Τσίπρας-Σαμαράς ανασχηματίζουν το πολιτικό τοπίο

Η υποχώρηση της ΝΔ και η απονομιμοποίηση της διακυβέρνησης Μητσοτάκη από τη μία και η απουσία εναλλακτικής από τα κόμματα της αντιπολίτευσης από την άλλη, δημιουργεί κενό και αντίστοιχο χώρο για να καλύψουν οι υπό ίδρυση φορείς, στο δεξιό και στο αριστερό φάσμα του πολιτικού συστήματος. Οι δύο πρώην πρωθυπουργοί Αντώνης Σαμαράς και Αλέξης Τσίπρας συμπίπτουν σε μία μόνο εκτίμηση: Ότι η χώρα έχει εισέλθει στην Νέα Μεταπολίτευση.

Οι μετρήσεις που δείχνουν την γκρίζα ζώνη των αναποφάσιστων να διευρύνεται, να κυριαρχεί ο “κανένας” στην προτιμήσεις των πολιτών και παράλληλα ένα ποσοστό περί το το 60% να προσδοκά στην δημιουργία νέων κομμάτων, σηματοδοτούν την κρίση αξιοπιστίας συνολικά του παρόντος πολιτικού συστήματος. Για να επιβεβαιωθεί πάντως και η Νέα Μεταπολίτευση θα πρέπει τα αντίστοιχα κόμματα που θα ιδρύσουν να υπερβούν το υπάρχον πολιτικό σκηνικό και να αποτελέσουν τους νέους πόλους στα Δεξιά και στα Αριστερά. 

Ο παράγων Τσίπρας

Με την παρουσίαση του βιβλίου “Ιθάκη” και την ομιλία του ο Τσίπρας έδειξε ότι έχει πάρει οριστικό διαζύγιο από τα κόμματα της Αριστεράς και Κεντροαριστεράς. Συνεργασίες και “τεχνικές συγκολλήσεις” σε επίπεδο κομμάτων τις απέρριψε ρητά και κατηγορηματικά. Επανάληψη της παθογένειας της Αριστεράς, των ατέρμονων συζητήσεων, των διεργασιών και της αμφισβήτησης στην ηγεσία τις απέκλεισε. Καταλόγισε δε εμμέσως πλην σαφώς “ιδιοτέλεια και εγωισμούς” στις ηγεσίες. 

Και μόνο η προαναγγελία του νέου φορέα διαλύει τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Νέα Αριστερά. Τα περισσότερα κορυφαία στελέχη, βουλευτές, μέλη της Πολιτικής Γραμματείας και της Κεντρικής Επιτροπής, συνωστίζονται ήδη για να εξασφαλίσουν μία θέση στα ψηφοδέλτια ή στην οργανωτική δομή. Αλλά και ένα σημαντικό ποσοστό των οπαδών και των κατά καιρούς ψηφοφόρων, σύμφωνα με τις μετρήσεις, δηλώνουν πρόθυμοι να ψηφίσουν το νέο κόμμα Τσίπρα.

Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ παραπατάει: Από την μία δηλώνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει να υπάρχει και κάνει κινήσεις συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, τη Νέα Αριστερά και τις προσωπικότητες του χώρου και από την άλλη απολύει – κάτω από εσωκομματική πίεση – τον διευθυντή της “Αυγής” που έβγαλε πρωτοσέλιδο με τίτλο “Τσίπρας-ΣΥΡΙΖΑ – Βίοι παράλληλοι”. Ο εξαναγκασμός δείχνει ότι οι “φιλοτσιπρικοί” του ΣΥΡΙΖΑ ήδη κυριαρχούν. Μεταξύ τους επικρατεί η άποψη ότι “ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει μέλλον” και άρα ούτε και οι ίδιοι μέσα σε αυτόν.

Στόχος το ΠΑΣΟΚ 

Ο Τσίπρας έδειξε αμέσως και τις εχθρικές του διαθέσεις απέναντι στο ΠΑΣΟΚ. Εάν η κίνηση του έχει επιτυχία το ΠΑΣΟΚ θα χάσει έδαφος. Άλλωστε και στο επίπεδο του στελεχιακού του δυναμικού υπάρχουν πρόσωπα από το ΠΑΣΟΚ που είναι έτοιμα να μετακινηθούν στο νέο κόμμα.  Ο Τσίπρας θα επιχειρήσει μία συνολική υπέρβαση του κατακερματισμένου χώρου της Αριστεράς και μία παράλληλη ψηφοθηρική επέκταση στο Κέντρο. Το εάν θα πετύχει να γίνει πλειοψηφικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία είναι αμφίβολο.

Εκείνο που επί του παρόντος μοιάζει βέβαιο είναι ότι θα κυριαρχήσει στον χώρο της Κεντροαριστεράς, σε βάρος των υπαρχόντων σχημάτων, του ΠΑΣΟΚ συμπεριλαμβανομένου. Το ποια θέση θα καταλάβει συνολικά στον πολιτικό χάρτη θα εξαρτηθεί και από εξελίξεις στον χώρο της Δεξιάς, όπως και από το εάν θα κάνει τελικά την δική της κίνηση η Μαρία Καρυστιανού. 

