“Καινούργιες πατρίδες” στους Αέρηδες

«Ξένος εδώ, ξένος εκεί, όπου κι αν πάγω ξένος»

Δημοτικό τραγούδι της Μακεδονίας

Τις επιπτώσεις της μετανάστευσης στις οικογένειας που μέλη τους αναγκάζονται να ξενιτευτούν διερευνά η έκθεση «Καινούργιες πατρίδες», η οποία εγκαινιάζεται το Σάββατο 13 Ιανουαρίου  στο Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης και Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων Φοίβος  Ανωγειανάκης.

Ξεκινώντας από μία κοινή εμπειρία πολλών χωρών της ΕΕ, το μεταναστευτικό κύμα που ακολούθησε την κατάρρευση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, η έκθεση δεν στέκεται στις σημαντικές αλλαγές που προκάλεσε η μετανάστευση στις χώρες υποδοχής. Οι αλλαγές στην σύνθεση του πληθυσμού, οι δυναμικές πολυπολιτισμικές κοινωνίες, η συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά και η όξυνση προκαταλήψεων για τον «ξένο», τον «άλλο» είναι οι έκδηλες θετικές και αρνητικές επιπτώσεις της μετανάστευσης.

Η έκθεση στρέφεται κυρίως στην ανθρωπιστική διάσταση της προσαρμογής και κοινωνικής ενσωμάτωσης του μετανάστη, σε αυτόν τον καθοριστικό παράγοντα που μετατρέπει τη χώρα υποδοχής σε «καινούργια πατρίδα». Και εδώ ακριβώς είναι που η συνοχή της οικογένειας παίζει τον μεγάλο ρόλο της.

Σε αυτήν την διάσταση της μετανάστευσης, τον χωρισμό της οικογένειας, ίσως την επανένωση, συχνότερα την διάσπαση, επικεντρώνει η έκθεση «Καινούργιες Πατρίδες» με στόχο να αναδείξει ανθρώπινα προβλήματα που επηρεάζουν βαθιά τη λειτουργία και τους δεσμούς της οικογένειας σε περιόδους οικονομικής κρίσης.

Το ερευνητικό υλικό που παρουσιάζεται βασίζεται σε συνεντεύξεις, ατομικές και ομαδικές, με μετανάστες σε έξι χώρες, οι οποίοι βίωσαν το χωρισμό της οικογένειας. Τρεις από αυτές τις χώρες, η Ελλάδα, η Ιταλία και η Σουηδία, είναι χώρες υποδοχής, ενώ οι άλλες τρεις, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Πολωνία, είναι χώρες αποστολής μεταναστών.

Για την συλλογή και την δημιουργία αυτού του πρωτογενούς υλικού συνέβαλαν επτά οργανισμοί από τις Ευρωπαϊκές χώρες που ερευνήθηκαν. Από την Ελλάδα συμμετείχαν το CENTREDU (Kέντρο Σπουδών Λαϊκού Θεάτρου) και το PRISMA. Στην έρευνα μετείχαν επίσης τα κέντρα: Dobra Wolla (Πολωνία), ARTEMIS (Ρουμανία), Teatro de Venti (Ιταλία), Sagohuset Theatre (Σουηδία) και ProRodopi Foundation ( Βουλγαρία).

Ταξίδι, βαλίτσα και μνήμες

Η έκθεση δομείται πάνω στις ιστορίες ανθρώπων από τις παραπάνω χώρες, οι οποίες αποδίδονται με δικά τους λόγια. Τις ιστορίες συμπληρώνουν εικαστικά έργα, τα οποία μεταφέρουν τη συναισθηματική φόρτιση που ακολουθεί τους μετανάστες και τις οικογένειές τους.

Είναι έργα που μας υπενθυμίζουν τους συμβολισμούς που συναρτώνται με τη μετανάστευση, όπως το ταξίδι, η βαλίτσα και οι μνήμες.

Στην έκθεση παρουσιάζονται επίσης, αντικείμενα από την καθημερινή ζωή των μεταναστών. Θρησκευτικά σύμβολα, μουσικές και φωτογραφίες έχουν την δική τους θέση και συμπληρώνουν, όταν δεν αποτελούν την βάση, της κεντρικής ιδέας της έκθεσης.

Η Έκθεση περιλαμβάνει τρεις Ενότητες που ακολουθούν την «πορεία» της μετανάστευσης:

Η απόφαση για μετανάστευση

Η μετάβαση και πρώτες εμπειρίες εγκατάστασης στην ξένη χώρα

Η προσαρμογή και ενσωμάτωση ή  η άρνηση αποδοχής της «καινούργιας πατρίδας».

Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες:

Γιάννης Αδαμάκης, Έλενα Ακύλα, Στάθης Βατανίδης, Κώστας Βίττης, Γιώργος Γιώτσας, Δήμητρα Γούναρη, Βούλα Γουνελά, Κυριάκος Κατζουράκης, Κωνσταντίνα Κατρακάζου, Θεοδώρα Κοκκίνου, Aφροδίτη Λίτη, Καλλιρρόη Μαρούδα, Λίλη Μπακογιάννη, Χριστίνα Μόραλη, Θεόδωρος Παπαγιάννης, Γιώργος Παστάκας, Μαρία Πάστρα, Κωνσταντίνος Πάτσιος, Αριστείδης Πατσόγλου, Μανόλης Ρωμαντζής, Άγγελος Σκούρτης, Έφη Σούτογλου, Κωνσταντίνα Συλίκου, Μάγδα Ταμμάμ, Ηλίας Χαρίσης.

Η έκθεση αποτελεί μέρος μιας σειράς εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια του Μουσείου και διοργανώνεται σε συνεργασία με το PRISMA – Κέντρο Αναπτυξιακών Μελετών,  στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού Έργου «FAIDRA. Family Separation through Immigration – Dramatizing Anecdotal European History». Πρόκειται για ένα έργο, το οποίο υποστηρίζεται από το Πρόγραμμα Creative Europe της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πληροφορίες

Εγκαίνια: Σάββατο 13 Ιανουαρίου 2018, ώρα 12.00

Τόπος: Λουτρό των Αέρηδων, Κυρρήστου 8, Πλάκα

Διάρκεια Έκθεσης: 13 Ιανουαρίου  – 19 Φεβρουαρίου 2018

Ώρες λειτουργίας: 8.00 – 15.00, κάθε μέρα εκτός Τρίτης.