Η Φένια Παπαδόδημα μιλάει στο SLpress για τη μουσική

Πότε ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με την μουσική; Υπάρχουν επιρροές γι΄ αυτό;

Σπούδασα κλασικό πιάνο από πολύ μικρή. Αργότερα σπούδασα τζαζ τραγούδι – αυτοσχεδιασμό και πιάνο. Ο πατέρας μου αν και γιατρός ήταν μουσικός, θα έλεγα τραγουδιστής στην ψυχή. Εξαιρετικός ψάλτης από μικρό παιδί. Αλλά επίσης του άρεσε να ακούει μουσική. Τον θυμάμαι ν’ ακούει διαφορετικά μουσικά είδη με τις ώρες. Νομίζω ότι από αυτόν πήρα αυτή την κλίση.

Είδα στο βιογραφικό σας πως έχετε σοβαρές σπουδές στο θέατρο και τη μουσική, αγαπάτε κάποιο από τα δύο περισσότερο ή σας αρέσει να τα συνδυάζετε;

Τα τελευταία χρόνια ασχολούμαι σχεδόν αποκλειστικά με του μουσικό θέατρο. Αντιλαμβάνομαι τον λόγο μέσα από τη μουσική. Γι’ αυτό και συχνά επιλέγω κείμενα που φέρουν ήδη μία μουσικότητα. Όπως ο λόγος του Παπαδιαμάντη. Τόσο στο Παρίσι όσο και στην Ελλάδα έχω ασχοληθεί πολλά χρονιά με τον έμμετρο λόγο από τον Racine και τον Corneille στον Ερωτόκριτο…

Ποιο ήταν το έργο ή παρουσίαση που σας έμεινε αξέχαστο;

Σχεδόν όλες οι μουσικές παραστάσεις του Γιώργου Απέργη που έτυχε να δω στο Παρίσι. Κάθε μία από αυτές ήταν μία συγκλονιστική εμπειρία. Αλλά μου έχει μείνει το “Machinations”, που είχα δει στο κέντρο Ircam.

Ποιες είναι οι απαραίτητες δεξιότητες για έναν μουσικό για να ξεχωρίσει;

Πιστεύω πως όπως ακριβώς συμβαίνει και για έναν ηθοποιό, πρόκειται για το στίγμα μίας αυθεντικής έκφρασης αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Κυρίως αυτό που κάνεις τη διαφορά είναι η γκάμα των βιωμάτων αλλά και των τεχνικών δεξιοτήτων που φέρει κάθε καλλιτέχνης. Νομίζω όμως ότι πάντα τελικά υπερισχύουν τα βιώματα και η ωριμότητα κάθε μουσικού. Αυτή η «ανθρώπινη» εσωτερική πορεία του, αναγκαστικά ακούγεται όταν παίζει, όταν τραγουδάει. Ο ίδιος ο ήχος είναι απόσταγμα εμπειρίας ζωής.

Οι νέες τεχνολογίες επηρεάζουν την τέχνη της μουσικής;

Φυσικά και την επηρεάζουν αλλά και πάλι έχει να κάνει με το πως χρησιμοποιούνται. Και με ποιο σκοπό. Υπάρχει φυσικά μία τάση, η οποία εμένα τουλάχιστον με θλίβει κάπως, να μην παίζουν τα πιο νέα παιδιά μουσικά όργανα αλλά να φτιάχνουν μουσική μόνο μέσω ηλεκτρονικών προγραμμάτων και έτοιμων beat. Πιστεύω ότι είναι κρίμα ιδιαίτερα ταλαντούχοι νέοι να παίρνουν αυτή την κατεύθυνση. Όχι πως δεν μπορούν και έτσι να δημιουργήσουν κάτι αυθεντικό αλλά σίγουρα θα είναι μακριά από τους ορίζοντες που προσφέρει μία βαθύτερη μουσική παιδεία. Υπάρχουν φυσικά και περιπτώσεις όπου η τεχνολογία χρησιμοποιείται μ’ ένα ιδιαίτερα επιτυχημένο και εύστοχο τρόπο. Θεωρώ ότι αυτό που κάνει ο Γιώργος Παλαμιώτης με το μπάσο, με τον οποίον συνεργαζόμαστε και στο θέατρο και στη μουσική πολλά χρόνια, τα ηχητικά τοπία που δημιουργεί είναι άκρως ποιητικά και δύσκολο να επιτευχθούν.

