“Καλές Γιορτές”: Μία κωμωδία για το πώς πνιγόμαστε σε μια κουταλιά νερό!
20/10/2025
Όπου συναντώνται στον χώρο διαφορετικά πολιτιστικά κύματα από διαφορετικά χωροχρονικά συμφραζόμενα, τα φαινόμενα που εξετάζει η Κυματική Φυσική είναι αναπόφευκτα. Οι συγκρούσεις, ακόμα κι ως “αντιμάμαλο” είναι δραματικές, όσο κι αν η Ανθρώπινη Κατάσταση προς την Κωμωδία μάλλον τείνει, όταν δεν περνάει από χωροχρονικές σήραγγες ασφυκτικής απελπισίας, πολεμικής ανελευθερίας και αιχμαλωσίας παντός τύπου. Η σκλαβιά είναι πρωτίστως μέσα μας και κατόπιν εκδηλώνεται έξω.
“Κωμωδία ηθών και εθίμων” θα χαρακτήριζα την ταινία “Καλές Γιορτές”, που θα ήταν μάλλον γκροτέσκα, εάν δεν ήταν τόσο μελοδραματική. Μεσόγειος… Οι άνθρωποι, εγκλωβισμένοι στις προκαταλήψεις τους, δούλοι προκατασκευασμένων ιδεών, προβάλλουν στον κοινωνικό περίγυρο τη δική τους αυτολογοκρινόμενη καταπίεση, γινόμενοι με τη σειρά τους κινητές βόμβες δυσαρμονίας. Η δυστυχία είναι κολλητική, όπως κι η αγάπη επίσης (το χαμόγελο, ο αυτοσαρκασμός, το χιούμορ – στοιχεία που λείπουν από αυτή την πολωμένη ανάμεσα στα δύο άκρα ταινία).
Το οκτάρι του απείρου συμβολοποιεί την πρόδηλη θερμοδυναμική ισορροπία, δια της ζυγοσταθμίσεως των αντιθέτων.
Στην Μινωική-Μυκηναϊκή εποχή, η περίφημη Μεταθανάτια Κρίση των Νεκρών δεν γινόταν με κριτήριο την άσπιλη αγιότητα, αλλά από την αντιστάθμιση των αστοχιών με ισάριθμες, ισόποσες ανάλογες αγαθοεργές κοινωφελείς πράξεις.
Στην Κβαντομηχανική αντίληψη του χρόνου μπορεί να είσαι “ολίγον έγκυος” και παρθένα και περπατημένη ταυτόχρονα.
Στο μεσαιωνικό κυνήγι μαγισσών, όμως, όπως και στη “σκοτεινή” μανιχαϊστική ψηφιακή μας εποχή της θεσμοθετημένης διπολικότητας, όλες οι πολύπλοκες ανθρώπινες εκφάνσεις, εκδηλώσεις κι εκφράσεις κωδικοποιούνται δια της Πληροφορικής σε αλληλοδιαδοχή δύο και μόνον ψηφίων: του μηδενός (0) και του ένα (1). Δηλαδή ή Καλό ή Κακό ή Φως ή Σκοτάδι ή Αρρώστια ή Υγεία… χωρίς τις ενδιάμεσες πολυποίκιλες αποχρώσεις.
“Καλές Γιορτές”
Ο Ανθρώπινος Πολιτισμός δεν είναι ασπρόμαυρος και, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, Ηθική και Αισθητική συμβαδίζουν. Είμαστε τυχεροί που ζούμε κοσμογονικές αλλαγές από την Θεωρία της Σχετικότητας μέχρι τους Κβαντομηχανικούς Υπολογιστές. Το θέατρο, οι παραστατικές Τέχνες και οι Τέχνες του Θεάματος καθυστερούν να απορροφήσουν τους κραδασμούς, τους κοινωνικές μεταβολές… Αυτή η χρονοκαθυστέρηση είναι αναπόφευκτη, όταν συνυφαίνονται διαφορετικοί κώδικες (γλωσσικοί τε και παραγλωσσικοί) στο ίδιο τεχνούργημα. Αυτό συμβαίνει σε αυτή την σύγχρονη ταινία, που μοιάζει να ξεπήδησε από την νεορεαλιστική πραγματικότητα της Ελλάδας του 1950, όταν η προγαμιαία αγνότητα και η προίκα ήταν ακόμη τόσο θεσμός, όσο και κανόνας.
Εδώ νιώθουμε σαν να μεταφερόμαστε πίσω στο Χρόνο, σαν να είμαστε σε ένα απροσδιόριστο “τώρα”, ενώ το “εδώ” μοιάζει τόσο γειτονικό, όσο και απόμακρο. Βεβαίως, η αφηγηματική Τέχνη απαιτεί την υπερβολή και την μεγέθυνση, αλλά και την οικονομία, όχι μόνον στη διαχείριση του εικονικού χώρου της καλλιτεχνικής προσομοίωσης, αλλά και την αγαστή συνδημιουργική έκφραση διαφορετικών συντελεστών. Έτσι, το αποτέλεσμα ήταν άκρως ψυχαγωγικό, αν όχι και διασκεδαστικό.
Πικρό το γέλιο που ανθίζει στα χείλη των επαρκών θεατών, των συνειδητών πολιτών αυτού τού κόσμου. Ο κινηματογράφος όμως εντάσσεται ασφαλώς στην διευρυμένη δραματοθεραπεία και το κοινό φεύγει λυτρωμένο. “Δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν”… Η τελευταία σκηνή “είναι όλα τα λεφτά”: η αποκλίνουσα φεύγει περπατώντας ελεύθερα ανάμεσα σε ένα αγκυλωμένο πλήθος, παγωμένο αιώνια ανάμεσα σε ακατάπαυστες πολεμικές σειρήνες… Υπέροχο εύρημα, δεν νομίζετε;