Τι πρέπει να κάνει ο Μητσοτάκης για να αντιμετωπίσει πιθανή ύφεση 35%

Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ για τον αρχικό αντίκτυπο των περιοριστικών μέτρων Covid-19 στην οικονομική δραστηριότητα, η Ελλάδα θα υποστεί τη μεγαλύτερη ύφεση (μείωση του ΑΕΠ κατά 35%), με την Ιρλανδία να έχει τη μικρότερη επίπτωση με 16%. Προφανώς, η εκτίμηση αυτή σχετίζεται με την υψηλή εξάρτηση του ελληνικού ΑΕΠ από τον τουρισμό.

Σημειωτέον ότι το δημοσιονομικό κόστος των κυβερνητικών μέτρων ανέρχεται σε 6,8 δισ. ευρώ, δηλαδή στο 3,5% του ΑΕΠ (ίσο με το μνημονιακό πλεόνασμα) για τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, ενώ ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να συνεχιστεί η στήριξη και αργότερα.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, στην πραγματική οικονομία η κλίμακα της εκτιμώμενης μείωσης του επιπέδου της παραγωγής είναι τέτοια που ισοδυναμεί με μείωση της ετήσιας αύξησης του ΑΕΠ έως και 2 ποσοστιαίες μονάδες, για κάθε μήνα. Εάν ο τερματισμός λειτουργίας συνεχιστεί για τρεις μήνες, χωρίς αντισταθμιστικούς παράγοντες, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα μπορούσε να είναι μεταξύ 4-6 ποσοστιαίων μονάδων χαμηλότερος από ό, τι θα ήταν διαφορετικά.

Είναι προφανές ότι τα νούμερα αυτά είναι αρχικές εκτιμήσεις και ότι η υγειονομική κρίση είναι ακόμη στην αρχή, αν συνυπολογίσουμε το δεύτερο κύμα της πανδημίας που άρχισε στην Κίνα και την Νότια Κορέα. Είναι φανερό ότι ο τουρισμός φέτος θα υποστεί μια ανυπολόγιστη ζημιά. Είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει καν εσωτερικός τουρισμός. Και τουρισμός δεν είναι μόνο τα ξενοδοχεία…

Η κυβέρνηση να ακούσει την αντιπολίτευση

Τα λέμε αυτά, γιατί θεωρούμε πως η κυβέρνηση πρέπει να λειτουργεί από τώρα με το χειρότερο σενάριο και όχι να ακολουθεί τις εξελίξεις. Οι προτάσεις των τριών κομμάτων της αντιπολίτευσης στη Βουλή τόσο για την υγειονομική άμυνα κατά του κορονοϊού, όσο και για την οικονομία, πρέπει να μελετηθούν τάχιστα και να συμπληρώσουν τις κυβερνητικές πολιτικές.

Βέβαια, η Ελλάδα δεν είναι Γερμανία και η ευρωζώνη χωρίς ευρωομόλογο δεν θα πάει μακριά. Άρα, πρέπει να έχουμε σενάρια ακόμη και για τη διάσπαση. Έτσι, με πολύ σκεπτικισμό αντιμετωπίζουμε την χρήση του ΕΣΠΑ στην κρίση και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που πρέπει να κρατηθεί το μαξιλάρι των 37 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη της επόμενης μέρας.

Η αντιπολίτευση ζήτησε εδώ και τώρα ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανάκαμψη, αλλά πάνω στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η πανδημία, μαζί με ένα στιβαρό “κοινωνικό συμβόλαιο” που θα διασφαλίζει από το πρώτο ευρώ τα συμφέροντα των πολλών, συμπληρώνουμε εμείς.

Το “σύνδρομο Τσόρτσιλ”

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Ελλάδα “διασώθηκε” από τον κομμουνισμό με το Σχέδιο Μάρσαλ που όμως λεηλάτησαν οι επιτήδειοι, όπως αναφέρει ο Αμερικανός απεσταλμένος του προέδρου Τρούμαν στην γνωστή έκθεση Πάρκερ. Στην χρεοκοπία του 2010 οι επιτήδειοι έβγαλαν δεκάδες δισ. έξω, όπως άλλωστε έγινε και το 2015. Οι πολλοί πλήρωσαν τους λίγους και την επομένη των μνημονίων οι επιτήδειοι άρχισαν να βγάζουν από τις θυρίδες τα τούβλα των ευρώ. Μετά την υγειονομική-οικονομική κρίση θα ξαναγίνει το ίδιο; Και πιστεύουν κάποιοι πως η ανοχή και η υπομονή των Ελλήνων θα συνεχίζεται επ΄ άπειρον;

Είναι σκόπιμο να θυμίσουμε επίσης ότι ο νικητής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου Ουίνστον Τσόρτσιλ αμέσως μετά τον πόλεμο καταψηφίστηκε από τους Βρετανούς, όπως άλλωστε συνέβη και στον Αλέξη Τσίπρα, παρ΄ ότι διεκπεραίωσε το μνημόνιο και πέτυχε την έξοδο. Θυμίζουμε λοιπόν το “σύνδρομο Τσόρτσιλ” όχι επειδή οι λαοί είναι αγνώμονες προς τους νικητές, αλλά επειδή οι ηγέτες χάνουν την επαφή με την κοινωνική πραγματικότητα εγκλωβισμένοι στους βερμπαλισμούς των μαχών τους.

Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλες ήττες, ούτε άλλη ανεργία, ούτε μισθούς πείνας και χρέη. Αν ακολουθηθεί την πεπατημένη οι συνέπειες θα είναι ολέθριες. Η Ελλάδα ή θα σηκωθεί σύσσωμη, ή δεν θα σηκωθεί. Κάποιοι πρέπει να βάλλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη και το κράτος να παίξει το ρόλο που επιτάσσουν οι συνθήκες χωρίς ιδεοληψίες. Η ενότητα, η αλληλεγγύη πρέπει να είναι αισθητή καθημερινά στους πολίτες και δεν είναι. Η ενότητα και η αλληλεγγύη δοκιμάζονται τώρα, αλλά και μετά.

Η Ναόμι Κλάιν θεωρεί ότι «έχουν δημιουργηθεί οι τέλειες συνθήκες για τις κυβερνήσεις και την παγκόσμια ελίτ, ώστε να εφαρμόσουν μέτρα μίας πολιτικής ατζέντας που σε κάθε άλλη περίπτωση θα είχαν μεγάλες αντιδράσεις, επειδή όλοι μας είμαστε τόσο αποπροσανατολισμένοι». Η διαδοχή των γεγονότων στο ξέσπασμα της κρίσης του κορονοϊού, δεν είναι μοναδική. Είναι το προσχέδιο που οι πολιτικοί και οι κυβερνήσεις ακολουθούν εδώ και δεκαετίες και είναι γνωστό ως “Δόγμα του σοκ”.

Προϋποθέσεις για την ενότητα μετά

Η σιωπηρή ενότητα των Ελλήνων στη δεκαετία της κρίσης είναι χαρακτηριστική της σοβαρότητας του λαού μας. Στην κρίση του κορονοϊού η σιωπή, ως ατομική στάση μπροστά στο αναπόφευκτο, δείχνει δύναμη. Δεν πρέπει όμως να μας διαφεύγει το γεγονός ότι η συλλογική σιωπή εκλαμβάνεται ως αποδοχή-υποταγή στην εξουσία. Η σιωπή των πολλών, ουδέποτε μεταφράστηκε σε θετική αντίδραση από την εξουσία…

Όμως, έχουν πια δημιουργηθεί οι αντικειμενικές συνθήκες που θα υποχρεώσουν τον υποκειμενικό παράγοντα να σπάσει την σιωπή του, μόλις διευθετηθεί κάπως η κατάσταση με τον ιό. Όλοι γνωρίζουν πως αν την επόμενη μέρα σιωπήσουν το κόστος θα είναι καταλυτικό. Αν το πολιτικό σύστημα αντιδράσει έξυπνα και δημοκρατικά θα αποφύγει τις κραυγές και θα διασφαλίσει την ενότητα. Οι αποδείξεις για την επόμενη μέρα πρέπει να κατατεθούν δεσμευτικά τώρα. Τα τεστ πρέπει να τα κάνουν εκατομμύρια άνθρωποι. Η ισοτιμία της περίθαλψη πρέπει να είναι εκκωφαντική, όπως άλλωστε και η ισοτιμία στην οικονομική διαχείριση της κρίσης.

Οι αλλαγές που έρχονται στον κόσμο, στην ευρωζώνη και την ΕΕ, στην Ελλάδα θα είναι δομικές. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση πρέπει να καταρτίσουν ένα εθνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανάπτυξης με στρατηγική προοπτική, χωρίς ιδεοληπτικές παρωπίδες (η αγορά δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τα εθνικά συμφέροντα σε αυτή τη φάση, μόνο το κράτος), με δραστικά μέτρα, τεκμηρίωση, ποσοτικούς στόχους. Το κράτος θα ανοίξει το δρόμο και μετά, αφού θα έχει δημιουργήσει τις κατευθύνσεις και την αναπτυξιακή τάση, μπορεί να εκχωρήσει στον ιδιωτικό τομέα τα νέα περιουσιακά στοιχεία. Ο κόσμος δεν θα περιμένει μετά. Τώρα πρέπει να συσταθεί μια επιτροπή σοφών νεαρής ηλικίας για να σχεδιάσουν την Ελλάδα της επόμενης μέρας.