Πώς διαχειρίζεσαι την πίεση ή το άγχος σε μια ζωντανή εκτέλεση ή ηχογράφηση;

Σκέφτομαι ότι βρίσκομαι εκεί σαν ενδιάμεσος. Μόνο για να μεταφέρω κάτι που πρέπει να ακουστεί. Και όχι γιατί είναι μία δική μου ηχογράφηση, συναυλία ή παράσταση. Απλά είναι αυτή η θέση μου. Έτυχε να βρεθώ εκεί. Και συγκεντρώνομαι σ’ αυτό. Ο εγωισμός μας είναι μου μας φέρνει άγχος. Όταν απλά κάνουμε αυτό που καλούμαστε να κάνουμε δεν υπάρχει άγχος.

Προτιμάτε να δουλεύετε μόνη σας μια μουσική σύνθεση ή σε συνεργασία με άλλους μουσικούς;

Αρχικά προτιμώ να δουλεύω μόνη μου. Σε απόλυτη ησυχία. Έτσι γράφω τις πρώτες ιδέες. Κάποιες από αυτές είναι ήδη τελειωμένες και πολύ συγκεκριμένες. Σε κάποιες άλλες υπάρχει χώρος να προτείνουν οι μουσικοί έναν ρυθμό, μία δυναμική. Αλλά συνήθως η ιδέα μου και το που πρέπει να πάει μία σύνθεση είναι συγκεκριμένη από την αρχή. Βεβαίως υπάρχει άπλετος χώρος για αυτοσχεδιασμό για όλους τους μουσικούς. Αρκεί να το θελήσουν!…

Υπάρχει κάποια μουσική που σας συγκινεί βαθιά και γιατί;

Διαφορετικά μουσικά ρεύματα και συνθέτες και τραγουδιστές με συγκινούν βαθιά. Μέσα στις υπόλοιπες σπουδές μου, έχω ασχοληθεί πολύ με τη βυζαντινή μουσική την οποία αγαπώ ιδιαίτερα και καλλιεργώ και είναι για μένα ένας τρόπος να ξαναβρίσκω τον εαυτό μου. Αγαπώ όμως και αρκετούς σύγχρονους κλασικούς, αλλά περισσότερο με συγκινούν ο Debussy και ο Sati. Ακούω βραζιλιάνικη bossa nova, λατρεύω τον Jobim.

Ποιες είναι οι μελλοντικές σας μουσικές φιλοδοξίες ή σχέδια;

Ετοιμάζω ένα άλμπουμ με όσα τραγούδια έχω γράψει τα τελευταία χρόνια. Επιτέλους καταφέρνω να βρω τον χρόνο να πραγματοποιήσω αυτό το όνειρο. Τα περισσότερα από αυτά τα τραγούδια γεννήθηκαν μέσα από τις θεατρικές παραστάσεις που ανεβάσαμε με τον Γιώργο Παλαμιώτη: τη Νέκυια του Ομήρου, Το άνθος του γιαλού και τον Ξεπεσμένο Δερβίση του Α. Παπαδιαμάντη, την μουσική παράσταση. «Η Ελλάδα μέσα από τα μάτια του Ζακ Λακαρριέρ» κ.α… Κι ακόμη έχω αρχίσει να δουλεύω ένα πρότζεκτ πάνω σε βυζαντινούς ύμνους και αυτοσχεδιασμούς το οποίο θα ταξιδέψει πολύ και εκτός Ελλάδας!…

Σας ευχαριστώ θερμά!