“Αυτά που Σκοτώνεις”: Ένα ψυχολογικό θρίλερ για την πατριαρχία στην Τουρκία

Μήπως η απωθημένη, καταπιεσμένη, κρυφή, ανομολόγητη ομοερωτική επιθυμία καταλήγει (ιδιαίτερα σε κατά το μάλλον ή ήττον αγροτοκτηνοτροφικές κοινωνίες) στο φονικό; Σαν να ταξιδεύουμε πίσω στον χρόνο, σε μεσαιωνικές καταστάσεις, σε φεουδαρχικές συμπεριφορές… Εδώ πάντως το περιβάλλον είναι μικροαστικό σε αναπτυσσόμενη χώρα…

Εντάξει, ποιητική αδεία, προχωράει η αφήγηση αυτού τού μάλλον ακατάληπτου για τα δυτικά μας τωρινά δυτικοευρωπαϊκά δεδομένα ψυχολογικού θρίλερ με σκληρές, ανελέητες προεκτάσεις. Ο σύγχρονος μετανεωτερικός πολιτισμός τής συμπερίληψης και τής ανεκτικότητας, της αυτοδιάθεσης και τής ελευθερίας τής έκφρασης δεν συνάδει με ανατολίτικες κουλτούρες, όπου ο άντρας κι αφέντης έχει δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω στη συμβία (ή και στα τέκνα του). Τα ιδεώδη τού Διαφωτισμού δεν έχουν εμποτίσει ακόμη την πάλαι ποτέ Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτά τα κακουργήματα βεβαίως μπορούν να συμβούν παντού και είναι οπωσδήποτε κατακριτέα, καταδικαστέα (εφ’ όσον, φυσικά, αποκαλυφθούν…).

Η εκούσια ανενδοίαστη πατροκτονία χωρίς μεταμέλεια δεν είναι τραγική. Ο Οιδίποδας σκοτώνει τον Λάϊο, χωρίς να γνωρίζει ότι είναι ο πατέρας του. Με αφορμή μια κοινή τροχαία παράβαση και την κληρονομική ανυποχώρητη αλαζονεία που μοιράζονται αθέλητα οι δυο τους συμπλέκονται σε μια ιδιότυπη μονομαχία μέχρι θανάτου. Κι όταν πέσει η πανούκλα στη χώρα, οι Θηβαίοι απαιτούν την διαλεύκανση τής βασιλοκτονίας. Εδώ, στη συγκεκριμένη αυτή ταινία, μήτε γάτα μήτε ζημιά.

Όπως η ενδεχόμενη συζυγοκτονία και η κακοποίηση των γυναικών, των θηλυκοτήτων, των ανυπεράσπιστων, των αδυνάμων εν γένει… είναι πολιτισμικώς αποδεκτή (εάν όχι και θεσμοθετημένη), έτσι και ο φόβος τού ηλικιωμένου αυταρχικού πατέρα υπακούει στον αδήριτο, αδιαμφισβήτητο νόμο τής ζούγκλας και καλύπτεται από πέπλα σιωπής (περισσότερα κι από τα επτά πέπλα τής Ίσιδος-Σαλώμης).

Ο νόμος τού ισχυροτέρου: Η ανύπαντρη ερωμένη τρομοκρατείται από τον φαλλοκράτη γιο, που – αν και μορφωμένος – τρέφει ανατολίτικα αντανακλαστικά απέναντι στο “δεύτερο φύλο” (συμπεριφορά που δεν ακυρώνει η έμμεση ένδειξη μεταμέλειας τού τέλους).
Σκληρός κόσμος, εκεί όπου δεν θα ήθελε να ζει ο μέσος πολιτισμένος αναγνώστης-θεατής, σημαντικό όμως μυθοπλαστικό-κοινωνιολογικό δοκίμιο για το πώς Βία και Κράτος αλυσοδένουν ακόμη στο κακοτράχαλο έρεβος τον Φιλάνθρωπο Προμηθέα. Η πολιτική υπονοείται, είναι το πλέγμα, ο καμβάς πάνω στον οποίο επιστρώνεται η μυθοπλασία.

Σκληρή και ρεαλιστική ταινία

Καλές ερμηνείες, πειστικές συμπεριφορές, αληθοφανείς καταστάσεις, εφιαλτικά σκηνικά… εκεί όπου η Γαλήνη δεν είναι – ως φαίνεται – εφικτή. Ομοιοπαθητική δραματοθεραπεία, ειδικά σε περίοδο εορτών. Σκέφτεσαι βγαίνοντας από την κινηματογραφική αίθουσα «είμαστε καλά και δεν το ξέρουμε!».

Συστήνεται ανεπιφύλακτα σε ανθρώπους με ασήμαντες οικογενειακές μικρο-διαφορές. Παράδειγμα προς αποφυγήν πώς να μην φτάνουμε στα άκρα. Γι’ αυτό μάς δόθηκε η γλώσσα: Για να συνδιαλεγόμεθα, να επικοινωνούμε, να βρίσκουμε λογικές διεξόδους από τα φαινομενικά αδιέξοδα. Όλα τα προβλήματα που δημιουργεί ο άνθρωπος μπορεί μέσα από την λογική του να τα λύσει. Ακόμα και με τη βοήθεια των άλλων, τού κοινού, τού Χορού τής αρχαίας τραγωδίας… Μήτε καν μελόδραμα δεν είναι αυτό το σκληρό, ρεαλιστικό, ηθογραφικό φιλμ.

Δεν είναι όμως ούτε και ντοκυμαντερίστικη παραβολή. Κάτι τέτοιο θα αδικούσε μια ολόκληρη χώρα! Το ηθικό δίδαγμα υπερισχύει στο τέλος: «Αυτά που σκοτώνεις σε κυνηγάνε εσαεί» με ένα φρικτό, ντοστογιεφσκικό εφιαλτικό τρόπο… Γι’ αυτό, «ου φονεύσεις!». Εξαιρετική η κινηματογράφηση τής σκηνής τού τέλους. Θρίλερ σωστό. Από τα λίγα… που πλέον μπορούν να μας ταράξουν, να μας τρομάξουν, να μας ταρακουνήσουν, να μας παρακινήσουν να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Από αυτή την άποψη, διαφωτιστικό το στίγμα και η τεκμαρτή δημιουργική πρόθεση.

Άνθρωποι δεμένοι με αλυσίδες σκύλου και άνθρωποι που «δουλεύουν σαν σκυλιά» σε άνυδρες εκτάσεις. Και των αγρών η καλλιέργεια ματαιοπονία. Των ανθρώπων όμως;

“Αυτά που Σκοτώνεις / The Things You Kill”

2025
Έγχρ.
Διάρκεια: 114′
3
Δραματική
Καναδο-τουρκική

Καθηγητής πανεπιστημίου στην Άγκυρα, ο Αλί αντιμετωπίζει οικογενειακά και επαγγελματικά προβλήματα. Επιπλέον, ο ξαφνικός θάνατος της μητέρας του τον φέρνει σε αντιπαράθεση με τις αδελφές και τον πατέρα του, τον οποίο αρχίζει να υποψιάζεται ως υπεύθυνο, λόγω της βίαιης συμπεριφοράς του.

Σκηνοθεσία
Αλιρέζα Κατάμι
Με τους:
Ερκάν Κεσάλ
Εκίν Κοτς
Χαζάρ Εργκιουκλού