“Δεσμώτης του Ιλίγγου” (Vertigo, 1958): Το κορυφαίο θρίλερ τού Χίτσκοκ

Το σίγουρο είναι πως μόνο τα καλοχτισμένα αφηγήματα αντέχουν στον Πανδαμάτορα Χρόνο. Όσα συνυφαίνουν το Ορατό με το Αόρατο, το Ρητό με το Άρρητο, το πασιφανές με το Άφατο, τον Έρωτα με τη Ζωή και με τον Θάνατο εν τέλει.

Ο υλιστικός ρασιοναλιστικός τεχνολογικός πολιτισμός μας δεν μας παρέχει «παιδεία θανάτου», δεν μας εξασφαλίζει μήτε γαλήνιο βίο μήτε ομαλό πέρασμα στο Επέκεινα.

Έτσι ο θάνατος, το έγκλημα, ο φόνος, ο σαδομαζοχισμός, τα νοσηρά ψυχολογικά παιχνίδια έχουν γίνει υποκατάσταση αληθούς βίου, ζησμένης ζωής.

Τα θρίλερ βασίζονται ακριβώς πάνω σε ετούτες τις καλλιεργημένες φοβίες, στην έλλειψη εμπιστοσύνης στον πλησίον, στην παντοκρατορία τού Χρήματος… Γι’ αυτό και δεν αγαπώ ιδιαίτερα τα θρίλερ.

Όμως πρέπει να αναγνωρίσω πως η συγκεκριμένη ταινία είναι αριστούργημα. Τα συνεχή κοντινά πλάνα, τα εύγλωττα μάτια (που συνήθως λειτουργούν ως μάσκα) κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον τού θεατή, ακόμα κι αν ξέρει τον «δολοφόνο». Όμως η συνεχής συναισθηματική του ταύτιση με τον «αθώο» πάσχοντα πρώην αστυνομικό διευθυντή είναι αριστοτεχνικώς φιλοτεχνημένη.
Οι γυναίκες εμφανίζονται μυστηριώδεις, απόμακρες, αποσυρμένες στις φαντασιώσεις τους, στις εμμονές τους, στην ανάγκη τους να αγαπηθούν από ένα πανίσχυρο αρσενικό πάση θυσία… Από αυτή την άποψη, η ταινία είναι και σεξιστική και παρωχημένη, όχι απολύτως όμως, όχι ακόμη… Το ανθρώπινο είδος δεν έχει εξασφαλίσει την απελευθέρωσή του από παντοειδείς πρωτεϊκούς δυνάστες…

Δείτε το. Μην το χάσετε. Ειδικά εάν είστε δραματουργοί, συγγραφείς, φιλόλογοι… και διαθέτετε αναλυτική-συνθετική σκέψη.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα πλήξετε. Κάθε φορά θα ανακαλύπτεται κι άλλες πτυχές, θα βυθίζεστε σε άλλες λεπτομέρειες. Όπως συνήθως συμβαίνει με τα «κλασικά» αθάνατα έργα Λόγου τε Τέχνης.