“Η Λεωφόρος της Δύσης”: Ένα κλασικό αριστούργημα για μελέτη
19/08/2024Εάν εξαιρέσεις το υπερπαίξιμο τής τελευταίας σκηνής (βλέπε φωτογραφίες), αυτό το αθέλητο (ή ηθελημένο) αυτοσαρκαστικό στοιχείο προσθέτει διαχρονικότητα σε μια μάλλον «ληγμένη» ταινία. Δεν είναι τυχαίο που ο σκηνοθέτης Μπίλι Γουάιλντερ ασχολήθηκε έκτοτε με κινηματογραφικές κωμωδίες (εάν εξαιρέσεις την παλαιομοδίτικη, μελοδραματική, αναχρονιστική «Φαιδώρα» του, όπου επιχειρεί ίσως νοσταλγικά να ξαναγράψει τον μύθο τής παρηκμασμένης σταρ, κάτι που διαπραγματεύεται ποιητικότερα ο Τεννεσσή Ουίλλιαμς στο «Γλυκό πουλί τής νιότης»).
Εντάξει μέχρι το τέλος. Όλα κυλούν «ομαλά», σε ένα αναμενόμενο συμβολικό σκηνικό χωροχρονικής παρακμής. Η σκηνή τής «τρέλας» όμως στο τέλος της Δύσης είναι (ή λειτουργεί σαν) παρωδία των δραματικών, των «σοβαρών» ταινιών τού βωβού κινηματογράφου.
Το πέρασμα από την εικόνα στο ηχοποιημένο μετείκασμα σήμανε το τέλος τής καριέρας πολλών πρώην σταρ είτε γιατί η φωνή δεν ταίριαζε με το είδωλο είτε γιατί η εξ ορισμού υπερβολή στον βωβό φάνταζε αμέσως γελοία στον θεατή τού «ομιλούντος» φιλμ. Ο Ροδόλφο Βαλεντίνο, η Γκρέτα Γκάρμπο, η Γκλόρια Σουάνσον (αλλά και ο Μπάστερ Κήτον, που τον βλέπουμε σε αυτή την ταινία να υποδύεται τον εαυτό του, μαζί με άλλους «ληγμένους»), είδαν εν μια νυκτί το είδωλό τους να καταρρέει.
Αυτό συνέβη και κατοπινότερα σε πολλούς «δραματικούς» ηθοποιούς που μεταπήδησαν σε κωμικότερα είδη (ακόμα και στην δική μας Ειρήνη Παπά). Το δακρύβρεχτο κοινό δεν συγχωρεί τις μετατοπίσεις. Θέλει να κατατάσσει, να ταξινομεί, να εγκλωβίζει, να τυποποιεί, να κωδικοποιεί… ακριβώς όπως τακτοποιεί τα καλοσιδερωμένα πουκάμισα στην ντουλάπα (κάτι το οποίο έχει αναχθεί σε εξειδικευμένη τέχνη στην μεσοαστική Αμερική – υπάρχει και σχετικός κωδικός επαγγέλματος στην Εφορία!!!).
Εδώ βλέπουμε να παρελαύνουν όλα τα μέχρι τότε «μυθικά» πρόσωπα και να επιστρατεύονται όλα τα κλισέ τού είδους. Μέχρι και ξενάγηση στα κινηματογραφικά στούντιο παρακολουθούμε (όπως και στην πρόσφατη ταινία τρόμου MaXXXine!!!).
Όλα καλά και φωτεινά. Υγεία, αφθονία και χαρά! Μερικά έργα τής έβδομης Τέχνης μάς βοηθούν να ενισχύσουμε την αυτογνωσία μας.
Info: Sunset Boulevard, 1950, Α/Μ. Διάρκεια: 110′.
Ένας αριβίστας σεναριογράφος πείθει μια πρώην σταρ του σινεμά να τον συντηρεί, γράφοντάς της ένα σενάριο που θα την ξαναφέρει στη μεγάλη οθόνη. Αλλά όταν αυτός ερωτευτεί μια νεαρή κοπέλα, εκείνη δεν θα τον αφήσει να την εγκαταλείψει έτσι εύκολα.
Σκηνοθεσία: Μπίλι Γουάιλντερ.
Με τους: Γουίλιαμ Χόλντεν, Έριχ φον Στροχάιμ, Γκλόρια Σουάνσον.