Η ιαματική ικανότητα της ποίησης – Το έργο του Ιωάννη Πανουτσόπουλου

Σπονδυλωτές ιστορίες με ιδιαίτερα νοήματα, μια ποιητική συλλογή με ψυχογραφήματα που θέλοντας και μη, σου θέτουν ερωτήματα, σε οδηγούν σε λεωφόρους σκέψης και προβληματισμού είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν στον ΙΑΝΟ οι βιβλιόφιλοι που γνώρισαν από κοντά ένα σύγχρονο ποιητή. Το έργο του ευρυματικού Ιωάννη Πανουτσόπουλου, με το πρόσφατο πόνημα του “Πράξεις των Αποστόλων” εκδόσεις “ΤΟΠΟΣ”, είναι δομημένο με τα καθημερινά τεκμήρια παρακμής, όσο και τα “εξόριστα” όνειρα, όπως αυτά του Μαγιακοφσκι.

Ο λόγος του κέντριζε την περιέργεια του κοινού τόσο με τις διακριτικές προσωπικές του αποκαλύψεις όπως «δεν θα ήμουν αυτός που είμαι αν η ζωή μου είχε φερθεί με το γάντι…» με τα προσωπικά του αποφθέγματα, «η ξένη γλώσσα που δεν μάθαμε ποτέ είναι η αγάπη», η «οι λέξεις μου αλέθονται με τον καιρό και θυμίζουν φρουτόκρεμα για βρέφη που θα μας διαβάσουν στο μέλλον»…

Η παρουσίαση είχε ένα ευρηματικό στοιχείο, ήταν ένα ιδιόμορφο παιγνίδι ερωτοαπαντήσεων με ρόλο ανιχνευτή-δημοσιογράφου τον σκηνοθέτη και βραβευμένο ποιητή Γιάννη Κυπαρίσση, που άνοιγε την ψαλίδα των θέσεων του τιμώμενου, διευκρινίζοντας εξ αρχής ότι σ΄ αυτή την αφεύγατη συγκυρία του άφατου πόνου και πένθους είναι σημαντική η παρουσία του κοινού, ως ένδειξη συναλληλίας σε ένα πολυδύναμο βιβλίο με καλπάζοντα λόγο που χωρίζεται σε τρία μέρη, αυτό των πολιτικών, των προσκυνητών και των ποιητών.

«Ετοιμόγεννες λέξεις σε μια στέρφα πατρίδα, αν γεννήσω κορίτσι θα το βγάλω Ελπίδα» ένας στίχος που αποκαλύπτει ότι η ποίηση είναι η ακρότατη άϋλη τέχνη που διαβάζει την πεμπτουσία του ανθρώπου, που περιγράφει τα σκοτάδια και το φως της ζωής του, αναζητώντας πιο βαθειά τις συντεταγμένες του εντός του.

«Υποκλίνομαι στην γνήσια φτώχεια»

Ο κ. Πανουτσοπουλος με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο μέσα από τα ποιήματά του μας σύστησε την μητέρα του, την γιαγιά Αθηνά, την θεία του Αιμιλία για να αναφερθεί την οικογένεια της σιωπής, στην οικογένεια της οργής, στην οικογένεια της σπουδής τονίζοντας με τον δικό του ξεχωριστό λόγο: «Υποκλίνομαι στην πλούσια ανέχεια και στην τίμια φτώχεια. Η αλήθεια ακόμη και στην χασούρα αποδεικνύεται ορθή τοποθέτηση».

Όλα γεννιούνται, όπως είπε, από μια εσωτερική δύναμη που ξεπηδά από μέσα του και βγαίνουν οι στίχοι, οι σκέψεις αβίαστα. «Όταν γράφω προσέχω, η λέξη να κυριολεκτεί, να ξυπνά κάτι στον αναγνώστη, ο στίχος να μπορεί να μιλήσει στην γλώσσα που καταλαβαίνει. Ζούμε σ΄ ένα δύσκολο τόπο, η κάθε μέρα είναι περιπετειώδης, αλλά πιστεύω ότι θα αναδείξει την ανάγκη μας να βρούμε τον δρόμο της ποίησης για να αποκαλύψει ότι από την τεχνική των πολύστιχων ποιημάτων του ετοιμάζει μια ποιητική συλλογή με ποιήματα ολιγόστιχα. Έχω το δικαίωμα να τρομοκρατήσω τον αναγνώστη» θα πει με χιούμορ.

