Eλληνικό άρωμα σε έκθεση γλυπτικής για την όσφρηση

Σε μια πρωτοποριακή έκθεση στο Παρίσι, με χορηγία του οίκου δημοπρασιών Phillips,  γλύπτες κλήθηκαν να συνδημιουργήσουν με αρωματοποιούς ένα σύνθετο έργο στο οποίο να μετέχει και η αίσθηση της όσφρησης. Ένας από αυτούς περιέλαβε και λίγη Ελλάδα, καθώς εμπνεύσθηκε από τον Διόνυσο.

Τα “οσφρητικά γλυπτά” είναι έργα έξι καλλιτεχνών και ο καθένας από αυτούς ενσωμάτωσε στο έργο του και ένα άρωμα που δημιούργησαν επί τούτου ισάριθμοι αρωματοποιοί σε αριθμημένα “αντίτυπα”. Η διάρκεια ζωής του έργου ως προς το σκέλος της μυρωδιάς δεν ειναι σαφής. Ούτε είναι ξεκάθαρο αν η τέχνη είναι εν προκειμένω στην υπηρεσία του μάρκετινγκ των αρωμάτων ή το αντίστροφο. Πάντως οι εμπνευστές θεωρούν τέχνη και την παρασκευή ενός αρώματος από μόνη της.

Ο Γάλλος γλύπτης και σχεδιαστής Hubert Le Gall, που αυτή την εποχή εκθέτει έργα με τίτλο “Greek Fantasy” στην Villa Kérylos στη Νότιο Γαλλία, συνεργάσθηκε πολύ πρόθυμα και ζήτησε από τον αρωματοποιό να συνδημιουργήσουν ένα άρωμα εμπνευσμένο από τον θεό του αρχαιοελληνικού πανθέου Διόνυσο. Το άρωμα αναδίδεται από ένα “αμφορέα” που τον διαπερνά ένα κλαδί με γυάλινες ρόγες σταφυλιού. O αμφορέας έχει σκαλισμένες ελληνικές λέξεις, όπως “μύρον”.

Όσο για την  Villa Kerylos στην Κυανή Ακτή είναι ένα μνημείο αρχαιοελληνικής λατρείας που χτίστηκε πριν από έναν αιώνα από φιλέλληνες ερωτευμένους με την ιστορία του τόπου μας. Λανθασμένα αποδίδουν την ονομασία σε ελληνική λέξη ‘κέρυλος’.

Το Kerylos προέκυψε μάλλον από παραφθορά του Κύηκα και του λάρου (γλάρος στην αρχαία ελληνική) αλλά και του ονόματος Αλκυών. Ο Κύηξ ζούσε ευτυχισμένος με την Αλκυόνη και έλεγαν ότι ήταν σαν τον Δία με την Ήρα. Οπότε ο Δίας τον έπνιξε στη θάλασσα και η Αλκυόνη αυτοκτόνησε. Ο Δίας μετάνιωσε και έκανε την Αλκυόνη θαλασσοπούλι και γλάρο τον Κύηκα.

Υλικά από Αρχαία Ελλάδα

Το έργο του για την οσφρητική έκθεση, το ονόμασε “Η καρδιά του Διόνυσου” και όπως είπε το άρωμα έπρεπε να εκφράζει όλη αυτή τη λαχτάρα για ηδονή. «Ήθελα το δοχείο ραγισμένο και το κλαδί να παραπέμπει στα κέρατα ενός ταύρου ή στην αορτή της καρδιάς, να έχει από τη μια καρπούς και από την άλλη τη θλίψη του κομμένου πρόωρα, γιατί αυτή είναι η ζωή, ακμή και τραγωδία. Ήθελα ένα άρωμα σαρκικό, όχι λουλουδάτο και διακριτικό, αλλά ισχυρό και να παραπέμπει σε αυτό τον δίχως καμμία αναστολή θεό». Ο αρωματοποιός χρησιμοποίησε αρώματα από υλικά που θα μπορούσε να βρει κανείς και στην αρχαία Ελλάδα, όπως μυρτιά, μύρο, μαντζουράνα, ρίγανη, μέντα και θυμάρι.

Η ιδέα πάντως για την “οσφρητική γλυπτική” ήταν της Diane Thalheimer, μιας γυναίκας που εδώ και 20 χρόνια ασχολείται με το μάρκετινγκ στην αρωματοποιία. Συζήτησε την ιδέα της με τη αρωματοποιία International Flavors and Fragrances (IFF), η οποία συμφώνησε να συνδυάσει σε ζεύγη έξι από τους αρωματοποιούς της με ισάριθμους γλύπτες που επέλεξε η Thalheimer.

Μία από αυτούς ήταν και η Πορτογαλέζα γλύπτρια Joana Vansconcelos που εκφράζει στο έργο το ενδιαφέρον της για την ευζωία και τη γιόγκα. Συνεργάσθηκε με την αρωματοποιό Anne Flipo, η οποία όπως είπε «επεδίωξε να κάνει άρωμα τα επτά τσάκρας που η γιόγκα δέχεται ότι υπάρχουν στο ανθρώπινο σώμα με ένα άρωμα με βάση το λιβάνι. Το αναδίδουν τα μικρά σταυρόσχημα έργα της Vansconcelos».

Γλυπτά και αίσθηση όσφρησης

Η γλύπτρια εκπροσώπησε την Πορτογαλία στην Μπιενάλε της Βενετίας του 2013 και έχει εκθέσει μεγάλων διαστάσεων έργα. «Συνήθως τα έργα μου είναι πολύ μεγάλα και καταλαμβάνουν ένα χώρο. Εδώ, τα γλυπτά είναι μικρά και είναι το άρωμα που γεμίζει τον όγκο του χώρου» είπε. Και εκδήλωσε πρόθεση να συμπεριλάβει γλυπτά με ευωδιά στην έκθεση της στη Sainte-Chapelle de Vincennes του χρόνου. Η ίδια θεωρεί την όσφρηση πολύ σημαντική και τόνισε ότι η έκθεση έγινε σε μια φάση που ο άνθρωπος την χάνει “εξαιτίας του κορονοϊού”, όπως είπε. Κατωτέρω άλλο έργο της.

Ο Αργεντινός συνάδελφός της Pablo Reinoso φιλοτέχνησε μια ξύλινη έλικα απ΄όπου αναδίδονται αρώματα όταν κάποιος την κινεί. «Είναι η πρώτη φορά που φτιάχνω κάτι τέτοιο, και καθώς κάποιος κουνάει το γλυπτό μου, τότε αναδίδεται και άρωμα. Δεν το δημιούργησα έχοντας κατά νου κάποιο καταναλωτή, αλλά έκανα κάτι που μου άρεσε εμένα προσωπικά», είπε.  Ο ίδιος έχει δημιουργήσει μεγάλα έργα, όπως το παγκάκι – δέντρο.

Ο Αλγερινός Abdessemed δημιούργησε ένα γυναικείο πόδι πάνω σε μια μπάλα, η οποία και αναδίδει το άρωμα. Όπως είπε, μόλις μύρισε το άρωμα που εμπνεύσθηκε ο αρωματοποιός με τον οποίο συνεργαζόταν (άρωμα τριαντάφυλλου) αμέσως σκέφτηκε «το πόδι μιας γυναίκας που είναι για εκείνον απρόσιτη». Τα έργα όλων των συμμετεχόντων (από 15 έως 50 αντίτυπα) πουλήθηκαν από 4.000 έως 14.000 ευρώ.