Αξέχαστοι ηθοποιοί σε δεύτερους ρόλους
14/12/2023
Ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς Αμερικανούς καρατερίστες, ο Αντρέ Μπράουερ, ο αξέχαστος Captain Raymond Holt στην επιτυχημένη αστυνομική κωμωδία Brooklyn Nine-Nine, έφυγε σε ηλικία 61 ετών. Με τη χαρακτηριστική φωνή του, ο Μπράουερ έγινε γνωστός από τη σειρά του NBC, “Homicide: Life on the Street” που προβλήθηκε από το 1992 έως το 1998, κερδίζοντας ένα Emmy για την ερμηνεία του αλαζονικού ντετέκτιβ Frank Pembleton το 1998.
Ωστόσο η ερμηνεία του ως Captain Raymond Holt στην επιτυχημένη κωμωδία Brooklyn Nine-Nine ήταν εκείνη που τον έκανε διάσημο. Κέρδισε δύο Critics Choice Awards για τον καλύτερο δεύτερο ανδρικό ρόλο σε κωμική σειρά και έλαβε τέσσερις υποψηφιότητες για Emmy για την ερμηνεία του. Όπως και τόσοι άλλοι αξέχαστοι ηθοποιοί, ο Μπράουερ άφησε το στίγμα του υποδυόμενος δεύτερους ρόλους.
Ο Τζορτζ Κένεντι, εξαίρετος ηθοποιός, έγινε γνωστός στην Ελλάδα κυρίως από τον ρόλο του στην ταινία καταστροφής “Διεθνές Αεροδρόμιο” το 1970 (ως μηχανικός εδάφους), όπου όμως πρωταγωνιστές ήταν ο Μπαρτ Λάνκαστερ και ο Ντιν Μάρτιν. Αλλά και στο “Πτήση Κονκόρντ – Απειλή στα 20.000 μέτρα”, παρότι πιλότος, επισκιαζόταν από τον επίσης πιλότο και πρωταγωνιστή Αλαίν Ντελόν. Από το Payton Place ξεπετάχτηκε η Μία Φάροου και ο Ράιαν Ονήλ, όμως ο γιατρός Μάικλ Ρόσι, ο Εντ Νέλσον, έμεινε για πάντα δεύτερος.
Πολλοί “δεύτεροι” ρόλοι λάμπουν συχνά περισσότερο και από τους πρώτους, πάντως, όπως ο έξοχος Άλαν Ρίκμαν ως καθηγητής Σέβερους Σνέιπ στις ταινίες του Χάρι Πότερ. Ο Ρίκμαν έπαιζε συνήθως ρόλο κακών, αξέχαστος ως τρομοκράτης Χανς Κρούγκερ στο “Πολύ σκληρός για να πεθάνει”. Πέθανε στα 69 του από καρκίνο παγκρέατος. Πήρε πάνω από οκτώ βραβεία για τις ερμηνείες του.
Στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών δευτεραγωνιστής ήταν το Γκόλουμ, που τρόπον τινά δεν το ενσάρκωσε κανένας, αλλά στην ουσία το υποδύθηκε ο ηθοποιός Άντι Σερκίς, που προσέφερε στο ψηφιακά κατασκευασμένο πλάσμα την κίνηση, τους μορφασμούς και τη φωνή του. Αυτό ξεσήκωσε αντιδράσεις, με την έννοια ότι κάποιοι έκριναν πως ο ο Σερκίς έπρεπε να είναι υποψήφιος για Όσκαρ δεύτερου ρόλου, καθώς σε εκείνον στηρίχθηκε το ψηφιακό κατασκεύασμα. Ξεκίνησε μάλιστα ολόκληρη συζήτηση (που συνεχίζεται) για την υποβοηθούμενη (από ανθρώπους) ερμηνεία ψηφιακών χαρακτήρων.