Στο προσεχές διάστημα ο Τσίπρας θα κάνει μία σειρά παρουσιάσεων του βιβλίου στις μεγάλες πόλεις. Οι ομιλίες του θα είναι περισσότερο προσανατολισμένες στην παρούσα συγκυρία, με κριτική στην κυβέρνηση και ξεδίπλωμα του πολιτικού και οργανωτικού του πλαισίου. Εκ των πραγμάτων οι παρουσιάσεις θα συνδυαστούν με την καμπάνια για την διαμόρφωση του νέου κόμματος. Θα υπάρξουν κι άλλες κινήσεις στο πλαίσιο της αδιαμεσολάβητης σχέσης του με το κοινό. Ο σχεδιασμός, προς το παρόν λέει για ιδρυτική διακήρυξη μέσα στην Άνοιξη. Το εάν θα πάρει μέρος στις εκλογές θα εξαρτηθεί από τον χρόνο που θα επιλέξει ή που θα αναγκαστεί να προσφύγει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. 

Ο Σαμαράς και η Δεξιά

Ο Αντώνης Σαμαράς έκανε την δική του κίνηση με την συνέντευξη-μανιφέστο λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει η “τσιπρολογία” και απέφυγε να κάνει άλλη ενέργεια μέχρι να χωνευτεί η πρωτοβουλία του Τσίπρα. Εμφανίστηκε ξανά την Κυριακή που μας πέρασε με μία δήλωση κατά της κυβέρνησης για το αγροτικό. Συνέπεσε δε με αντίστοιχη δήλωση του Κώστα Καραμανλή στην ίδια κατεύθυνση. Δευτέρα, στην εκδήλωση Καραμανλή-Βενιζέλου, έκανε μία νέα δηκτική δήλωση για το αγροτικό: «Το σίγουρο είναι ότι αυτοί που βρίσκονται στα μπλόκα δεν κερδίζουν κάθε τόσο το Τζόκερ. Αυτό έχω να πω», είπε, σχολιάζοντας τους ισχυρισμούς των κομματικών στελεχών της ΝΔ στην Εξεταστική για τον ΟΠΕΚΕΠΕ στη Βουλή.

Ο Σαμαράς έχει δηλώσει ότι «αυτή δεν είναι κυβέρνηση της ΝΔ είναι κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη», θέση με την οποία όλο και περισσότερο δείχνει να συμφωνεί και ο Κώστας Καραμανλής. 

Στο δεξιό φάσμα του πολιτικού συστήματος υπάρχει επίσης μεγάλο περιθώριο, καθώς η ΝΔ έχει χάσει περίπου τους μισούς ψηφοφόρους της σε σχέση με τις βουλευτικές του 2023. Ενδεχόμενη κίνηση από τον Σαμαρά θα αναδιατάξει τον ευρύτερο χώρο της Κεντροδεξιάς. Θα εισπράξει ένα ποσοστό των ψηφοφόρων που έχουν αποχωρήσει από τη ΝΔ και θα ασκήσει πίεση στα κόμματα του Κυριάκου Βελόπουλου, του Δημήτρη Νάτσιου και της Αφροδίτης Λατινοπούλου. Μένει να φανεί πόσο περαιτέρω θα συμπιέσει τη ΝΔ. 

Το εγχείρημα του Σαμάρα θα κριθεί από το εάν θα πετύχει να δημιουργήσει δυναμική ανασυγκρότησης της Δεξιάς παράταξης, όπως είναι ο στόχος που έχει περιγράψει στην συνέντευξη και στις κατά καιρούς παρεμβάσεις του. Καθοριστική θα είναι η τελική στάση που θα κρατήσει ο Κώστας Καραμανλής και εάν τελικά κάνει το νεύμα που θα απελευθερώσει βουλευτές, στελέχη και κυρίως καραμανλικούς ψηφοφόρους στις εκλογές. 

Τα πράγματα βέβαια είναι διαφορετικά στον Κεντροδεξιό χώρο. Στο αριστερό φάσμα του πολιτικού συστήματος δεν υπάρχει δεσπόζουσα δύναμη, κάτι που αφήνει περιθώριο στον Τσίπρα, αν και το δικό του ταβάνι είναι πιο χαμηλό. Στον χώρο της Δεξιάς αντίθετα υπάρχει πάντα η ΝΔ, όσο και αν υποχωρήσει, δεν θα καταρρεύσει. Τώρα βέβαια το τι ποσοστό από αυτό που θα κρατήσει θα είναι παραδοσιακοί δεξιοί ψηφοφόροι, ή μετακινηθέντες από το Κέντρο που ακολούθησαν τον Μητσοτάκη είναι ένα ερώτημα. Όπως επίσης είναι ανοικτό εάν η κίνηση Τσίπρα θα προκαλέσει αντισυσπείρωση που θα ευνοήσει τον Μητσοτάκη ή τον Σαμαρά. 

Η απρόβλεπτη μεταβλητή 

Η Μαρία Καρυστιανού αποτελεί την απρόβλεπτη μεταβλητή του συστήματος. Ενδεχόμενη πολιτική  κίνηση από μέρους της βρίσκει υψηλή ανταπόκριση από μία κατηγορία κουρασμένων ψηφοφόρων. Παρότι η ίδια προέρχεται από την Δεξιά, βρίσκει απήχηση σε έναν κόσμο που έχει αναφορά στην ευρύτερη Κεντροαριστερά και σε σημαντικό βαθμό αντλεί από την ίδια δεξαμενή με τον Τσίπρα.

Φυσικά θα ασκήσει πίεση και στα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα σε όλο το φάσμα. Εκεί που θα αλλάξουν τα δεδομένα είναι εάν αποφασίσει να συνεργαστεί με κάποιο από τα υπό ίδρυση κόμματα. Θα προσδώσει δυναμική πρώτης θέσης…