Βολεμένες με τα “λίγα” Αθήνα και Λευκωσία – Επιμένει στα “πολλά” ο Ερντογάν

Ικανοποιημένη είναι η Αθήνα από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, ο οποίος έκανε λόγο για μια σκληρή διαπραγμάτευση. Παραλλήλως ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν απέκλεισε, εάν χρειαστεί, να συναντηθεί μελλοντικά με τον Ερντογάν, ενώ η Άγκυρα αμφισβητεί ήδη τις αποφάσεις της Συνόδου.

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, το κείμενο στο οποίο κατέληξαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, μετά τις δύο απορρίψεις της αρχικής πρότασης από την Ελλάδα και την Κύπρο, αναφέρει ότι η ΕΕ θα κάνει τα πάντα για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα των κρατών-μελών της. Θετική αναφορά υπάρχει και για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, οι οποίες, όπως επανέλαβε ο Κυριάκος Μητσοτάκης αφορούν ένα και μόνο ζήτημα, την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Για το θέμα των κυρώσεων, ο πρωθυπουργός είπε ότι «είναι σαφές, όπως αποτυπώνεται στην παράγραφο 20 (του κειμένου συμπερασμάτων), ότι εφόσον η Τουρκία συνεχίσει μονομερή επιθετική συμπεριφορά θα υπάρχουν συνέπειες». Πρόσθεσε επίσης ότι οι εξελίξεις θα παρακολουθούνται και ότι οι  όποιες αποφάσεις θα ληφθούν μέχρι τέλη Δεκεμβρίου.

Γιατί αντέδρασαν Αθήνα και Λευκωσία 

Αναφερόμενος στην απόρριψη του αρχικού κειμένου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι δεν κάλυπτε τις θέσεις της Ελλάδας και της Κύπρου για να τονίσει στη συνέχεια ότι το τελικό είναι σαφώς καλύτερο. «Αυτή την φορά έγιναν πιο σημαντικές αλλαγές από ότι συνήθως και τόσο εμείς όσο και η Κύπρος πείσαμε τους εταίρους μας ότι αυτές οι αλλαγές ήταν ενδεδειγμένες» απάντησε στο ερώτημα αν ενοχλήθηκε από το πρώτο κείμενο και τόνισε ότι υπάρχει «πάντα μια δυναμική διαδικασία επεξεργασίας».

Σε ό,τι αφορά την πορεία των διερευνητικών επαφών, ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι «η Ελλάδα είναι διατεθειμένη, εφόσον δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, να παραπέμψει το θέμα στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και να δεχθεί την ετυμηγορία του». Εξέφρασε πάντως την ελπίδα «αυτές οι συζητήσεις κάποια στιγμή να μην είναι διακοσμητικές, αλλά να καταλήξουν σε απτό αποτέλεσμα».

Αν και επισήμανε ότι δεν έχει προσδιοριστεί κάποια συνάντηση, εκτίμησε ότι είναι «λογικό» να ξεκινήσουν οι διερευνητικές για «να πάρουμε λίγο τη θερμοκρασία του κλίματος και στη συνέχεια να δούμε το χρονοδιάγραμμα των όποιων πολιτικών επαφών» είπε, απαντώντας στην ερώτηση αν έχει δρομολογηθεί συνάντηση ή επικοινωνία με τον Ερντογάν.

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στη συμφωνία, εντός του ΝΑΤΟ, για τη δημιουργία «μηχανισμού εκτόνωσης», εκτιμώντας ως «πολύ θετικό το γεγονός, ότι στη σχετική ανακοίνωση υπήρξε ρητή αναφορά και δέσμευση από πλευρά Τουρκίας που αφορά στο σεβασμό του διεθνούς δικαίου». Νωρίτερα ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, εξέφρασε τις ιδιαίτερες ευχαριστίες του προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την ισχυρή στήριξη, αλλά και προς τους υπόλοιπους ηγέτες για τη συμπαράσταση και την αποφασιστικότητα προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου.

Στη δική του αποτίμηση, ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι δεν ήταν εύκολο πράγμα ούτε η συζήτηση ούτε η κατάληξη σε ομόφωνη απόφαση. Εξέφρασε πάντως και ο ίδιος την ικανοποίησή του, επειδή «η απόφαση δημιουργεί θεσμικά την προοπτική να συνεχίσουμε την προσπάθεια για τον τερματισμό των έκνομων ενεργειών και την επανέναρξη των συνομιλιών».

Δεν άκουσε τίποτα ο Ερντογάν

Η απόφαση των Ευρωπαίων ηγετών πάντως δεν είναι παρά ό,τι επιθυμούσε η Μέρκελ. Να μην επιβληθούν δηλαδή αμέσως, όπως ζητούσε η Κύπρος, κυρώσεις στην Τουρκία και να ξεπεραστεί η άρνηση της Λευκωσίας να συναινέσει στην επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία. Παραλλήλως να παραμείνει ανοιχτό το πεδίο στη διπλωματία, σε ότι αφορά την Ελλάδα και την Τουρκία, και οι όποιες κυρώσεις να επιβληθούν όταν και εάν η Τουρκία προχωρήσει σε νέες μονομερείς ενέργειες.

Η Τουρκία απορρίπτει, ωστόσο, την απειλή των κυρώσεων, κάνοντας λόγο για «μη εποικοδομητική ρητορική» και υποστηρίζει ότι με την απόφαση αυτή, στην οποία αναγνωρίζει και θετικά στοιχεία (!), οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ «έγιναν όμηρος» της Ελλάδας και της Κύπρου. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επιμένει στο αίτημα της Άγκυρας για τη δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού από τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους, ο οποίος θα συντονίζει τις δραστηριότητες στο θέμα των υδρογονανθράκων και θα διασφαλίζει την κατανομή των εσόδων μεταξύ των δύο πλευρών.

Επιμένει δηλαδή να μην αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και να επιχειρεί να καταστήσει νομικά ισότιμο το ψευδοκράτος, προκειμένου να βάλει χέρι στην αξιοποίηση και τα έσοδα από τους υδρογονάνθρακες. Επαναλαμβάνει μάλιστα ότι «όσο δεν επιτυγχάνεται αυτό, η τουρκοκυπριακή πλευρά θα συνεχίσει τις δραστηριότητές της στον τομέα των υδρογονανθράκων μέσω της TPAO (Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı)». Αυτό όμως, και μόνο ως δήλωση, αποτελεί μονομερή ενέργεια από την πλευρά της Άγκυρας και παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων του κράτους μέλους της ΕΕ, της Κυπριακής Δημοκρατίας, που χθες γιόρταζε την επέτειο της Ανεξαρτησία της.