαφικά μας δικαιώματα. Αυτές περιλαμβάνουν υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά, οι οποίες πρέπει να σταματήσουν αμέσως».

Η Ελλάδα ως δεδομένος σύμμαχος

Η κριτική που δέχεται ο πρωθυπουργός είναι ότι εμφάνισε την Ελλάδα ως τον πλέον πρόθυμο και δεδομένο σύμμαχο του ΝΑΤΟ, δίχως να εξασφαλίσει ανταλλάγματα για την αμυντική θωράκιση της χώρας. Συμπληρωματικά ότι περισσότερο εμφανίστηκε να εκφράζει τα νατοϊκά συμφέροντα και την αν ανάγκη σταθερότητας στην νοτιοανατολική πτέρυγα, παρά τις ελληνικές ανησυχίες για την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας.

Επιπλέον, δέχεται κριτική ότι μετέτρεψε την υποδοχή του πρωθυπουργού της χώρας που οφειλόταν στα 201 χρόνια από την ελληνική επανάσταση σε μία «προσωπική και οικογενειακή φιέστα». Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το μέλλον του αιτήματος όμως της Τουρκίας για την δική της αναβάθμιση των F-16 παραμένει ασαφές, παρά την έκκληση του πρωθυπουργού προς τους Αμερικανούς γερουσιαστές.

Αδιευκρίνιστο παραμένει και το εάν ο πρωθυπουργός έθεσε το ζήτημα στις κατ’ ιδίαν επαφές που είχε, ή το απέφυγε για να μην ρίξει σκιές στο θετικό κλίμα των συναντήσεών του (ή εάν το έθεσαν στις δικές τους επαφές οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας που συνόδευαν τον πρωθυπουργό). Παρομοίως ασάφεια υπάρχει και γύρω από τη προαναγγελία για του πρωθυπουργού για την προμήθεια των F-35 μέχρι το τέλος της δεκαετίας, καθώς πέρα από το κόστος, υπάρχουν μία σειρά διαδικαστικά προσκόμματα.