ΕΚΕΙΝΟΣ-HIM ανδρών ιστορίες

Ποιος είναι «εκείνος»; Είναι ένας ή ο τίτλος θα μπορούσε να ανήκει σε πολλούς; Κι ύστερα, ο υπότιτλος «ανδρών ιστορίες», ποιοι είναι αυτοί οι άνδρες που πέρασαν σαν συμπυκνωμένες εικόνες από τα μάτια της, εικόνες που υφάνθηκαν κόμπο κόμπο, θηλιά θηλιά στον αργαλειό των ημερών της, ωρίμασαν στη μνήμη της και αποτυπώθηκαν, στη συνέχεια, στο βιβλίο της Λίλη Μιχαηλίδου (Εκδόσεις Μελάνι, Ιανουάριος 2019);

Η Λίλη Μιχαηλίδου, με τη συναίσθηση της γυναίκας που συμμετέχει με πάθος σε αυτό που γράφει, αλλά παράλληλα κρατάει την απόσταση που χρειάζεται, ώστε να μπορεί «ν’ αναπνέει» και να έχει τη δύναμη να αντιμετωπίζει την καθημερινή βαρβαρότητα, γονιμοποιεί τις λέξεις δίνοντάς τους υπόσταση. Κυριαρχεί σε κάθε μια ιστορία με διαφορετικό τρόπο και δημιουργεί ένα αποτέλεσμα που κρατάει την ανάγνωση ζωντανή, μέχρι την τελευταία τελεία. Ας ρωτήσουμε, όμως, τη συγγραφέα, να μάθουμε τι την ώθησε να γράψει ιστορίες για άνδρες. Να πώς απάντησε:

«Άρχισα να γράφω αυτά τα κείμενα με αφορμή, αρχικά, τον παππού μου και ‘το χαμόγελό του’ που κάθε Νοέμβρη, τον μήνα που πέθανε, με επισκέπτεται έντονα, τον Συμιό και το ‘μυστηριακό μεθύσι’ που, διαβάζοντας το ‘Κάτω από το Ηφαίστειο του Μάλκολμ Λόουρι, με κεντρικό χαρακτήρα τον αλκοολικό Τζόφρεϋ, μού τον θύμισε, πάλι έντονα, και τον μάστρε Αντρέα και την ‘έντονη μυρωδιά κολόνιας’ που κάθε φορά που ακούω το λαϊκό τραγούδι ‘άπονη ζωή’ τον θυμάμαι και τον μυρίζομαι.

Αργότερα, προστέθηκε ο αγαπημένος μου Αργεντινός ποιητής Χόρχε Λουίς Μπόρχες με το ‘παρατεταμένο λυκόφως’ και το ‘κληματίδες μέχρι το χώμα’ όταν άκουσα τη ζωηρή περιγραφή ενός φίλου, για την πρώτη επίσκεψη στο κατεχόμενο σπίτι του και την επιθυμία του να δει την αυλή των παιδικών του χρόνων.

Στη συνέχεια, είτε από σύμπτωση, ή τυχαία, ή και λόγω μιας ακατάπαυστης σκέψης που με τριγυρνούσε από καιρό, να γράψω δηλαδή ιστορίες ανδρών, όλα τα κείμενα αφορούσαν άντρες, ο βιβλιοπώλης στο ‘γυάλινος δίσκος’, ένας συνήθης σύζυγος στο ‘εκείνος’, ένας ζωγράφος που έφυγε πρόωρα στο ‘όψη αποδημητικού πουλιού’, μια συγκεκριμένη στιγμή ενός καθολικού ιερέα στο ‘τούτο εστί το σώμα μου’, μια ιστορία αγάπης στο ‘είδα στα μάτια του…’, η ιστορία ενός Σύριου πρόσφυγα που διαμένει στον πρόχειρο καταυλισμό στην Κοφίνου στο ‘με προορισμό μιαν ουτοπία’…

Η μια ιστορία έδινε το χέρι της στην άλλη δημιουργώντας, αναπόφευκτα, μια αλυσίδα μέσα στον χρόνο, με κύριους χαρακτήρες άνδρες, όπως προανέφερα, άλλοτε νέους, τολμηρούς και ατίθασους, άλλοτε γέρους, με τη γεύση του εφήμερου στο στόμα, άλλοτε του παρελθόντος που έκαναν αιώνιο συμβόλαιο με τη μνήμη και άλλοτε σύγχρονοι μέσα στην ελαφρότητα της εποχής που διανύουμε.

Το προτελευταίο κείμενο με τίτλο ‘ερωτηματικό’ είναι ίσως το πιο οικείο της συλλογής, γιατί περιλαμβάνει αυτοβιογραφικά στοιχεία, με κάποια βέβαια μυθοπλαστικά. Γράφτηκε ως μια αναφορά και όχι ως λεπτομερής περιγραφή γεγονότων. Ήθελα να γραφτεί για να εξαντληθεί το συναίσθημα που με ώθησε να ανοίξω ξανά αυτό το κεφάλαιο.

Και κάτι τελευταίο: Η καταχώρηση των κειμένων με δυσκόλεψε. Δεν ήξερα ποιο να βάλω πρώτο, ποιο δεύτερο, ποιο τρίτο και ούτω καθεξής. Να τα ξεχωρίσω σε ανδρών του παρελθόντος και ανδρών του παρόντος; Σε νέους και ηλικιωμένους; Σε ζώντες και νεκρούς; Τελικά, η απόφαση να καταχωρηθούν με τη χρονολογική σειρά που έχουν γραφτεί με απελευθέρωσε…».