Δεύτερος ρόλος που άφησε ιστορία (όμως όχι για ακριβώς ερμηνευτικούς λόγους) ήταν της Ούρσουλα Άντρες στον “Δόκτορα Νο” με τον Σον Κόνερι, ρόλο για τον οποίο η Ελβετίδα πήρε το πρώτο και μοναδικό βραβείο της ζωής της, Χρυσή Σφαίρα ως πρωτοεμφανιζόμενη. Για το 1962 η εμφάνισή της είχε θεωρηθεί υπερβολικά σέξι και ίσως για το βραβείο έπαιξαν ρόλο πολλά, όχι όμως η ερμηνεία. Tο λευκό μπικίνι πουλήθηκε σε δημοπρασία 35.000 λίρες το 2001. Αν και ως ηθοποιός δεν έλεγε πολλά, έχει ψηφιστεί ως το αδιαμφισβήτητα πιο σέξι κορίτσι του Τζέιμς Μποντ.
Στην Ελλάδα
Εξαίρετοι ηθοποιοί οι οποίοι έμειναν “κολλημένοι” σε δεύτερους ρόλους υπήρξαν πολλοί και ήταν όλοι τους πραγματικά ξεχωριστοί ως ερμηνευτές. Ο Γιώργος Τσιτσόπουλος υπηρέτησε τη θεατρική και κινηματογραφική σκηνή με την ίδια συνέπεια, ήθος και υπευθυνότητα όπως ακριβώς και την προσωπική του ζωή. Έπαιξε με συνέπεια σε 43 ταινίες. Έπαιξε με τα ιερά τέρατα του νεοελληνικού θεάτρου, με τον Μινωτή, την Παξινού και την Κοτοπούλη, και έχει ερμηνεύσει εντυπωσιακά Σαίξπηρ, Γκόρκι και Λόρκα.
«Οι ρόλοι που παίζω δεν ανήκουν σε μένα, αλλά στο θέατρο, πέρα από μένα, πάνω από μένα, υπάρχει το θέατρο. Αυτό που κάνουμε πρέπει να το τιμά και όχι να το υποβαθμίζει. Και ας μην έχουμε μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας! Ας κάνουμε απλά καλά τη δουλειά μας», έλεγε. Έγινε γνωστός ως ο Τάκης της “Αλίκης στο Ναυτικό” που ξημεροβραδιαζόταν στον θάλαμο γιατί είχε βαρυστομαχιάσει από το πολύ πεπόνι! Ήταν όμως ο ένας από τους πρώτους έξι μαθητές του Καρόλου Κουν που τους είχε επιλέξει έναν-έναν ως καλύτερους.
Συνεργάστηκε με τους πάντες, έπαιξε δράμα και κωμωδία με την ίδια άνεση και έλαμψε δίπλα στον Αυλωνίτη, τη Βασιλειάδου, τον Ευθυμίου, τον Ρίζο, τον Γκιωνάκη και τους Βουγιουκλάκη και Παπαμιχαήλ. Για τον ρόλο του στο έργο του Καμπανέλλη “Στη χώρα Ίψεν”, που ανέβηκε στο Ανοιχτό Θέατρο σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη τη σεζόν 1998-1999, του απονεμήθηκε από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών το βραβείο “Κάρολος Κουν”. Η τελευταία θεατρική εμφάνιση του Τσιτσόπουλου θα είναι στο “Μια Κωμωδία” του Καμπανέλλη, στο Ηρώδειο.
Από τη διαδρομή του στη μεγάλη οθόνη ξεχωρίζουν οι μικροί αλλά χαρακτηριστικοί του ρόλοι στις ταινίες “Η Αλίκη στο Ναυτικό” (1961), “Οι Γαμπροί της ευτυχίας” (1962), “Κάτι να καίει” (1964), “Ο ξυπόλητος πρίγκηψ” (1966), “Νύχτα γάμου” (1967), “Γαμπρός από το Λονδίνο” (1967), “Ξύπνα Βασίλη” (1969), “Η Παριζιάνα” (1969) , “Η αρχόντισσα και ο αλήτης” κ.α.
