Το σύνδρομο της διαπλοκής – Το δούναι και λαβείν στις δημοκρατίες

Ο Αντώνης Κοκορίκος στο τελευταίο άρθρο του στο SLpress μας λέει ότι «καταρχήν δεν είναι κακό ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης να συζητάει με ένα μεγάλο επιχειρηματία, με ισχυρές διεθνείς διασυνδέσεις». Σύμφωνα με τον συντάκτη του άρθρου, είναι λογικό οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων να συναντούν ισχυρούς παράγοντες, αλλά όχι βέβαια μυστικά.

Κατά την άποψή μου, οι συναντήσεις αυτές, είτε γίνονται μυστικά είτε δημόσια, έχουν στον πυρήνα τους ως απαραίτητο παράγωγο το “δούναι και λαβείν”, στα πλαίσια της αντικειμενικής ύπαρξης του μηχανισμού της διαπλοκής, που οφείλεται στον καθιερωμένο τρόπο λειτουργίας των “δημοκρατικών” πολιτευμάτων ανά την υφήλιο. Τώρα για τον δικό μας αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το βρίσκω λογικό να θέλει τέτοιες συναντήσεις να είναι μυστικές.

Είναι κάπως δύσκολο για ένα κόμμα που αξιωματική του αρχή είναι το «είμαι με τους πολλούς», να δικαιολογήσει στην εκλογική του πελατεία ότι τέτοιοι παράγοντες ανήκουν στους “πολλούς”. Εκτός και εάν οι συναντήσεις γίνονται με συνδικαλιστικούς παράγοντες, οπότε όχι μυστικά δεν τις κάνουμε, αλλά φροντίζουμε και να το πληροφορηθούν οι “πολλοί”, παρά του ότι κι αυτές οι συναντήσεις έχουν ως πλαίσιο συζήτησης το “δούναι και λαβείν”, δηλαδή τη διαπλοκή. Και διαπλοκή σημαίνει ενσωμάτωση στο κατεστημένο.

Ενσωμάτωση στο κατεστημένο

Το άρθρο του Αντώνη Κοκορίκου μου δίνει την ευκαιρία να αναφερθώ σε αυτά από τα οποία πάσχουν οι δημοκρατίες ανά την υφήλιο, που κατά γενική ομολογία νοσούν. Το θέμα αυτό με απασχολεί για πάρα πολλά χρόνια, από την εποχή που ως μέλος του ενδεκαμελούς Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΚ άκουγα τον Ανδρέα, στις μηνιαίες συνεδριάσεις του Συμβουλίου στο King City του Τορόντο, να αναφέρεται συχνά στον «κίνδυνο ενσωμάτωσης του ΠΑΚ στο κατεστημένο».

Από τότε άρχισα να μελετώ και να ερευνώ πιο συστηματικά τις δυσλειτουργίες του
δημοκρατικού πολιτεύματος, αρχής γενομένης από την Αθηναϊκή Δημοκρατία. Αυτό που ιδιαίτερα με απασχολούσε ήταν να ανακαλύψω τις αιτίες που εμπόδιζαν ένα δημοκρατικό (σύμφωνα με τις διακηρύξεις του) πολίτευμα να είναι, με βάση τα αποτελέσματα, συνεπές με τον εαυτό του.

Αυτό που είχα διαπιστώσει ήταν ότι τα μέσα που είχαν επινοηθεί από τους πρωταγωνιστές της πολιτικής στις διάφορες κρίσιμες περιόδου (δηλαδή στα αρχικά βήματα των μεγάλων αλλαγών) σταδιακά καταλάμβαναν τη θέση των αξιωματικών αρχών του πολιτεύματος, έτσι ώστε το πολίτευμα να ορίζεται με βάση τα μέσα και όχι τις αξιωματικές του αρχές.
Τα μέσα που καταλάμβαναν την πρώτη θέση και εκτόπιζαν τις αξιωματικές αρχές ήταν αυτά που διέθεταν και την απόλυτη εξουσία.

Στην Αθηναϊκή Δημοκρατία ήταν η Εκκλησία του Δήμου, στις σύγχρονες δημοκρατίες οι κυβερνήσεις. Τα διαδικαστικά συγκρότησης αυτών των οργάνων της εξουσίας, κατά τους πρωταγωνιστές της πολιτικής, περιέργως στερούντο και στερούνται διαχρονικά πολιτικού περιεχομένου. Ως εκ τούτου, αυτά παρακάμπτονται ως μη σημαντικά παρά το γεγονός ότι λαμβάνουν πολύ σημαντικές πολιτικές αποφάσεις.

Καθεστώς οι σχέσεις εξάρτησης

Αυτό το καθεστώς, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα ανανέωσης της θητείας των πρωταγωνιστών της πολιτικής (με στόχο την ανέλιξή τους στην πυραμίδα της εξουσίας) εισάγει αυτομάτως και τις παγίδες εξάρτησης τους (των πρωταγωνιστών της πολιτικής) από τον τρόπο κάθε φορά της παραγωγής, κυρίως τον καπιταλιστικό.

Όμως, το ίδιο καθεστώς, κατά κανόνα, υιοθετείται (έστω και με τις διάφορες παραλλαγές του) και από τα σοσιαλιστικά ή τα λεγόμενα “δημοκρατικά” αριστερά καθεστώτα. Κι αυτό, παρότι συμπεριλαμβάνουν σε όλες τις περιπτώσεις, ως δήθεν ασφαλιστική δικλείδα ενάντια στις κοινωνικές αδικίες, τον συνδικαλισμό. Αλλά κι αυτός συμβάλει από το δικό του μετερίζι στην όξυνση των κοινωνικών αδικιών, καθώς διαπλέκεται με την εξουσία.

Εδώ δεν μιλάμε για δικτατορικά καθεστώτα, όπου εκεί κατά κανόνα λειτουργεί η χρήση βίας κάθε μορφής, γιατί αυτά ανήκουν ολοκληρωτικά στο κατεστημένο. Μιλάμε για πολιτεύματα που αυτοπροβάλλονται ως δημοκρατικά. Αυτή η σχέση εξάρτησης της εξουσίας από το τρόπο παραγωγής είναι αντικειμενική και παράγει τη διαπλοκή κάθε μορφής. Αποτελεί συγχρόνως και την αιτία, η οποία στερεί στο δημοκρατικό πολίτευμα τη δυνατότητα να λειτουργήσει δημοκρατικά.

Τα φαινόμενα αυτά καθρεφτίζουν παγκοσμίως τη φυσιογνωμία των σημερινών δημοκρατιών που πάσχουν όλα από το σύνδρομο της διαπλοκής. Και όλα αυτά βέβαια με τη συναίνεση ή την αδιαφορία των πολιτών. Το ερώτημα που προκύπτει είναι: υπάρχει λύση και θεραπεία; Η απάντηση είναι ένα ξεκάθαρο ναι. Προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι το πολίτευμα να μην έχει ανάγκη των “καλών” προθέσεων του κατεστημένου. Σε ένα άλλο άρθρο μου θα εξηγήσω πως αυτό μπορεί να προκύψει.