Σε άλλη στιγμή ο ποιητής μας θα αναγνωρίσει ότι τίποτα δεν υπάρχει οριστικό σ΄ αυτό τον κόσμο, ενώ διαπιστώνει ότι είναι έντονη η ανάγκη του να αποκρυπτογραφήσει την έννοια του θανάτου, σαν ένα θηρίο που μπορούμε να το κοιτάζουμε κατάματα για να το ξορκίσουμε. Θέλω να παλέψω με τους φόβους μου για να τους νικήσω.

Έκνομος και νομιμόφρων, για να τονίσει ότι το βασικό μας πρόσταγμα δεν είναι να ξεκινάμε με την αγάπη, τον αντίπαλό μας πρέπει να τον αγαπήσουμε για να τον καταλάβουμε. Η αγάπη είναι ένα σχολείο στο οποίο κανείς είναι δύσκολο να αποφοιτήσει. Εγώ για πάρα πολλά χρόνια περνούσα απ’ έξω, δεν έμπαινα στην τάξη. Περνούσα από ενθουσιασμό σε ενθουσιασμό και τα πράγματα σταματούσαν εκεί, μέχρι να βρω ένα κορίτσι να μου δείξει άλλο δρόμο, να βρω απαντήσεις σε ερωτήματα, να γαληνέψει η ψυχή μου…

Η ποίηση του Ιωάννη Πανουτσόπουλου

Στο ερώτημα, πόσο χρειάζεται η ποίηση σε χαλεπούς καιρούς, η απάντηση ήταν ευθεία: «Ζούμε σ΄ ένα τόπο όπου πάντα η ποίηση θα είναι ανάγκη. Δεν θα υπήρχε ο Όμηρος, αυτός ο παραμυθάς, που ήταν ανάγκη να τον ακούσουν και βρήκε συνεχιστές αυτό ο πρωτεργάτης τα ποίησης επειδή υπήρχε πάντα αυτή η ανάγκη. Έχουμε λοιπόν “διαταγή” να συνεχίσουμε ακόμη κι αν βλέπουμε τους ορίζοντες κλειστούς».

Με αυτή την ηλιόλουστη πεποίθηση των πραγμάτων στηλιτεύοντας εποχές όπως την μεταπολίτευση τονίζοντας ότι «μιλάμε με συνθήματα γελάμε με τσιτάτα», ο κ. Πανουτσόπουλος εμπιστεύτηκε εκπληκτικούς στίχους του στον φέρελπη και πολλά υποσχόμενο συνθέτη Χρήστο Γκόντζο.

Ο συνθέτης ανέλαβε την σκυτάλη μ΄ ένα ευρηματικό μουσικό σχήμα και έξοχες ερμηνείες από τις Έλενα Βασιλειαδου, Μαριλίζα Λούντζη και τον Σπύρο Μπούλη, για να παρουσιάσει τον βασικό κορμό του υπό ολοκλήρωση CD με τίτλο “Ρεφενέ” που όλοι αδημονούν την έκδοσή του.

Η μουσική αυλαία αυτής της παρουσίασης με τους Νίκο Ντεκούλη στο πιάνο, Ζαχαρία Γερασκλή στο μπουζούκι, Αθανάσιο Ζαχαρόπουλο στο κλαρινέτο, Παύλο Παπαναστασάτο στην κιθάρα και Ορφέα Κωνσταντόπουλος στο κοντραμπάσο, δημιούργησε μια πολύ όμορφη διάθεση επιβεβαιώνοντας στην πράξη ότι δημιουργούνται μικρά ή μεγάλα θαύματα με την συνύπαρξη της δύναμης του στίχου και της μουσικής. Η απόλαυση των πρωταγωνιστών αυτής της προσπάθειας συνοδεύτηκε με το απόλυτο χειροκρότημα.