Το αποτύπωμα Πάγκαλου στην εξωτερική πολιτική

Συνεχίζει να είναι μαζί μας. Στιγμιαία νοιώσαμε τη διακοπή του νήματος. Αμέσως μετά διαπιστώσαμε ότι είναι δίπλα μας. Μπροστά σε κάθε μελλοντική εξέλιξη που προδιαγράφεται για την Ελληνική Εξωτερική Πολιτική και το Κυπριακό. Αποφασιστικά χειρίσθηκε την Ευρωπαϊκή μας διαδρομή. Μεσογειακά προγράμματα, ένταξη Ισπανίας -Πορτογαλίας, τελευταία ευρωπαϊκή διεύρυνση με την Κύπρο ως πλήρες μέλος της ΕΕ. Το Κυπριακό στην ασφάλεια της Ευρώπης και όχι περιορισμένο στο αβέβαιο και ασταθές περιβάλλον του ΟΗΕ.

Η στιγμή που χαρακτηρίζει την πορεία του πολιτικού Θόδωρου Πάγκαλου είναι η αποτελεσματική ενταξιακή διαπραγμάτευση για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Όλα τα άλλα που αναφέρονται ή θα παρουσιασθούν αποτελούν παράπλευρες ασημαντότητες, όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο άλλος πρωτεργάτης του σημαντικού έργου της νέας Κυπριακής πραγματικότητας ο αείμνηστος Γιάννος Κρανιδιώτης.

Ο Θόδωρος Πάγκαλος ηγήθηκε του Υπουργείου Εξωτερικών και δημιούργησε έργο που σφραγίζει τη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της Ελληνικής Διπλωματικής Υπηρεσίας. Προσωπικότητες που σήμερα λαμπρύνουν με την παρουσία τους την Ελλάδα από διάφορες θέσεις ευθύνης συνεργάσθηκαν στενά με τον Υπουργό Εξωτερικών μίας Ελλάδας που μιλούσε τη σύγχρονη διπλωματική γλώσσα. Στην υλοποίηση του πλούσιου έργου και στην εκτέλεση της εντολής που λάμβανε από τον ελληνικό λαό και τον πρωθυπουργό του ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά. Του καταλογίζονται σφάλματα που δεν διέπραξε, παρ όλο που εξήγησε σε πολλές ευκαιρίες, αναλαμβάνοντας τις πολιτικές του ευθύνες, τον τρόπο άσκησης της πολιτικής. Τα σφάλματα διοίκησης ή συμπεριφοράς που του καταλογίζονται στο ελάχιστο δεν μπορούν να σκιάσουν το μεγάλο έργο που δημιούργησε και την πολιτική κληρονομιά που άφησε στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Η Κυπριακή Δημοκρατία αναγνώρισε εγκαίρως τις υπηρεσίες που προσφέρθηκαν στο καθημερινό αγώνα της για τη δικαίωση των προσδοκιών κάθε Κύπριου πολίτη και των ηγεσιών της χώρας. Συνεχίζει να κουβαλά το άγος Οτσαλάν εξ αιτίας της εσφαλμένης διαχείρισης των τότε ελληνικών κυβερνήσεων και της διοίκησης, παρ όλο που ήταν μεταξύ των ελαχίστων στελεχών της κυβέρνησης που ταυτισμένοι με τον πρωθυπουργό της χώρας προσπάθησαν να αποτρέψουν από την πρώτη στιγμή άφιξη του κ. Οτσαλάν στην Ελλάδα. Ο κ. Κ. Σημίτης και ο Θόδωρος Πάγκαλος ξεπεράσθηκαν από την κακή λειτουργία πολλών κομματικών στελεχών, υπευθύνων και υπηρεσιών του κράτους.

Ως αρμόδιος επί των Εξωτερικών διέταξε την Πρεσβεία στο Ναϊρόμπι να αφαιρεθεί η κινητή συσκευή τηλεφώνου μόλις ο διωκόμενος Κούρδος ηγέτης εισερχόταν στην Πρεσβεία. Αντί να εκτελεσθεί η Υπουργική εντολή ο κ. Οτσαλάν εισήλθε στην Ελληνική Αρχή και αμέσως επικοινώνησε με τους δικηγόρους του στην Ολλανδία. Ο διεθνής τύπος της εποχής και κυρίως η γαλλική εφημερίδα Le Monde κατέγραψαν και εξιστορούσαν επακριβώς τα γεγονότα…, αλλά για την Ελλάδα την ευθύνη έφερε και φέρει ο Θόδωρος Πάγκαλος, ως να μην υπήρχε πρωθυπουργός και κυβέρνηση που διαχειρίζονταν το θέμα στη χώρα μας.

Όμως και όποια άλλη διαχείριση της πολιτικής μας και αν προστεθεί δεν σκιάζει στο ελάχιστο το μοναδικό επίτευγμα της σύγχρονης Ελληνικής αναμέτρησης στα διπλωματικά τραπέζια. Τελείως διαφορετικές οι αναμετρήσεις για την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα του Κωνσταντίνου Καραμανλή και στην ΟΝΕ του Κώστα Σημίτη. Όμως τιμή ίση αξίζει και στον Θόδωρο Πάγκαλο.

Επουδενί έχει θέση χαιρετισμού η σύντομη και ταπεινή αναδρομή στα γεγονότα και στην πλούσια πολιτική και κοινωνική διαδρομή του Θόδωρου Πάγκαλου. Αντίθετα αποτελεί απόδοση τιμής στο δρόμο του προς το Πάνθεο των Αθανάτων της πολιτικής μας πραγματικότητας.

Συλλογάμαι καλά γιατί κοντά του έμαθα ελεύθερα να εκφράζομαι τιμώντας κάθε Άνθρωπο, Εμπνευστή, Δάσκαλο, κάθε Πολιτικό με όραμα.

Πολλοί σταθήκαμε τυχεροί να τον γνωρίσουμε, ορισμένοι να συνεργασθούμε μαζί του και να μάθουμε τους όρους αξιοκρατίας και τις επιλογές χωρίς στερεότυπα, προκαταλήψεις και κομματικές παρωπίδες.

Σεβαστέ μας Υπουργέ, μάθαμε κοντά σου πολλά. Νοιώσαμε το μέγεθος της προσωπικότητας σου στα Συμβούλια Υπουργών, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, την Τουρκία, τη Γαλλία, τις χώρες του μουσουλμανικού κόσμου και της Αφρικής. Θαυμάσαμε ως διπλωμάτες την αξία του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, που πέρα από την γνώση της πολιτικής τέχνης, την ακαδημαϊκή αναγνώριση και την παρρησία της γνώμης αντιλαμβάνεται και εκμεταλλεύεται άμεσα προς όφελος της χώρας τις απαιτήσεις του διεθνούς περίγυρου εταιρικού, συμμαχικού, αλλά και εχθρικού.

Η κληρονομιά πνευματική και ανθρώπινη που μας άφησες τιμά πρωτίστως την οικογένεια σου και κάθε Έλληνα. Ο χρόνος θα καλύψει τον πόνο της απουσίας σου. Όμως είσαι παρόν σε κάθε στιγμή μας.

Ιδιαίτερα όσοι προερχόμαστε από την ευρεία οικογένεια της Ελληνικής Αεροπορίας, όπως και εσύ, ξαφνιαστήκαμε από την κάθετη απογείωση σου το μεσημέρι της 31^η Μαΐου 2023, αλλά γνωρίζουμε, έστω και με τον σκληρό τρόπο, ότι για μία ακόμη φορά είσαι ο μοναδικός κυβερνήτης του σκάφους σου.