Η “Ζιζέλ” και τα “Τοπία”

Ο Αντώνης Φωνιαδάκης ήρθε στην Εθνική Λυρική Σκηνή έχοντας ένα πλούσιο βιογραφικό. Είχε χορογραφήσει για πολλές και σημαντικές χορευτικές ομάδες παγκοσμίως. Βεβαίως, μέσα σε όλα αυτά δεν φαινόταν κάποια ιδιαίτερη ενασχόλησή του με το κλασικό μπαλέτο. Οι επιλογές του ήταν ξεκάθαρα στο σύγχρονο χορό. Εν τούτοις, λόγω της ιδιαιτερότητας του χώρου της Λυρικής Σκηνής, ελπίζαμε ότι:

• Πρώτον, θα προσαρμοζόταν στον κλασικό προσανατολισμό του μπαλέτου, όπως είχε προσαρμοστεί κατά την συνεργασία του με τόσες διαφορετικές χορευτικές ομάδες.
• Δεύτερον, με την εργατικότητά που τον διακρίνει, θα θεράπευε τις αδυναμίες.

Την ανάληψη των καθηκόντων του ακολούθησαν τέσσερις παραστάσεις του μπαλέτου. Από αυτές οι τρεις χορευτικά κατατάσσονται στον σύγχρονο χορό και μόνον η μία στον κλασικό. Από τους αριθμούς αυτούς και από το βιογραφικό του διαφαίνεται προς τα πού ο νέος διευθυντής ωθεί το μπαλέτο.

Η απαξίωση ενός κλασικού αριστουργήματος

Αν συμπεράνουμε από την προηγούμενη παράσταση θα απογοητευθούμε. Δυστυχώς, στη Ζιζέλ το μικρόβιο της απλοποίησης των χορογραφιών προσέβαλε και πάλι την Λυρική, σε πολύ μεγάλο μέρος του έργου. Ιδιαίτερα στον ρόλο του Ιλαρίωνα η απλοποίηση ήταν τόσο μεγάλη, που αδυνατούσαμε να το πιστέψουμε. Αισθανθήκαμε πόνο για την απαξίωση του κλασικού αυτού έργου.

Επίσης, νοιώσαμε κάποια σημαντική ματαίωση των ελπίδων που είχαμε αποθέσει στο νέο διευθυντή για θεραπεία των αδυναμιών του εθνικού μας μπαλέτου. Αν και δεν ήταν ο Αντώνης Φωνιαδάκης χορογράφος της συγκεκριμένης παράστασης, οι ευθύνες αντανακλώνται και σε αυτόν, διότι είναι ο διευθυντής. Πώς θα αισθανόταν ένας θεατής, αν απλοποιούσαν ένα έργο όπερας με τροποποίηση ή αφαίρεση λέξεων, μουσικών φθόγγων ή άλλων κομματιών του έργου;

Τα “Τοπία”

Tα “Τοπία” είναι μια παράσταση σύγχρονου χορού. Αποτελείται από τρία έργα:

Το πρώτο με τον τίτλο Fortress, σε χορογραφία Ντάγκλας Λη και μουσική Έτσιο Μπόσσο, άφησε αναμφιβόλως τις καλύτερες εντυπώσεις. Πρόκειται για μια χορογραφία που δημιουργήθηκε ειδικά για την Λυρική. Διαθέτει κινητική ποικιλία με πολλά και ευρηματικά πα ντε ντε, έχει έντονες αντιθέσεις μεταξύ φωτός και σκότους και καταφέρνει να διεγείρει το συναίσθημα. Ξεχωρίσαμε το θαυμάσιο πα ντε ντε που εκτέλεσαν στην αρχή του έργου η Ελεάνα Ανδρεούδη με τον Ίγκορ Σιάτζκο, οι οποίοι διακρίθηκαν και εκτελεστικά.

Το δεύτερο με τίτλο Sarabande, σε χορογραφία Μπενζαμέν Μιλπιέ και μουσική Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ. Αν κάποιος παρακολουθήσει το έργο στο Διαδίκτυο (https://vimeo.com/42872658), θα αντιληφθεί ότι πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα χορογραφία. Όμως εδώ έτυχε μιας μετριότατης εκτέλεσης και απλοποίησης που το αποδυνάμωσαν. Έτσι δημιουργήθηκε στο κοινό η εντύπωση της πλέον αδύναμης χορογραφίας.

Το τελευταίο με τίτλο The Shaker Loops σε χορογραφία Αντώνη Φωνιαδάκη, που βασίζεται σε μια δύσκολη ακουστικά μουσική του Τζων Άνταμς. Εκτυλίσσεται αρκετά με έντονο ρυθμό, γρήγορες, κοφτές συχνά αδρές κινήσεις των χορευτών-χορευτριών, με έναν ελεγχόμενα χαοτικό τρόπο.

Στροβιλισμοί, ανυψώσεις, τρέξιμο για να φύγουν οι χορευτές-χορεύτριες από τη σκηνή ή να επανέλθουν. Στο ταχέως εξελισσόμενο θέαμα συμβάλλουν και οι κινήσεις των λυτών μαλλιών. Με όλα αυτά μεταφέρεται στον θεατή μια ένταση, ηθελημένη προφανώς από τον δημιουργό.

Από την πλευρά αυτή το έργο μπορεί να θεωρηθεί επιτυχημένο. Όμως η τελική εντύπωση που μας άφησε, αισθητικά και συναισθηματικά, δεν μας ικανοποίησε. Επίσης δεν ικανοποίησαν κάποιοι από τους εκτελεστές (κυρίως άνδρες). Αξίζει εν τούτοις να πούμε ότι διακρίθηκαν εκτελεστικά κυρίως η Νατάσα Σιούτα και η Ευρυδίκη Ισαακίδου.

[Με αφορμή την παράσταση της Τετάρτης 5 Απριλίου 2017, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος]