Τους πήρε και τα κινητά ο Μισέλ στη Σύνοδο για τη Λευκορωσία!

Κυρώσεις στη Λευκορωσία για την αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ και τη σύλληψη αντιφρονούντα μπλόγκερ συζητούν οι 27 ηγέτες της ΕΕ, στην Σύνοδο Κορυφής. Πολλοί ηγέτες, άλλωστε, έχουν χαρακτηρίσει ήδη το γεγονός ως “κρατική αεροπειρατεία”, προσδίδοντάς του “ψυχροπολεμικά” χαρακτηριστικά. Καταδικαστικές δηλώσεις έχει κάνει και ο πρωθυπουργός, ο οποίος μεταβαίνει στις Βρυξέλλες, ενώ κόμματα της αντιπολίτευσης, με αφορμή το ότι το αεροσκάφος απογειώθηκε από την Αθήνα, σχολιάζουν ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας πιάστηκαν στον ύπνο.

Η υπόθεση Λευκορωσία είναι το πρώτο θέμα της συζήτησης των Ευρωπαίων ηγετών στην Σύνοδο Κορυφής, ενώ, όπως έγινε γνωστό, ο Σαρλ Μισέλ ζήτησε η συζήτηση να γίνει χωρίς οι επικεφαλής των κρατών-μελών να έχουν μαζί τους τις ηλεκτρονικές συσκευές τους. «Για να διασφαλιστεί η εμπιστευτικότητα της συζήτησης για τη Λευκορωσία και για τη Ρωσία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζήτησε να διεξαχθεί η συζήτηση χωρίς ηλεκτρονικές συσκευές» είπε ο εκπρόσωπός του.

Ήδη πάντως έχει ανοίξει η συζήτηση για πρόσθετες κυρώσεις, πέραν αυτών που έχουν ήδη επιβληθεί σε Λευκορώσους αξιωματούχους, από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, για την καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Υπάρχει, ωστόσο, προβληματισμός καθώς οι κυρώσεις δεν φαίνεται να αποδίδουν, αφού δεν έχει επηρεαστεί, σχεδόν καθόλου, η συμπεριφορά του αμφιλεγόμενου προέδρου, Αλεξάντρ Λουκεσάνκο.

Οι μέχρι τώρα κυρώσεις αφορούν την απαγόρευση της μετακίνησης Λευκορώσων αξιωματούχων εντός της ΕΕ, καθώς και της άσκησης οικονομικής δραστηριότητας στα κράτη μέλη και στις ΗΠΑ. Πλέον συζητείται και η παράκαμψη του εναέριου χώρου της Λευκορωσίας από τις διεθνείς πτήσεις, κάτι στο οποίο έχουν προχωρήσει ήδη η αεροπορική εταιρεία της Λετονίας airBaltic , οι αερογραμμές της Λιθουανίας και η σκανδιναβική αεροπορική εταιρεία SAS.

Συζητούν νέες κυρώσεις

Την ίδια ώρα η Γαλλία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο, εκτός από την διακοπή των πτήσεων στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, να απαγορευτεί και η προσγείωση των αεροσκαφών της εθνικής αεροπορικής εταιρείας της Λευκορωσίας Belavia στα αεροδρόμια της ΕΕ. Πηγή της γαλλικής προεδρίας ανέφερε μάλιστα ότι είναι πολύ πιθανό να διακοπούν ακόμη και οι χερσαίες διελεύσεις με την ΕΕ.

Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο οποίος σε ανακοίνωσή του χαρακτηρίζει ως «άνευ προηγουμένου» το περιστατικό με την πτήση της Ryanair, τονίζει ότι αυτό «δεν θα παραμείνει χωρίς συνέπειες» και έχει προχωρήσει ήδη σε μια ομαδοποίηση των πιθανών κυρώσεων.

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές εξετάζονται:

• η διεξαγωγή έρευνας από τον ICAO για τυχόν παραβίαση των διεθνών αεροπορικών κανόνων
• η μη χρήση του λευκορωσικού εναέριου χώρου από ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες
• η απαγόρευση προσγείωσης της λευκορωσικής αεροπορικής εταιρείας, Belavia στο έδαφος της ΕΕ
• ο τερματισμός των διελεύσεων transit, συμπεριλαμβανομένου του χερσαίου χώρου, από τη Λευκορωσία προς την ΕΕ

Παραλλήλως, δεν αποκλείεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο ενίσχυσης των ήδη υφιστάμενων κυρώσεων σε Λευκορώσους αξιωματούχους.

Πως μπλέκει η Αθήνα 

Την άποψη ότι η Ευρώπη πρέπει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα στο Μινσκ, ενστερνίζεται και η ελληνική κυβέρνηση, όπως επιβεβαίωσε και η κυβερνητική εκπρόσωπος, τονίζοντας ότι «η Ελλάδα έχει καταδικάσει από την πρώτη στιγμή αυτή την πράξη κρατικής αεροπειρατείας, που δεν έχει προηγούμενο».

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πτήση της Ryanair, στην οποία επέβαινε ο 26χρονος αντικαθεστωτικός δημοσιογράφος, Ρομάν Προτάσεβιτς και η 23 φίλη του, ήταν από την Αθήνα στο Βίλνιους. Έγινε, ωστόσο αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ, όπου συνελήφθησαν, και για το γεγονός αυτό οι δυτικές χώρες κατηγορούν την Λευκορωσία. Μάλιστα, ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair, ο οποίος μιλά επίσης για “κρατική αεροπειρατεία”, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι στο αεροσκάφος είχαν επιβιβασθεί από την Αθήνα και αποβιβάσθηκαν στο Μινσκ, πράκτορες της KGB.

Ο διοικητής της αεροπορίας της Λευκορωσίας υποστηρίζει πάντως ότι η απόφαση για προσγείωση στο Μινσκ ελήφθη από το πλήρωμα, μετά από απειλή για βόμβα, και «χωρίς εξωτερική παρέμβαση». Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο δεν σχολιάζει το γεγονός, με τον εκπρόσωπό του, Ντμίτρι Πεσκόφ, να εφιστά στους δημοσιογράφους την προσοχή στο ότι «υπάρχουν συγκεκριμένοι διεθνείς κανονισμοί που διέπουν τις αερομεταφορές».

Ωστόσο, ο Λαβρόφ, στις κοινές δηλώσεις του με τον Νίκο Δένδια, μετά τη συνάντησή τους στο Σότσι, απαντώντας σε ερώτηση του ρωσικού πρακτορείου ΤΑΣΣ, ζήτησε η αποτίμηση της κατάστασης να γίνει «με ψύχραιμη σκέψη και όχι εν θερμώ». Επισήμανε μάλιστα ότι «ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Λευκορωσίας υπογράμμισε την ετοιμότητα της κυβέρνησής του να ενεργήσει στο ζήτημα αυτό με διαφάνεια», δεχόμενη «σε περίπτωση, που χρειαστεί, την υποδοχή διεθνών εμπειρογνωμόνων».

Βολές από την αντιπολίτευση

Την ίδια ώρα, το Κίνημα Αλλαγής καταλογίζει ευθύνες στην κυβέρνηση και τις αρμόδιες κρατικές αρχές, τονίζοντας ότι «για μια ακόμη φορά οι κρατικοί μηχανισμοί δεν είδαν και δεν άκουσαν τίποτε». Σχολιάζει επίσης ότι πρόκειται «για άλλη μία “επιτυχία” του επιτελικού κράτους του Μαξίμου και των επιλογών του», για να προσθέσει ότι «η υπόθεση αυτή αποκαλύπτει την ανεπάρκεια της Υπηρεσίας Πληροφοριών της χώρας και της διορισμένης, με προσωπική επιλογή του πρωθυπουργού, διοίκησης της». Ιδιαίτερα, όπως υπογραμμίζει, όταν «ο Ρομάν Προτάσεβιτς είναι μέλος αποστολής της αντιπολίτευσης της Λευκορωσίας που ήρθε στη χώρα μας για συμμετοχή σε διεθνές συνέδριο, και είναι γνωστό ότι απειλείται η ζωή του».

Ερωτήματα προς την κυβέρνηση θέτει και ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις δηλώσεις του Διευθύνοντος Συμβούλου της Ryanair, ότι υπήρχαν πράκτορες ξένης υπηρεσίας στο αεροσκάφος που απογειώθηκε από την Αθήνα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης τονίζει, και αυτό, το γεγονός ότι «ήταν γνωστό πως ο Ρομάν Προτάσεβιτς καταζητείτο από το καθεστώς Λουκασένκο και είχε έρθει στην Ελλάδα στο πλαίσιο της επίσκεψης της αρχηγού της αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια».

Παραλλήλως κάνει λόγο για «ένα περιστατικό που εκθέτει τη χώρα», επισημαίνοντας  ότι «η κυβέρνηση οφείλει να δώσει εξηγήσεις» και «να απαντήσει εάν το “επιτελικό κράτος” και οι ελληνικές Αρχές ελέγχουν τη δράση ξένων υπηρεσιών στο ελληνικό έδαφος ή εάν ασχολούνται μόνο με τον “εσωτερικό εχθρό” για να γνωρίζουν “τι καπνό φουμάρει” ο κάθε νέος που συχνάζει στις πλατείες της χώρας».