Ξεχωριστός και ο Γιώργος Βελέντζας, που έφυγε στα 88 του χρόνια το 2015. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών. Το 1948 έκανε την πρώτη εμφάνιση στον κινηματογράφο με την ταινία “Οχυρό 27” και στο θέατρο με το έργο “Η απαγωγή της Σμαράγδως” και τον θίασο Β. Αργυρόπουλου. Συνεργάστηκε με τους θιάσους των Βέμπο, Αυλωνίτη, Βασιλειάδου, Ρίζου, Βουτσά, Χατζηχρήστου, Βέγγου κ.ά. Ξεχώρισε στο “Από πού πάνε για τη χαβούζα;”, στον “Τσαρλατάνο” με το Θανάση Βέγγο, ως αυστηρός διοικητής του αστυνομικού τμήματος. Έχει παίξει πολλές φορές ρόλους στρατιωτικού, κυρίως όμως αστυνομικού. Το 1993, για τη συμμετοχή του στην ταινία “Ζωή χαρισάμενη”, κέρδισε το βραβείο ερμηνείας β’ ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης 1993.
Δεύτεροι ρόλοι
Αξιομνημόνευτος και ο Γιάννης Φέρμης. Στην ταινία “Ποτέ την Κυριακή” εμφανίστηκε σε μια σκηνή, στην οποία προσπαθούσε να προλάβει το τραμ. Έπαιξε στις ταινίες “Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο”, “Ο τζίτζικας κι ο μέρμηγκας” και “Ο χρυσός και ο τενεκές”. Ήταν ο δικηγόρος στην ταινία, “Ο φαφλατάς”, ο Γκουστάβος στην “Αρχόντισσα της κουζίνας” και ο Ισίδωρος Τσίρος στην ταινία του 1966 “Ησαΐα χόρευε” και συνολικά σε 40 ταινίες. Γεννήθηκε στην Σμύρνη ένα χρόνο πριν την καταστροφή και όταν ήρθαν στην Ελλάδα ο πατέρας του ήθελε να τον κάνει χασάπη. Το έσκασε, άλλαξε όνομα και έγινε ηθοποιός.
Ήταν μικρόσωμος και αδύνατος, γι’ αυτό έβρισκε δύσκολα δουλειές. Κυρίως αναλάμβανε ρόλους πεινασμένων και ασθενικών. Έπαιξε στο πλευρό του Νίκου Σταυρίδη, του Βασίλη Αυλωνίτη, του Νίκου Ρίζου και του Μίμη Φωτόπουλου. Δεν απέκτησε οικογένεια και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Λάρισα, φτωχός και ξεχασμένος από τον καλλιτεχνικό χώρο. Στο πλευρό του στάθηκε μέχρι το τέλος, ο Θύμιος Καρακατσάνης, ο οποίος του έστελνε κάθε μήνα χρηματική βοήθεια. Πέθανε στις 26 Ιανουαρίου 1999 από καρκίνο και τάφηκε στο Κοιμητήριο της Λάρισας….
Οι Έλληνες και Ελληνίδες ηθοποιοί που άφησαν το στίγμα τους ως κακοί, δικαστές ή κακές πεθερές, μένοντας κολλημένοι σε δεύτερους ρόλους παρά τον πλούτο του ταλέντου τους, είναι δεκάδες. Οι πρώτοι ρόλοι όμως ήταν πάντα μετρημένοι και δίνονταν κατά κανόνα σε εκείνους που ήταν σίγουρο ότι “θα φέρουν κόσμο” επειδή ήταν ήδη γνωστοί ως πρωταγωνιστές. Μόνο στο θέατρο είχαν κάποιοι την ευκαιρία να πάρουν πρώτο ρόλο, όμως κι εκεί προτιμούνταν από τους θιασάρχες ή τους ιδιοκτήτες των θεάτρων τα ήδη “μεγάλα ονόματα”.
