Αχτίδα πρωτοπορίας για το ελληνικό θέατρο το έργο της Ε. Γατσωτή

Λάτρης τού Κλασικού ανυπερθέτως και παθιασμένος ερευνητής τής Αρχαιότητας, μελέτησα και μελετώ τις παραδοσιακές αφηγηματικές τεχνικές, που άνθησαν και εξελίχθηκαν πολύ πριν την ανακάλυψη τής τυπογραφίες, χιλιετίες πριν από τις σύγχρονες ραγδαίες και καταιγιστικές τεχνολογικές καινοτομίες.

Παρ’ όλα αυτά ανέχτηκα το σπάσιμο τού αφηγηματικού χρόνου, τον διαμοιρασμό των προσώπων, την σχάση τού ατομικού δράματος και την διάχυση των εγώ στο ευεργετικό εμείς, παρακολουθώντας με αγωνία αυτόν τον αυτοκαταστροφικό κατήφορο μιας παρακμιακής Ανθρωπότητας που ακυρώνει το πολιτισμικό παρελθόν της προκειμένου να επιδοθεί σε πολιτιστικές δραστηριότητες αμφιβόλου κοινωφελείας.

Το κενό στο σύγχρονο θέατρο

Υποστήριξα και υποστηρίζω πάντα ότι στο θέατρο, στο Σύμπαν και στη ζωή «εν αρχή ην ο Λόγος». Ο Κόσμος γύρω μας και μέσα μας, από τον φλοιό τού εγκεφάλου έως το βαθύ ερεβώδες υποσυνείδητο, ο μικρόκοσμος και ο μεγάκοσμος είναι νοητικός! Και δεν «κομίζω γλαύκαν εις Αθήνας». Απλώς, κάθε φορά που ένας πολιτισμός δίνει τη θέση του σε έναν άλλον παρατηρείται εκείνη η άχαρη καμπή, η σεφερική “στροφή”, όπου πρέπει να γκρεμιστούν οι παλαιοί “ναοί τής Σκέψεως” προκειμένου με τις ίδιες πέτρες να αναδομηθούν άλλοι, στον ίδιο τόπο αλλά σε άλλο χρόνο. Αυτό έπρατταν και οι μαθηματικοί νόες των Mayas, οι οποίοι κάθε 52 χρόνια (τόσο διαρκούσε ο δικός τους “αιώνας”) ισοπέδωναν σπίτια και ευκτήριους οίκους ίνα τους αναδομήσωσιν.

Στη σύγχρονη (διεθνή) δραματουργία παρατηρείται ένα κενό, από το 1980 μέχρι σήμερα (μισού αιώνα αμηχανία και αγρανάπαυση). Δεν βγαίνουν πια “μεγάλοι θεατρικοί συγγραφείς”. Μήτε καν “μεγάλοι Ποιητές”. Σαν να παρατηρείται μια περίεργη ανάπαυλα, μία πιντερική “παύση”.

Έτσι συνηθίσαμε στις μικρότητες, στις μικροπρέπειες, στις αλαζονικές δοκησισοφίες. Παντοειδείς “σοφολογιότατες” τε και “αρχοντοχωριάτες” μολιερικοί ή μη “αλώνισαν” το σύμπαν και ρύπαναν την “περριρέουσα ατμόσφαιρα” με τα απορρίμματά τους τα δήθεν λογοτεχνικά. Ούτως ή άλλως ο τεχνολογικός μας πολιτισμός είναι εξ ορισμού αντιπνευματικός κι αν δεν μετατραπεί εις άνω-θρώσκοντα θα αφανιστεί.

Μέσα σε όλο αυτό το δυσοίωνο και “σκοτεινό” τοπίο έρχονται νέοι άνθρωποι, μορφωμένοι και ανήσυχοι να αμφισβητήσουν εκ των έσω την δική τους τεχνουργημένη παραδόξως «πολιτική-γλωσσική ορθότητα» και να ξαναθέσουν τα ίδια θεμελιώδη υπαρξιακά ερωτήματα τού επί γης Ανθρώπου ξαναπιάνοντας το νήμα από εκεί που κάποιος πονηρός, δόλιος, κακόβουλος Μινώταυρος το έκοψε σκοτώνοντας τον Θησέα.

Η Ευαγγελία Γατσωτή και η αναμενόμενη Αναγέννηση

Ευτυχώς όμως υπάρχουν και οι εύβουλοι δραματουργοί, δραματικοί Ποιητές όπως η Ευαγγελία Γατσωτή που μας επιτρέπουν να ελπίσουμε ξανά σε μια καινούργια Αναγέννηση. Μόνον μέσα από την αμφισβήτηση της Μετανεωτερικότητας θα υπερβούμε εσκεμμένα τα εσκαμμένα και θα περάσουν σε μια καινούργια αναγεννησιακή φάση τού Πανανθρώπινου Πολιτισμού με ειρήνη, ομόνοια, ευδοκία, ευψυχία, αλληλεγγύη, αυξημένη διαρκώς εξασκούμενη ενσυναίσθηση, αλλιώς η Ελευθερία, η Δικαιοσύνη, η Δημοκρατία θα απομείνουν έννοιες κενές περιεχομένου, άδεια κελύφη τζιτζικιών, ενθύμια τού περασμένου (ανεπιστρεπτί) καλοκαιριού τής Κριτικής Σκέψης.

Αναρωτιόμαστε συχνά (ρητορικώς) τι συνέβη στην Αθήνα τού 5ου π.Χ. αιώνα και έλαμψαν τόσοι φωτεινοί νόες ταυτόχρονα. Μα είναι απλό: ο διάλογος, η ελεύθερη ανταλλαγή ιδεών, ο πειραματισμός, ο σωκρατικός αυτοέλεγχος, η απόπειρα αυτογνωσίας τε και ετερογνωσίας.

Στο έργο αυτής τής πρωτοποριακής και ρηξικέλευθης δραματουργού που ακούει στο όνομα Ευαγγελία Γατσωτή και βλέπει τα έργα της να ανεβαίνουν καταιγιστικά από το 2022 σε πολλά θέατρα ταυτόχρονα αναζητώ κι εγώ το φως στο βάθος τής σήραγγας όπου εγκλωβιστήκαμε αιώνες τώρα, αφού περάσαμε από στενωπό σε ατραπό κι από εκεί σε άλλο δύσβατο μονοπάτι.

Αναζητείστε την! Δείτε δύο έργα της που παίζονται ταυτόχρονα: στο Θέατρο Νέου Κόσμου και στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ανοικτός διαλογισμός για τον αναγκαίο διάλογο τόσο με την Τεχνολογία όσο και με τον εαυτό μας.